https://doi.org/10.47533/2020.1606-146X.53
М. Ж. ТҰРСЫМБАЕВА1, А. М. ДАУЛЕТОВА2
1Қазақ экономика, қаржы және халықаралық сауда университеті, Қазақстан
2Қарағанды экономикалық университеті, Қазақстан
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КОНАҚ ҮЙ БИЗНЕСІНІҢ ДАМУЫН ТАЛДАУ
Мақалада Қазақстандағы қонақ үй бизнесінің қызметін талдау жүргізілген. Қонақ үй бизнесіндегі қазіргі проблемаларға талдау жасалды және оларды шешудің мүмкін жолдары анықталды. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының қонақ үй бизнесінің даму үрдістері қарастырылады. Қонақ үй қызметтерінің нарығының күшті және әлсіз жақтарын, сондай- ақ мүмкіндіктері мен қауіптерін анықтау үшін SWOT-талдау жасалды. Қонақ үй бизнесінің жағдайы туристік саланың дамуын тежейтін негізгі факторлардың бірі және қонақжайлылық индустриясындағы адам факторы жетекші рөл атқарады және кәсіпорынның маңызды ресурсы болып табылатыны аталып өтілді.
Түйін сөздер: қонақ үй бизнесі, туризм, нарық, SWOT-талдау, бәсеке.
Қазіргі уақытта Қазақстанда қонақ үй бизнесі қарқынды дамуда, қонақ үйдің жаңа орындары жыл сайын пайда болуда. Халықаралық қонақ үй желілерінің елде өз өкілдіктерін ашуы, бұл салада бәсекелестік ортаны күшейтеді, нәтижесінде жергілікті қонақүйлердің қызмет көрсету деңгейіне оң әсер етеді [1,2.3]. Деген- мен, персоналдың жетіспеушілігі мен қонақ үй бизнесі біліктілігінің проблемала- ры толығымен шешілген жоқ, еліміздің өңірлерінде қызмет деңгейінің және бөлме бағасының елеулі бөлшектенуі байқалады [4,5.6].
Мысалы, 2016 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін қонақ үйлер саны 11,9% -ға (1719-дан 1923-ке дейін) ұлғайды, ал қонақ үй бөлмелерінің саны 2 есе артып, 2018 жылдың маусым айындағы жағдай бойынша 47,6 мың бірлікке жетті (диаграмма 1) . Қонақ үйдің ең көп саны Алматы облысында (199), ең аз Батыс Қазақстан облысында (39 бірлік). Қонақ үй бизнесі саласында 19 мыңнан астам адам жұмыс істейді, ал осы саладағы барлық қызметкерлердің 49,3%-ы әйелдер. Қонақ үйлердің жалпы санының 86,4% - ы санаты жоқ .
2018 жылдың бірінші жартыжылдығының қорытындысы бойынша қонақ үйлер саны 1923 бірлікке жетті.
Қонақ үй қызметтері нарығы қонақ үй бизнесі ұсынатын төсек-күндер санының қарқынды өсуімен сипатталады. 2013 жылмен салыстырғанда, 2017 жылы олардың саны 23,1% -ға артты, яғни, 1,3 млн төсек-күн. Бұл қонақ үй бизнесі кәсіпорындарының санының өсуі, қолайлы инвестициялық климат және шағын бизнестің дамуы арқасында мүмкін болды. Айта кету керек, төсек-орын күн санының көптігі 2017 жылы республикалық деңгейден 55,3% және 2018 жылдың қаңтар-маусым айларында 57,6%-ы санатсыз қонақ үйлермен қамтамасыз етілгенін атап өту қажет. 5 жұлдызды қонақ үйлердің үлесі 28,5% (2017) және 27,4% (2018 жылғы I-VI) [20] .
*Адрес для переписки. Е-mail: [email protected]
Диаграмма 1 – Қонақ үйлер санының динамикасы
Қонақ үй кәсiпорындарының өнiмдiлiгiнiң негiзгi көрсеткiштерi - бұл бөлмелер мен төсек орындарының толымдылығы. Республикадағы қонақ үйлерді орналастырудың теріс әсерін тигізетін маңызды фактор қонақ үй қызметтерінің бағасы мен сапасына сәйкес келмеуі деп айтуға болады.
2018 жылғы қаңтар - маусымда бес жұлдызды қонақ үйдің төсек-тәулік орташа құны- 31 024 теңгені құрады. Бес жұлдызды қонақ үйдің төсек-тәулігінің ең жоғары құны Алматыда – 38 972 теңге, ең төмен құны Маңғыстау облысында (19 968 теңге).
Санатсыз қонақ үйлерде төсек-тәуліктің ең жоғары құны Алматы қаласында (10 769 теңге), Солтүстік Қазақстан облысында төсек-тәуліктің ең төмен құны (4 446 теңге) тіркелді.
2017 жылдың қорытындысы бойынша жалпы республика бойынша қонақ үйлер көрсеткен қызметтердің көлемі 96,6 млрд.теңгені құрады. 2016 жылмен салыстырғанда өсім 22,3 млрд.теңгені (30%), 2013 жылмен салыстырғанда 41,6 млрд. теңгені (75,7%) құрады [2]. Қонақ үй қызметтері көлемінің мұндай өсуі орналастыру орындарының көбеюіне, сондай-ақ келушілер санының және қызметтер құнының өсуіне байланы- сты.
Айта кету керек, қонақ үй, негізгі қызмет көрсету орындарынан басқа, келушілерге және қоғамдық тамақтану қызметтеріне қызмет көрсетеді.
Көрсетілген қонақ үй қызметтерінің көлемін қалыптастыру кезінде мейрамха- налары бар қонақ үйлер әлі де маңызды үлеске ие. 2017 жылы мейрамханасымен қонақүйлер көрсететін қызметтер көлемі 77 млрд. теңгені (80,3%), мейрамханасыз қонақүйлердің үлесі 19,5 млрд. теңгені (19,7%) құрады [20].
Қонақ үй қызметтерінің отандық нарығының ерекше ерекшелігі халықаралық операторлар басқаратын заманауи қонақ үйлердің де, кеңес құрылысындағы қонақ үйлердің де болуы, олар баға бойынша да, ұсынылатын қызметтердің сапасы бойын- ша да бәсекеге қабілетсіз. Қонақ үй бизнесі компаниялары қызметінің сапасын арт- тыру проблемаларын шешу бәсекеге қабілеттілікті, рентабельділікті арттыруды және маркетингтік стратегияны олардың барлық жиынтығынан ең үздік стратегиялық ба- лама ретінде таңдау негіздемесін күшейтуді көздейді [7,8.9].
Егер Қазақстанның қонақ үй қызметтері нарығының жетілуі туралы айтатын болсақ, онда нарық жетілу және бәсекелестікті арттыру кезеңіне өтеді. Алайда, қонақ үйлер санының өсуі және көрсетілетін қызметтердің көлемі мен түрлерінің кеңеюі аясында, қонақ үйлерде тұтынушының «жоғары» талаптарына сәйкес келуге ынтаның жоқ бо- луына байланысты саланың даму деңгейінің төмендігі байқалады, өйткені қызметтерді тұтынушылар жеткіліксіз (қызмет ету күндері бойынша нөмірлер мен төсек-орындарды толтырудың төмен деңгейі), бірақ олар сапалы қызметтер үшін жеткілікті жоғары бағаны төлеуге дайын. Жоғарыда аталғандардың барлығы қонақ үй қызметтері нарығының кәсіби дамуына, әсіресе тұрақты халықтың саны аз және ішкі және халықаралық ту- ризм үшін тартымдылығы жеткіліксіз қалаларда ықпал етпейді.
Нарықтағы қонақ үй бизнесінің табыстылық дәрежесі оның микроортасы қалыптасатын көптеген факторларға байланысты. Қонақ үй бизнесіндегі шағын орталарға жеткізушілер жатады. Қонақ үй бизнесінде негізгі жеткізушілер жабдықтар, жиһаз және азық-түлік жеткізуші компаниялар болып табылады. Тұтынушы на- зар аударатын қонақ үй бизнесінде жеткізушіге қатаң жағдайлар қойылады, оларға төмендегілерді жатқызуға болады: сапалы тамақ өнімдерін уақытында жеткізу;
бизнестің барлық буындарының жұмыс тұрақтылығы; заманауи жабдықтармен техникалық жарақтандыруды қамтамасыз ету; тамақ өнімдерін сақтау сапасын қамтамасыз ету және т.б. [10,11].
Дегенмен, қазіргі уақытта қызмет көрсету процесінде қонақ үйлер олардың қызметінің тиімділігіне тікелей әсер ететін бірқатар ішкі және сыртқы проблемалар бар, оларды бірнеше топқа бөлуге болады (Кесте 1):
Кесте 1 – SWOT- қонақ үйлердің қызмет көрсету нарығын талдау
Күшті жақтары Әлсіз тұстары
1 2
– Бұл сала әлемдік тәжірибемен зерделенген - оны жаңғырту үшін тексерілген техноло- гиялар мен шешімдер бар;
– Ірі кәсіпорындардағы тиімді менеджмент үлгілерінің болуы;
– Тиімді менеджментті дамыту жолдарын тұрақты іздеу;
– Нарық әлеуетті инвесторлар мен жеке қаржыландыру көздері үшін ашық болып та- былады;
– Ірі қалаларда қонақ үй қызметтері нары- ғындағы бәсекелестіктің жоғары деңгейі.
– Өңірлік дамудың біркелкі еместігі, нарықтың елдің екі ірі қаласында шоғырлануы;
– Көрсетілетін қызметтердің инфрақұрылымы мен сервисінің жеткіліксіз дамуы;
– Жоғары білікті кадрлармен әлсіз қамтамасыз етілуі, кадрлар тұрақсыздығы;
– Қызметтің жоғары құны;
– Әлсіз маркетинг және брендинг
Мүмкіндіктер Қауіптер
– Саланы мемлекеттік қолдаудың тиімді тетіктерінің болуы;
– Үздік әлемдік жетістіктерді талдауға және оларды КАГиР тарапынан қазақстандық қонақ үй индустриясына енгізуге көмек;
– Қызметтің маңызды және экономикалық
– Нарықтың төмен инвестициялық тартымдылығы;
– Төмен кәсіпкерлік белсенділік;
– Келу туризмінің төмен деңгейі;
– Визалық және көші-қон формальдылық- тары;
1 2 тиімді нәтижелеріне қол жеткізу;
– Өкілдіктермен қонақ үйлердің халықаралық желілерін ашу;
– Инвесторлардың жоғары класты ірі қонақ үйлерді салуға мүдделілігі, бұл ретте «3 жұлдыз» санатындағы қонақ үйлер неғұрлым сұранысқа ие болуы.
Талдау бойынша әлсіз тұстары мен қауіптеріне кеңірек тоқталсақ:
1. Қызмет көрсету нарығын өңірлік дамытудың біркелкі еместігі.
– Қонақ үй қызметтерін ұсынатын компаниялар санының өсуіне қарамастан, олардың өңірлер бойынша бөлінуінің біркелкі еместігі байқалады (Астана қаласындағы 189 қонақ үйден Батыс Қазақстан облысындағы 39 қонақ үйге дейін).
– Қонақ үй қызметтерінің қазақстандық нарығы қалыптасу сатысында тұр.
Нарықтың ірі компаниялары негізінен Астана мен Алматыда шоғырланған,ал өңірлік нарық неғұрлым ұсақ ойыншылармен ұсынылған.
2. Сала инфрақұрылымының жеткіліксіз дамуы. Туризм орындарында инженерлік, көліктік және әлеуметтік инфрақұрылымның жеткіліксіз дамуы, туристік объектілердің қол жетімділігі қиын, туристердің демалыс орындарындағы сервис деңгейінің төмендігі, жол бойындағы инфрақұрылым объектілері сервисінің жеткіліксіз саны мен сапасы.
3. Білікті кадрлармен жеткіліксіз қамтамасыз етілуі.
– Еуропалық деңгейдегі қонақ үй қызметтерінің сапасы отандық ұйымдардың дәстүрлі жұмысына еш қатысы жоқ [11].
– Елдің қонақжайлық ұйымдарының көпшілігі білікті менеджмент пен инжинирингтік және техникалық қызметкерлерге, әсіресе жоғары білікті мамандарға деген қажеттілікке ие. Осы бизнестегі мамандарға сұраныс және шаруашылық менеджерлердің кәсіби біліктілігін арттыру бар ұсыныстарды айтарлықтай жоғарылатуда [12,18].
– Туризм саласында білікті кадрлардың жетіспеушілігі, оның ішінде білім берудің академиялық сипаты, білім беру бағдарламаларының еңбек нарығы талаптарынан, өндіріс қажеттілігінен, жұмыс берушілердің күтулерінен және т. б. алшақтығы.
– Бизнестің бұл түрі мамандықтың аз тартымдылығына байланысты кадрлардың тұрақсыздығы проблемасымен байланысты, сондықтан қазіргі уақытта жұмыскерді іріктеу және оны кәсіби деңгейге дейін оқыту проблемасы аса өзекті [13,14]..
– Кадрлардың тұрақтамауы орындалатын жұмыстың сапасына жауапкершілікті айтарлықтай төмендетеді [15,16]. Бұл мәселе біріншіден - еңбекақының төмен деңгейі, болмаған әлеуметтік пакеті және басқа да ынталандырушы факторлар.
– Жергілікті жерлерде қызметкерлердің біліктілігін арттыру жөніндегі іс- шараларға жеткіліксіз көңіл бөлінеді, бұл ұсынылатын қызметтердің тиімділігі мен сапасын, ал әлемдік стандарттарға жауап беретін көрсетілетін қызметтердің басты бәсекеге қабілеттілігін төмендетеді [17].
4. Қонақ үй қызметтері нарығында, әсіресе ірі қалаларда бәсекелестіктің жеткілікті жоғары деңгейі.
Кестенің-1 соңы
5. Әлсіз маркетинг және брендинг. Мамандандырылған зерттеу орталықтарында маркетингтік зерттеулер құнының жоғары болуы, кәсіпорынның өзінің күшімен осын- дай зерттеулер жүргізу үшін кадрлар мен тәжірибенің болмауы бизнесті дамытудың нақты көрінісінің және тиімді маркетингтік жоспардың болмауына алып келеді [19], бұл үкіметтік емес даму институттары мен мемлекет тарапынан қаржыландыруға қолдау алу мүмкіндігін едәуір төмендетеді.
6. Қызмет саласында кәсіпкерлік қызығушылығы мен белсенділігінің жеткі- ліксіздігі
– Жеке инвесторлардың қонақ үй бизнесін қаржыландырмауы. Қонақ үй бизнесінің табысы көптеген факторларға байланысты және нақты жоспарлауға жатпайды. Бұл өз кезегінде саланың инвестициялық тартымдылығына теріс әсер етеді.
– Визалық және көші-қон формальдылықтары.
Егер Қазақстандағы қонақ үй бизнесі перспективалары туралы айтатын болсақ, сарапшылардың ойынша, инвестиция үшін тиімді және пайдалы жоба болып табы- лады. Дегенмен, сәнді үйлердің құрылысына ғана емес, сондай-ақ орта сегменттегі қонақ үйлерге де инвестиция салу өте маңызды.
SWOT талдау бойынша мынадай қорытынды жасауға болады:
– Қонақ үйлер қызметінің халықаралық деңгейде елдің позициялануы үшін өзектілігі мен маңыздылығының жоғары дәрежесі бар;
– Қазақстанда әлемдік стандарттарға жауап беретін сапалы қызметтерді ұсынуға қабілетті жоғары деңгейлі қонақ үйлер желісі бар;
– Қонақ үй бизнесінің дамуы тиімділіктің, сенімділіктің жоғары дәрежесіне ие, сондай-ақ орындалатын жұмыстардың сапасын арттыруға ықпал етеді;
– Қонақ үй қызметтерін ұсыну мемлекет тарапынан жоспарлы қолдауға ие болған жағдайда тиімді бизнес-жоба ретінде қарастырылады.
ӘДЕБИЕТ
1 Управление индустрией туризма: учебное пособие / А.Д. Чудновский, М.А. Жукова, В.С.
Сенин. – 3-е изд., стер. – М.: КРОНУС, 2006.– 448 с. [Upravlenie industriej turizma: uchebnoe posobie / A.D. CHudnovskij, M.A. ZHukova, V.S. Senin. – 3-e izd., ster. – M.: KRONUS, 2006.– 448 s.]
2 Иванов А. «Реклама (игра на эмоциях)», 4-е издание,2018 г,250 с. [Ivanov A. «Reklama (igra na emociyah)», 4-e izdanie,2018 g,250 s.]
3 Виноградова Т.В. Закорин Н.Д. Тубелис Р.Ю «Технология продаж услуг туристской инду- стрии» учебник для студентов высших учебных заведений – Москва, 2010.–79 с. [Vinogradova T.V. Zakorin N.D. Tubelis R.YU «Tekhnologiya prodazh uslug turistskoj industrii» uchebnik dlya studentov vysshih uchebnyh zavedenij – Moskva, 2010.–79 s.]
4 Котлер Ф. «Маркетинг от А до Я (80 концепций которые должен знать каждый менед- жер)» 10-е издание(перевод с английского) Москва 2019.– 210 с. [Kotler F. «Marketing ot A do YA (80 koncepcij kotorye dolzhen znat' kazhdyj menedzher)» 10-e izdanie(perevod s anglijskogo) Moskva 2019.– 210 s.]
5 Конкурентная стратегия: Методика анализа отраслей и конкурентов/ М. Портер. - Пер.
с англ. - М.: Альпина Бизнес. Букс, 2005. – 454 с. [Konkurentnaya strategiya: Metodika analiza otraslej i konkurentov/ M. Porter. - Per. s angl. - M.: Al'pina Biznes. Buks, 2005. – 454 s.]
6 Величко Н.Ю. Управление маркетингом в сфере гостиничнотуристских услуг: моно- графия / Н.Ю. Величко. - Сочи: Международный инновационный университет, 2014. – 88 с.
[Velichko N.YU. Upravlenie marketingom v sfere gostinichnoturistskih uslug: monografiya / N.YU.
Velichko. - Sochi: Mezhdunarodnyj innovacionnyj universitet, 2014. – 88 s.]
7 Sales promotion in the marketing communications/ N.Y. Velichko, I.S. Obersy, O.I. Radina, T.S. Khnikina, S.A. Ivashhenko // International Journal of Applied Business and Economic Research, 2017. 15(13). pp. 133-142.
8 Минцберг Г. Стратегическое сафари: Экскурсия по дебрям стратегического менеджмен- та [Электронный ресурс] / Г. Минцберг. – Москва: Альпина Паблишер, 2013. – Режим до- ступа: http://www.litres.ru/ pages/biblio_book/?art=6148009[Mincberg G. Strategicheskoe safari:
Ekskursiya po debryam strategicheskogo menedzhmenta [Elektronnyj resurs] / G. Mincberg. – Moskva:
Al'pina Pablisher, 2013. – Rezhim dostupa: http://www.litres.ru/ pages/biblio_book/?art=6148009]
9 Секерин Л.В. Разработка методики конкурентного анализа на предприятиях промыш- ленности и механизм ее реализации: автореферат диссертации на соискание ученой степе- ни кандидата экономических наук [Электронный ресурс] / Оренбург: ОГУ, 2002. – Режим доступа: http://economy-lib.com/razrabotka-metodiki-konkurentnogo-analiza-na-predpriyati yahpromyshlennosti-i-mehanizm-ee-realizatsii [Sekerin L.V. Razrabotka metodiki konkurentnogo analiza na predpriyatiyah promyshlennosti i mekhanizm ee realizacii: avtoreferat dissertacii na soiskanie uchenoj stepeni kandidata ekonomicheskih nauk [Elektronnyj resurs] / Orenburg: OGU, 2002. – Rezhim dostupa: http://economy-lib.com/razrabotka-metodiki-konkurentnogo-analiza-na- predpriyati yahpromyshlennosti-i-mehanizm-ee-realizatsii]
10 Стратегическое планирование: учебник [Электронный ресурс] / С.А. Сироткин, Н.Р. Кельчевская. – Екатеринбург: УрФУ, 2011. – 298 с. – Режим доступа: http://elar.urfu.ru/
bitstream/10995/30809/1/str_pl_2011.pdf [Strategicheskoe planirovanie: uchebnik [Elektronnyj resurs] / S.A. Sirotkin, N.R. Kel'chevskaya. – Ekaterinburg: UrFU, 2011. – 298 s. – Rezhim dostupa:
http://elar.urfu.ru/ bitstream/10995/30809/1/str_pl_2011.pdf]
11 Владимирова О.Г. Инновационные методы управления методы управления гостинич- ным бизнесом / О.Г. Владимирова, И.А. Ляпина // Экономика. Социология. Право: материалы международной научно-практической конференции. – Саратов: ООО Центр профессиональ- ного менеджмента «Академия бизнеса», 2016. – С. 58-61. [Vladimirova O.G. Innovacionnye metody upravleniya metody upravleniya gostinichnym biznesom / O.G. Vladimirova, I.A. Lyapina // Ekonomika. Sociologiya. Pravo: materialy mezhdunarodnoj nauchno-prakticheskoj konferencii. – Saratov: OOO Centr professional'nogo menedzhmenta «Akademiya biznesa», 2016. – S. 58-61.]
12 Владимирова О.Г. Формы управления гостиницами // Стратегия развития индустрии гостеприимства и туризма: материалы четвертой Международной Интернет-конференции. - Орел: ФГБОУ ВПО «Госуниверситет-УНПК», 2011. – С. 652-657. [Vladimirova O.G. Formy upravleniya gostinicami // Strategiya razvitiya industrii gostepriimstva i turizma: materialy chetvertoj Mezhdunarodnoj Internet-konferencii. - Orel: FGBOU VPO «Gosuniversitet-UNPK», 2011. – S.
652-657.]
13 Бизнес идеи по повышению качества гостиничных услуг в современной России [Элек- тронный ресурс]. – Режим доступа: https://www.scienceforum.ru/2015/1156/12280 [Biznes idei po povysheniyu kachestva gostinichnyh uslug v sovremennoj Rossii [Elektronnyj resurs]. – Rezhim dostupa: https://www.scienceforum.ru/2015/1156/12280]
14 Качество обслуживания в гостиничной сфере [Электронный ресурс]. - Режим досту- па: http://studbooks.net/17313/turizm/kachestvo_obsluzhivaniya_ gostinichnoy_sfere [Kachestvo obsluzhivaniya v gostinichnoj sfere [Elektronnyj resurs]. - Rezhim dostupa: http://studbooks.
net/17313/turizm/kachestvo_obsluzhivaniya_ gostinichnoy_sfere]
15 Балашова Е.А. Гостиничный бизнес. Как достичь безупречного сервиса / Е.А. Балашо- ва. - 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Вершина, 2006. – 200 с. [Balashova E.A. Gostinichnyj biznes.
Kak dostich' bezuprechnogo servisa / E.A. Balashova. - 2-e izd., pererab. i dop. – M.: Vershina, 2006. – 200 s.]
16 Бахвалов Т. Малая гостиница как сервис и бизнес // Бизнес-журнал, 2004. – № 11. – С.
56-59. [Bahvalov T. Malaya gostinica kak servis i biznes // Biznes-zhurnal, 2004. – № 11. – S. 56-59.]
17 Волков Ю.Ф. Гостиничный и туристский бизнес: учебное пособие для вузов / Ю.Ф. Вол- ков. - 2-е изд. – Ростов-н/Д.: Феникс, 2009. – 637 с. [Volkov YU.F. Gostinichnyj i turistskij biznes:
uchebnoe posobie dlya vuzov / YU.F. Volkov. - 2-e izd. – Rostov-n/D.: Feniks, 2009. – 637 s.]
18 Усов В.В. Организация производства и обслуживания на предприятиях общественного питания. Москва, Академия - 2011. [Usov V.V. Organizaciya proizvodstva i obsluzhivaniya na predpriyatiyah obshchestvennogo pitaniya. Moskva, Akademiya – 2011]
19 Федцов В.Г. Культура гостинично-туристского сервиса.– Ростов-на-Дону: Феникс, 2012. – 503с. [Fedcov V.G. Kul'tura gostinichno-turistskogo servisa.– Rostov-na-Donu: Feniks, 2012. – 503s]
20 Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі. Статистика комитетінің рес- ми сайты// http://stat.gov.kz .[ Qazaqstan Respublikasy Ulttyq ekonomika ministrlіgі. Statistika komitetіnіng resmi sajty// http://stat.gov.kz ]
М. Ж. ТУРСУМБАЕВА1, А. М. ДАУЛЕТОВА2
1Казахский университет экономики, финансов и международной торговли, Казахстан
2Карагандинский экономический университет, Казахстан АНАЛИЗ РАЗВИТИЯ ГОСТИНИЧНОГО БИЗНЕСА
В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН
Проанализирована деятельность гостиничного бизнеса в Казахстане. Проведён анализ су- ществующих проблем в гостиничном бизнесе и определены возможные пути их решения. Также рассматриваются тенденции развития гостиничного бизнеса Республики Казахстан. Составлен SWOT-анализ рынка гостиничных услуг, выявляющий ее сильные и слабые стороны, а также воз- можности и угрозы. Следует отметить, что состояние гостиничного бизнеса является одним из основных факторов, сдерживающих развитие туристской отрасли, человеческий фактор в ин-дустрии гостеприимства играет ведущую роль и является важным ресурсом предприятия.
Ключевые слова: гостиничный бизнес, туризм, рынок, SWOT-анализ, конкуренция.
M. ZH. TURSUMBAEVA1, A. M. DAULETOVA2
1Kazakh University of Economics, Finance and International Trade, Kazakhstan
2Karaganda Economic University, Kazakhstan
ANALYSIS OF HOTEL BUSINESS DEVELOPMENT IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN
The article analyzes the activities of the hotel business in Kazakhstan. The analysis of existing problems in the hotel business and identified possible solutions. The tendencies of development of hotel business of the Republic of Kazakhstan are also considered. A SWOT analysis of the hotel services market has been compiled, identifying its strengths and weaknesses, as well as opportunities and threats. It should be noted that the state of the hotel business is one of the main factors hindering the development of the tourism industry, the human factor in the hospitality industry plays a leading role and is an important resource of the enterprise.
Key words: hotel business, tourism, market, SWOT analysis, competition.
