• Ешқандай Нәтиже Табылған Жоқ

РОЛЬ ПРОГНОЗНОЙ ТАБЛИЦЫ В ОПРЕДЕЛЕНИИ ВОЗМОЖНОСТИ ПОВЫШЕНИЯ УРОВНЯ ИНВАЛИДНОСТИ

Схема 1. ЖҚАЖА арасында жүргізілетін дифференциалдық профилактика жүйесі мен медициналық - әлеуметтік көмек моделі

Original article Science & Healthcare, 2022 (Vol. 24) 1

мәдениетті насихаттау; в) өз денсаулығын сақтауға жауапкершілікті арттыру; г) міндетті түрде кардиологтың кеңесі қарастырылуы жатады.

II топқа - 1-2 дәрежедегі ЖҚАЖА жатады. Олардың арасында алғашқы профилактикалық пен фармакотерапиялық емдік шаралар жүргізіледі.

III топқа - 1 және 11 топтағы мүгедектер жатады.

Олардың арасында алдыңғы топтағыларға жасалған медициналық-профилактикалық көмекпен қатар, қосымша реабилитациялық шаралар жүзеге асырылады. Оның қатарында: а) рецидивке қарсы фармако-терапиялық шаралар; б) үй жағдайында

медбикенің және әлеуметтік сала қызметкерінің көмегін ұйымдастыру; в) тегін дәріменен қамтамасыз етуді қатаң сақтау шаралары жатады.

IV топқа – жүрек –қан айналу жүйесі қызметінде декомпенсациясы бар I топтағы мүгедектер жатады.

Бұл ауруларға үй жағдайындағы стационар ұйымдастырып, тоқтаусыз дәрігерлік бақылау орнату қажет. Олар медбике мен әлеуметтік қызметкердің көмегіне үнемі мұқтаждық көреді. Соңында міндетті түрде емдік–профилактикалық, реабилитациялық және медициналық әлеуметтік көмектің тиімділігін анықтау қажет.

Схема 1. ЖҚАЖА арасында жүргізілетін дифференциалдық профилактика

Нәтижелерді талқылау.

Әлемде жүрек-қан айналу жүйесінің ауруларының асқынуынан туындайтын мүгедектік пен өлім оқиғаларын төмендету қоғамдық денсаулық сақтау саласының аса маңызды әлеуметтік - гигиеналық мәселе болып табылады. Дүниежүзі денсаулық сақтау қоғамының 2008 жыл-ғы баяндамасында жыл сайын жер бетінде жүрек-қан айналу жүйесінің ауруларынан 17 миллион адам өлімге ұшыраса, 22 миллион адам әртүрлі топтағы мүгедектікке ұшырайды. Табысы жоғары Европа елдеріндегі еңбек ету жасындағы тұрғындардың осы аурулардан мүгедектікке ұшырауы жалпы мүгедектік көрсеткішінің 7% құраса, табысы төмен елдерде 43% жетеді екен [8]. Соңғы 20 жыл ішінде мүгедектік пен өлім оқиғаларының деңгейі табысы жоғары елдерде жылдам төмендесе, табысы төмен елдерде керісінше арту үстінде. Осы себептерден туындайтын мүгедектік пен өлім оқиғаларының артуына науқастарға медициналық көмек беруді ұйымдастырудың дұрыс еместігінен, оның ішінде емделудің өте қымбат стационарлық түрі мен инновациялық жоғары технологиялық көмектің кеңінен өріс алуында жатыр. Көп науқастардың осындай көмекті алуға қаржысы жетпегендіктен, оларға әлеуметтік маңызы үлкен аурулардың диагнозы дер кезінде қойылмайды және сапалы стационарлық ем мен инновациялық жоғары технологиялық көмек алуға қаржылары жетпейді. Ғылыми зерттеу жұмыстарының нәтижелері осы қарама қайшылықтарды жоюға медициналық көмектің сапалы профилактикалық жүйесіне көшу мен инновациялық жоғары технологиялық көмек алуда әділеттілікті қамтамасыз ету қажеттігін көрсетеді 23]. Тиімді профилактикалық бағдарламалардың бірі ретінде қатерлі себептерді басқаруға келетін және келмейтін себептерге жіктеп,тиімді профилактикалық шаралардың бағдарламасын құрастыру қажеттілігі ұсынылды [14].

Осындай бағдарламаны құрастыруға және тәжірибеде жүзеге асырылған профилактикалық шаралардың тиімділігін анықтауға біздің ұсынған болжамдылық кестесін қолданудың дұрыстығы қол жеткізген нәтижелерде айқын көрініс беріп отыр. ЖҚАЖА-ынан мүгедектікке шығаратын қатерлі себептердің болжамдылық индексінің максималды және минималды деңгейлерін үнемі бақылап отыруға қолайлы. Дифферециалдық диспансеризациялау ЖҚАЖА арасында ұйымдастырылатын профилак- тикалық жұмыстың белсенділігін арттырып, аурулардың салауатты өмір сүруге ынтасын жоғарылатып, үй жағдайында ұйымдастырылатын ста- ционардың, медицина бикелері мен әлеуметтік қызметкерлердің жұмысын сапалы етіп ұйымдастыруға көмектесті. Барынша дұрыс ұйымдастырылған дифферециалдық диспансеризация әсер етуге ыңғайлы қатерлі себептердің санын бір ауруға балап есептегенде 2016 жылғы 16 –дан 2019 жылы 11-ге дейін төмендетті.

Қорытынды:

1. Біз ұсынған болжамдық кестенің максималдық және минималдық интервалдарын қолдану жүрек-қан айналу жүйесі ауруларының мүгедектікке алып келетін себептерінің қатерлілік қуатын нақты көрсетумен

қатар, жеке науқастар арасында өткізілуге тиісті дифферециалды диспансеризацияның тиімді бағдарламасын құрастыруға жол ашады.

Авторлардың қосқан үлесі – бұл материалды даярлау барысында барлық авторлар бірдей үлесін қосты.

Мүдделер қақтығысы – авторлар арасында мүдделер қақтығысы (көзқарастық пікірталастар) жоқ.

Қаржыландыру – жұмыс қаржылай көмексіз жүзеге асырылды.

Авторлар бұл зерттеу жұмысының нәтижелері өзге басылымдарда жарияланбаған және басқа басылымдардың байқалуына тапсырылмағанына кепілдік береді.

Әдебиеттер:

1. Бокерия Л.А., Ступаков И.Н., Гудкова Р.Г., Зайченко Н.М. Ишемическая болезнь сердца в зеркале медицинской статистики // Здравоохранение. 2005. № 5.

С. 13-23.

2. Бокерия Л.A., Глянцев С.П., Милевская Е.Б.

Система непрерывного повышения качества в кардиохирургическом стационаре: из века XX в век XXI // Проблемы управления здравоохранением. 2004. № 5(18). С.20-23.

3. Бочорошвили М.Л. Методология прогнозирования и рационального принятия управленческих решении в региональной и поликлинической системах здравоохранения на основе информационного мониторинга и многовариантного моделирования.

Автореф. докт .мед. наук, Воронеж, 2005. с.32.

4. Булешов М.А., Турдалиева Б.С., Чулпанов У.Ю.

Научное обоснование совершенствования организации высокотехнологичной медицинской помощи при болезнях системы кровообращения// Бюллетень врачей рес-публики Казахстан, 2018. №4. С.104-107.

5. Голиков А.П., Рябинин В.А. Лечение и профилактика неотложных состояний при сердечно- сосудистых заболеваниях // Терапевтический архив.

2006. №8 (78). С.81-84.

6. Гринина О.В. Социально-гигиенические аспекты охраны здоровья семьи // Советское здравоохранение.

1984. №12. С.5-9.

7. Денисова Т.П., Шкода А.С., Малинова Л.И., Астафьева Н.Г. Социальный стресс как фактор риска ишемической болезни сердца // Терапевтический архив.

2005. №3(77). С.52-55.

8. Доклад по статистике сердечно-сосудистых заболеваний в 34 странах мира для Всемирной организации здравоохранения // Здравоохранение.

2005. № 9. С.10.

9. Дроздецкий С.И. Лечение и профилактика артериальной гипертензии в условиях промышленного предприятия. - Нижний Новгород. НГАСА, 1995. 56 с.

10. Каусова Г.К. Инвалидность от сердечно- сосудистых заболеваний // Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. 2005.

№2. С. 24-25.

11. Липовецкий Б.М. Эпидемиология атеросклероза и артериальной гипертензии. - Санкт - Петербург, 2004.

191 с.

12. Лазуткина А.Ю., Горбунов В.В. Факторы риска и профилактика прогрессирования гипертрофии миокарда левого желудочка // Саратовский научно-медицинский журнал. 2015. Т.11, № 2. С.141-145.

13. Обухова A.A., Дроздецкий С.И. Лечение и профилактика артериальной гипертензии в условиях промышленного предприятия. - Горький: Медицинский институт, 1985. 43 с.

14. Оганов Р.Г. Профилактика сердечно-сосудистых заболеваний: возможности практического здравоохранения // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. 2002. №1. С.5-9.

15. Сажин. В.П., Федотов В.А., Беликова О.Д. и др.

Клиническая и фармакоэкономическая эффективность лечения больных артериальной гипертензией врачами общей практики // Экономика здравоохранения. 2003.

№3(72). С.35-37.

16. Сапожникова Н.Г. Рациональное управление больнично-поликлиническим комплексом муниципального района на основе информационного мониторинга, анализа и прогнозирования заболеваемости. Автореф. докт. мед. наук, Санкт- Петербург, 2008. 28с.

17. Ситина В.К., Дмитриев В.И., Шипова В.М., Лившиц A.A. Оценка эффективности мероприятий по борьбе с артериальной гипертонией в ЛПУ //

Здравоохранение. 2005. №1. С.17-24.

18. Хальфин P.A. Профилактические мероприятия должны стать реальными в здравоохранении //

Эффективная фармакотерапия в кардиологии и ангиологии. 2007. №2. С. 52.

19. Топчий H.B. Необходимость профилактики заболеваний сердечно-сосудистой системы семейным врачом // Вестник семейной медицины. 2006. №7. С.34- 40.

20. Шахов Б.Е. Интервенционная кардиология — технология XXI века. Н.Новгород: Издат. НГМА, 2005.- 31с.

21. Шиган Е.Н. Методы прогнозирования и моделирования в социально-гигиенических исследованиях. Москва, 1986, с.206.

22. Янкин Ю.М. Проблемы и перспективы развития скорой медицинской помощи кардиологическим больным на до госпитальном этапе: дис. док. мед. наук.

Кемеровская медицинская академия. Кемерово, 2002.

185с.

23. Buleshov M.A., Turdalieva B.S., Chulpanov U.Yu.;

Buleshov D.M., Buleshova A.M., Zhanabaev N.S., Ospanov K.E. Assessment of Medical and Social Effectiveness of Innovative High-tech Cardiac Surgery Care for Patients with Acute Myocardial Infarction // Geintec Gestao Inovacao e Tecnologias. www.revistageintec.net ISSN 2237-0722. Vol . 2021. №2(11), pp.229-237.

24. Buleshov M.A., Buleshov D.M., Dauitov T.B. et al.

The choice of treatment for myocardial infarction based on individual cardiovascular risk and symptoms of coronary heart diseast // Original Article Electron J Gen Med. 2019.

16(6):em183 ISSN:2516-3507

https://doi.org/10.29333/ejgm/115860

25. Field K., Thorogood M., Silagy C. et al. Strategies for reducing coronary risk factoris in primary care: which is most cost effectiv? // BMJ. 1995. Vol. 310, № 6987. P.1109- 1112.

26. Heizer J., Render B. Production and operations management: Strategies and tactics. 3rd ed. Boston: Allyn and Bacon, 1993. 238 p.

27. Jonson B. Measurement of health outcome anu associated cost in cardiovascular disease // Europ. Heart J.

1996. Vol 17, Suppl. A. P.2-7.

28. Kannel W.B., Ho K., Thorn T. Changing epidemiologici features of cardiac failure // Br.Heart J. 1994.

72 (suppl). P.3-9.

29. Knox S.S., Siegmund K.D., Weidner G. et al.

Hostility, social support and coronary heart disease in the Nation Heart, Lung and Blood Institute Family Heart Study //

Cardiologia. 1998. Vol.82, № 10. P.1192-1196.

30. Mark D.B. Economic of treating heart failure //Am. J.

Cardiol. 1997. Vol.80, № 8. P.33-38.

31. Maxwell R.J. Financing heaith care: Lessons from abord // Brit. med. J. 1988. Vol.296, №6634. P. 1423-1426.

32. Mozaffarian D, Fahimi S, Singh GM, Micha R, Khatibzadeh S, Engell RE et al. Global sodium consumption and death from cardiovascular causes.// Brit Med. J- (2014).Vol.371-P.624–34.

33. Schneider E.C., Zaslavski A.M., London B.E. et al.

National quality monitoring of Medicare health plans: the relationship between enrollees' reports and the quality of clinical care // Med. Care. 2001. Vol.39, №12. P. 1313- 1325.

34. Sturm R. Effect of managed care and financing on practice constraints and career satisfaction in primary care // J. Am. Board. Fam. Pract. 2002. Vol. 15, № 5. P.367-377.

35. Taylor R.B. Family medcine: Principles and Pratise.

New-York, 1994. 1029 p.

References:

1. Bokeriya L.A., Stupakov I.N., Gudkova R.G., Zaichenko N.M. Ishemicheskaya bolezn' serdtsa v zerkale meditsinskoi statistiki [Ischemic heart disease in the mirror of medical statistics]. Zdravookhranenie [Healthcare]. 2005.

№ 5. pp. 13-23. [in Russian]

2. Bokeriia L.A., Gliantsev S.P., Milevskaia E.B.

Sistema nepreryvnogo povysheniya kachestva v kardiokhirurgicheskom statsionare: iz veka XX v vek XXI [The system of continuous quality improvement in a cardiac surgery hospital: from the 20th century to the 21st century].

Problemy upravleniya zdravookhraneniem

[

Problems of health management]. 2004. № 5(18). pp.20-23. [in Russian]

3. Bochoroshvili M.L. Metodologiya prognozirovaniya i ratsionalnogo prinyatiya upravlencheskikh reshenii v regionalnoi i poliklinicheskoi sistemakh zdravookhraneniya na osnove informatsionnogo monitoringa i mnogovariantnogo modelirovaniya (avtoref. dokt. diss.) [Methodology for forecasting and rational decision making in regional and outpatient healthcare systems based on information monitoring and multivariate modeling]. Author’s Abstract of Doct. Diss., Voronezh, 2005. p.32. [in Russian]

4. Buleshov M.A., Turdalieva B.S., Chulpanov U.Iu.

Nauchnoe obosnovanie sovershenstvovaniya organizatsii vysokotekhnologichnoi meditsinskoi pomoshchi pri boleznyakh sistemy krovoobrashcheniya [Scientific rationale for improving the organization of high-tech medical care for diseases of the circulatory system]. Biulleten vrachei respubliki Kazakhstan [Bulletin of doctors of the Republic of Kazakhstan], 2018. №4. pp.104-109 [in Russian]

5. Golikov A.P., Riabinin V.A. Lechenie i profilaktika neotlozhnykh sostoyanii pri serdechno-sosudistykh

zabolevaniyakh [Treatment and prevention of emergency conditions in cardiovascular diseases]. Terapevticheskii arkhiv [Therapeutic archive]. 2006. №8 (78). pp.81-84. [in Russian]

6. Grinina O.V. Sotsialno-gigienicheskie aspekty okhrany zdorovya semi [Socio-hygienic aspects of family health]. Sovetskoe zdravookhranenie [Soviet healthcare]

1984. №12. pp.5-9. [in Russian]

7. Denisova T.P., Shkoda A.S., Malinova L.I., Astafieva N.G. Sotsialnyi stress kak faktor riska ishemicheskoi bolezni serdtsa [Social stress as a risk factor for coronary heart disease]. Terapevticheskii arkhiv [Therapeutic archive]

2005. No. 3 (77). pp.52-55. [in Russian]

8. Doklad po statistike serdechno-sosudistykh zabolevanii v 34 stranakh mira dlya Vsemirnoi organizatsii zdravookhraneniia [Report on cardiovascular disease statistics in 34 countries for the World Health Organization].

Zdravookhranenie [Healthcare] 2005. №9. pp.10. [in Russian]

9. Drozdetskii S.I. Lechenie i profilaktika arterialnoi gipertenzii v usloviyakh promyshlennogo predpriyatiya [Treatment and prevention of arterial hypertension in an industrial enterprise]. Nizhnii Novgorod.: NGASA, 1995. 56 p. [in Russian]

10. Kausova G.K. Invalidnost ot serdechno-sosudistykh zabolevanii [Disability from cardiovascular diseases].

Problemy sotsialnoi gigieny, zdravookhraneniya i istorii meditsiny [Problems of social hygiene, health care and medical history]. 2005. №2. pp.24-25. [in Russian]

11. Lipovetskii B.M. Epidemiologiya ateroskleroza i arterialnoi gipertenzii [Epidemiology of atherosclerosis and arterial hypertension]. Sankt - Peterburg, 2004. 191 p. [in Russian]

12. Lazutkina A.Yu., Gorbunov V.V. Faktory riska i profilaktika progressirovaniya gipertrofii miokarda levogo zheludochka [Risk factors and prevention of progression of left ventricular myocardial hypertrophy]. Saratovskii nauchno-meditsinskii zhurnal [Saratov Journal of Medical Scientific Research]. 2015. V.11, No.2. P.141-145. [in Russian]

13. Obukhova A.A., Drozdetskii S.I. Lechenie i profilaktika arterialnoi gipertenzii v usloviyakh promyshlennogo predpriyatiya [Treatment and prevention of arterial hypertension in an industrial enterprise]. Gorkii:

Meditsinskii institut, 1985. - 43 p. [in Russian]

14. Oganov R.G. Profilaktika serdechno-sosudistykh zabolevanii: vozmozhnosti prakticheskogo zdravookhraneniya [Prevention of cardiovascular diseases:

the possibilities of practical health care].

Kardiovaskulyarnaya terapiya i profilaktika [Cardiovascular therapy and prevention.] 2002. №1. pp. 5-9. [in Russian]

15. Sazhin. V.P., Fedotov V.A., Belikova O.D. i dr.

Klinicheskaya i farmakoekonomicheskaya effektivnost lecheniya bolnykh arterialnoi gipertenziei vrachami obshchei praktiki [Clinical and pharmacoeconomic efficiency of treatment of patients with arterial hypertension by general practitioners]. Ekonomika zdravookhraneniya [Healthcare Economics] 2003. №3(72). pp.35-37. [in Russian]

16. Sapozhnikova N.G. Ratsionalnoe upravlenie bolnichno-poliklinicheskim kompleksom munitsipalnogo raiona na osnove informatsionnogo monitoringa, analiza i prognozirovaniya zabolevaemosti (avtoref. dokt. diss.) [Rational management of the hospital and polyclinic complex of a municipal district based on information monitoring, analysis and forecasting of morbidity. Author’s Abstract of Doct. Diss.], Sankt-Peterburg, 2008. 28p. [in Russian]

17. Sitina V.K., Dmitriev V.I., Shipova V.M., Livshits A.A. Otsenka effektivnosti meropriyatii po borbe s arterialnoi gipertoniei v LPU. [Evaluation of the effectiveness of measures to combat arterial hypertension].

Zdravookhranenie [Healthcare]. 2005. №1. pp.17-24. [in Russian]

18. Khalfin P.A. Profilakticheskiye meropriiatiya dolzhny stat realnymi v zdravookhranenii [Preventive measures should become real in healthcare]. Effektivnaya farmakoterapiya v kardiologii i angiologii [Effective pharmacotherapy in cardiology and angiology] 2007. No.2.

pp. 52. [in Russian]

19. Topchii H.B. Neobkhodimost profilaktiki zabolevanii serdechno-sosudistoi sistemy semeinym vrachyom [The need for prevention of diseases of the cardiovascular system by a family doctor]. Bulletin of family medicine [Vestnik semeinoi meditsiny]. 2006. №7. pp.34-40. [in Russian]

20. Shakhov B.E. Interventsionnaya kardiologiya — tekhnologiya XXI veka [Interventional cardiology is a technology of the XXI century]. N.Novgorod: Publishing house. NGMA, 2005. - 31 p. [in Russian]

21. Shigan E.N. Metody prognozirovaniya i modelirovaniya v sotsialno-gigienicheskikh issledovaniyakh [Methods of forecasting and modeling in socio-hygienic research]. Moskva, 1986, pp. 206. [in Russian]

22. Iankin Iu.M. Problemy i perspektivy razvitiya skoroi meditsinskoi pomoshchi kardiologicheskim bolnym na do gospitalnom etape: dis. dok. med. nauk. [Problems and prospects for the development of emergency medical care for cardiological patients at the pre-hospital stage: Author’s Abstract of Doct. Diss. Sciences] Kemerovskaya meditsinskaya akademiya. Kemerovo, 2002. 185 p. [in Russian]

Контактная информация:

Дауытов Турехан Бекбулатович – докторант МКТУ, город Туркестан, Республики Казахстан.

Почтовый индекс: Республика Казахстан, город Туркестан, 161200.

Email: [email protected] Телефон: +77017474595

Получена: 30 сентября 2021 / Принята: 10 февраля 2022 / Опубликована online: 28 февраля 2022 DOI 10.34689/SH.2022.24.1.008

УДК 616.7

INFORMING THE PATIENT ABOUT OF IMPLANTABLE

Outline

СӘЙКЕС КЕЛЕТІН ҚҰЖАТТАР