Х А Б А Р Ш Ы С Ы

(1)

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҰЛТТЫҚ ҒЫЛЫМ АКАДЕМИЯСЫНЫҢ

Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің

PUBLISHED SINCE 1944

3 (397)

MAY – JUNE 2022

ALMATY, NAS RK

ВЕСТНИК

НАЦИОНАЛЬНОЙ АКАДЕМИИ НАУК РЕСПУБЛИКИ

КАЗАХСТАН

Казахский национальный

педагогический университет имени Абая

THE BULLETIN

THE NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN Abai Kazakh National Pedagogical

University

(2)

БАС РЕДАКТОР:

ТҮЙМЕБАЕВ Жансейіт Қансейітұлы, филология ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА құрметті мүшесі, Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің ректоры (Алматы, Қазақстан)

БАС РЕДАКТОРДЫҢ ОРЫНБАСАРЫ:

БИЛЯЛОВ Дархан Нұрланұлы, PhD, ҚР ҰҒА құрметті мүшесі, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің ректоры (Алматы, Қазақстан), Н = 2

ҒАЛЫМ ХАТШЫ:

ӘБІЛҚАСЫМОВА Алма Есімбекқызы, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі, Абай атындағы ҚазҰПУ Педагогикалық білімді дамыту орталығының директоры (Алматы, Қазақстан), Н = 2

РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ:

САТЫБАЛДЫ Әзімхан Әбілқайырұлы, экономика ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі, Экономика институтының директоры (Алматы, Қазақстан), H = 5

САПАРБАЕВ Әбдіжапар Жұманұлы, экономика ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА құрметті мүшесі, Халықаралық инновациялық технологиялар академиясының президенті (Алматы, Қазақстан), H = 4

ЛУКЬЯНЕНКО Ирина Григорьевна, экономика ғылымдарының докторы, профессор,

«Киево-Могилян академиясы» ұлттық университетінің кафедра меңгерушісі (Киев, Украина), H = 2 ШИШОВ Сергей Евгеньевич, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, К.

Разумовский атындағы Мәскеу мемлекеттік технологиялар және менеджмент университетінің кәсіптік білім берудің педагогикасы және психологиясы кафедрасының меңгерушісі (Мәскеу, Ресей), Н = 4

СЕМБИЕВА Ләззат Мыктыбекқызы, экономика ғылымдарының докторы, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессоры (Нұр-Сұлтан, Қазақстан), Н = 3

АБИЛЬДИНА Салтанат Қуатқызы, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті педагогика кафедрасының меңгерушісі (Қарағанды, Қазақстан), Н = 3

БУЛАТБАЕВА Күлжанат Нурымжанқызы, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының бас ғылыми қызметкері (Нұр-Сұлтан, Қазақстан), Н = 2

РЫЖАКОВ Михаил Викторович, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Ресей білім академиясының академигі, «Білім берудегі стандарттар және мониторинг» журналының бас редакторы (Мәскеу, Ресей), Н =2

ЕСІМЖАНОВА Сайра Рафихевна, экономика ғылымдарының докторы, Халықаралық бизнес университетінің профессоры, (Алматы, Қазақстан), H = 3

«Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының Хабаршысы».

ISSN 2518-1467 (Online), ISSN 1991-3494 (Print).

Меншіктенуші: «Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы» РҚБ (Алматы қ.).

Қазақстан Республикасының Ақпарат және коммуникациялар министрлігінің Ақпарат комитетінде 12.02.2018 ж. берілген

№ 16895-Ж мерзімдік басылым тіркеуіне қойылу туралы куәлік.

Тақырыптық бағыты: әлеуметтік ғылымдар саласындағы зерттеулерге арналған.

Мерзімділігі: жылына 6 рет.

Тиражы: 300 дана.

Редакцияның мекен-жайы: 050010, Алматы қ., Шевченко көш., 28, 219 бөл., тел.: 272-13-19 http://www.bulletin-science.kz/index.php/en/

(3)

ГЛАВНЫЙ РЕДАКТОР:

ТУЙМЕБАЕВ Жансеит Кансеитович, доктор филологических наук, профессор, почетный член НАН РК, ректор Казахского национального университета им. аль-Фараби (Алматы, Казахстан)

ЗАМЕСТИТЕЛЬ ГЛАВНОГО РЕДАКТОРА:

БИЛЯЛОВ Дархан Нурланович, PhD, почетный член НАН РК, ректор Казахского национального педагогического университета им. Абая (Алматы, Казахстан), Н = 2

УЧЕНЫЙ СЕКРЕТАРЬ:

АБЫЛКАСЫМОВА Алма Есимбековна, доктор педагогических наук, профессор, академик НАН РК, директор Центра развития педагогического образования КазНПУ им. Абая (Алматы, Казахстан), Н = 2

РЕДАКЦИОННАЯ КОЛЛЕГИЯ:

САТЫБАЛДИН Азимхан Абылкаирович, доктор экономических наук, профессор, академик НАН РК, директор института Экономики (Алматы, Казахстан), H = 5

САПАРБАЕВ Абдижапар Джуманович, доктор экономических наук, профессор, почетный член НАН РК, президент Международной академии инновационных технологий (Алматы, Казахстан), H = 4

ЛУКЬЯНЕНКО Ирина Григорьевна, доктор экономических наук, профессор, заведующая кафедрой Национального университета «Киево-Могилянская академия» (Киев, Украина), H = 2

ШИШОВ Сергей Евгеньевич, доктор педагогических наук, профессор, заведующий кафедрой педагогики и психологии профессионального образования Московского государственного университета технологий и управления имени К. Разумовского (Москва, Россия), Н = 4

СЕМБИЕВА Ляззат Мыктыбековна, доктор экономических наук, профессор Евразийского национального университета им. Л.Н. Гумилева (Нур-Султан, Казахстан), Н = 3

АБИЛЬДИНА Салтанат Куатовна, доктор педагогических наук, профессор, заведующая кафедрой педагогики Карагандинского университета имени Е.А.Букетова (Караганда, Казахстан), Н=3

БУЛАТБАЕВА Кулжанат Нурымжановна, доктор педагогических наук, профессор, главный научный сотрудник Национальной академии образования имени Ы. Алтынсарина (Нур- Султан, Казахстан), Н = 3

РЫЖАКОВ Михаил Викторович, доктор педагогических наук, профессор, академик Российской академии образования, главный редактор журнала «Стандарты и мониторинг в образовании» (Москва, Россия), Н=2

ЕСИМЖАНОВА Сайра Рафихевна, доктор экономических наук, профессор Университета международного бизнеса (Алматы, Казахстан), H = 3

«Вестник Национальной академии наук Республики Казахстан».

Собственник: РОО «Национальная академия наук Республики Казахстан» (г. Алматы).

Свидетельство о постановке на учет периодического печатного издания в Комитете информации Министерства информации и коммуникаций и Республики Казахстан № 16895-Ж, выданное 12.02.2018 г.

Тематическая направленность: посвящен исследованиям в области социальных наук.

Периодичность: 6 раз в год.

Тираж: 300 экземпляров.

Адрес редакции: 050010, г. Алматы, ул. Шевченко, 28, ком. 219, тел. 272-13-19 http://www.bulletin-science.kz/index.php/en/

(4)

EDITOR IN CHIEF:

TUIMEBAYEV Zhanseit Kanseitovich, Doctor of Philology, Professor, Honorary Member of NAS RK, Rector of Al-Farabi Kazakh National University (Almaty, Kazakhstan).

DEPUTY CHIEF DIRECTOR:

BILYALOV Darkhan Nurlanovich, Ph.D, Honorary Member of NAS RK, Rector of Abai Kazakh National Pedagogical University (Almaty, Kazakhstan), H = 2

SCIENTIFIC SECRETARY;

ABYLKASYMOVA Alma Yessimbekovna, Doctor of Pedagogical Sciences, Professor, Executive Secretary of NAS RK, President of the International Academy of Innovative Technology of Abai Kazakh National Pedagogical University (Almaty, Kazakhstan), Н = 2

EDITORIAL BOARD:

SATYBALDIN Azimkhan Abilkairovich, Doctor of Economics, Professor, Аcademician of NAS RK, Director of the Institute of Economics (Almaty, Kazakhstan), H = 5

SAPARBAYEV Abdizhapar Dzhumanovich, Doctor of Economics, Professor, Honorary Member of NAS RK, President of the International Academy of Innovative Technology (Almaty, Kazakhstan) H = 4

LUKYANENKO Irina Grigor’evna, Doctor of Economics, Professor, Head of the Department of the National University “Kyiv-Mohyla Academy” (Kiev, Ukraine) H = 2

SHISHOV Sergey Evgen’evich, Doctor of Pedagogical Sciences, Professor, Head of the Department of Pedagogy and Psychology of Professional Education of the Moscow State University of Technology and Management named after K. Razumovsky (Moscow, Russia), Н = 4

SEMBIEVA Lyazzat Maktybekova, Doctor of Economic Science, Professor of the L.N. Gumilyov Eurasian National University (Nur-Sultan, Kazakhstan), H = 3

ABILDINA Saltanat Kuatovna, Doctor of Pedagogical Sciences, Professor, Head of the Department of Pedagogy of Buketov Karaganda University (Karaganda, Kazakhstan), Н = 3

BULATBAYEVA Kulzhanat Nurymzhanova, Doctor of Pedagogical Sciences, Professor, Chief Researcher of the National Academу of Education named after Y. Altynsarin (Nur-Sultan, Kazakhstan), H = 2

RYZHAKOV Mikhail Viktorovich, Doctor of Pedagogical Sciences, Professor, academician of the Russian Academy of Education, Editor-in-chief of the journal «Standards and monitoring in education» (Moscow, Russia), Н = 2

YESSIMZHANOVA Saira Rafikhevna, Doctor of Economics, Professor at the University of International Business (Almaty, Kazakhstan), H = 3.

Bulletin of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan.

Owner: RPA «National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan» (Almaty). The certificate of registration of

a periodical printed publication in the Committee of information of the Ministry of Information and Communications

of the Republic of Kazakhstan No. 16895-Ж, issued on 12.02.2018.

Thematic focus: it is dedicated to research in the field of social sciences.

Periodicity: 6 times a year.

Circulation: 300 copies.

Editorial address: 28, Shevchenko str., of. 220, Almaty, 050010, tel. 272-13-19 http://www.bulletin-science.kz/index.php/en/

(5)

BULLETIN OF NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

ISSN 1991-3494

Volume 3, Number 397 (2022), 317-326 https://doi.org/10.32014/2022.2518-1467.320

UDC 631; IRSTI 68.75.01

G. Lukhmanova^1*, G. Seitova², N. Sartanova³, G. Abayeva⁴

1Zhansugurov Zhetysu University, Taldykorgan, Kazakhstan;

2,3,4Baitursynov Kostanay Regional University, Kostanay, Kazakhstan.

E-mail: [email protected]

FINANCIAL RELATIONS IN AGRICULTURE OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

Abstract. Ensuring the sustainable development of the state, its food security, which is the basis of the social well-being of society, is impossible without a highly efficient agricultural sector. A decisive factor in the well- being of the agricultural sector is the availability of mechanisms for effective state regulation and financial support of the sector.

The agro-industrial complex (AIC) is a set of economic sectors related to the production of food and consumer goods from agricultural raw materials and their supply to the population. The current situation in the country required significant financial investments and other economic measures to maintain catastrophically declining agricultural production.

Currently, Kazakhstan has noticeably intensified the activity of the state in regulating the agricultural sector of the economy, which is accompanied by the reform of agricultural legislation, primarily in the field of state support for agriculture.

Therefore, the main purpose of the study is: to study aspects of financial relations in agriculture. To achieve this goal, it is necessary to solve the following tasks: familiarize yourself with the legislation governing this aspect; consider the system of financial relations in agriculture; formulate the concept of financial support of the state; to study the main types of state financial support for agriculture. The relevance of this work lies in the fact that agriculture is part of the economic system in the state, and in turn commercial structures are included in the financial relations common to the entire economy.

(6)

Key words: agro-industrial complex, finance, economic growth, entre- preneurship, agriculture, digitalization, industrial revolution.

Г. Лухманова^1*, Г. Сейтова², Н. Сартанова³, Г. Абаева⁴

1І. Жансүгіров атындағы Жетісу университеті, Талдықорған, Қазақстан;

2,3,4А. Байтұрсынов атындағы Қостанай аймақтық университеті,

Қостанай, Қазақстан.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ

АУЫЛШАРУАШЫЛЫҒЫНДАҒЫ ҚАРЖЫЛЫҚ ҚАТЫНАСТАР Аннотация. Мемлекеттің орнықты дамуын, қоғамның әлеуметтік әл-ауқатының негізі болып табылатын оның азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету тиімділігі жоғары ауыл шаруашылығы секторынсыз мүмкін емес. Секторды тиімді мемлекеттік реттеу және қаржылық қолдау тетіктерінің болуы аграрлық сектор игілігінің шешуші факторы.

Агроөнеркәсіптік кешен (АӨК) - Бұл ауыл шаруашылығы шикіза- тынан тамақ өнімдері мен халық тұтынатын тауарларды өндірумен және оларды халыққа жеткізумен байланысты экономика салалары- ның жиынтығы. Елдегі қазіргі жағдай азайып келе жатқан ауылшару- ашылық өндірісін қолдау үшін айтарлықтай қаржылық инвестициялар мен басқа да экономикалық шараларды қажет етті.

Қазіргі уақытта Қазақстанда экономиканың аграрлық секторын реттеу бойынша мемлекеттің қызметі едәуір жанданды, бұл аграрлық заңнаманы, ең алдымен ауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау саласындағы реформамен сүйемелденеді.

Сондықтан зерттеудің негізгі мақсаты: ауыл шаруашылығындағы қаржылық қатынастардың аспектілерін зерттеу. Қойылған мақсатқа қол жеткізу үшін мынадай міндеттерді шешу қажет: осы аспектіні реттей- тін заңнамамен танысу; ауыл шаруашылығындағы қаржылық қатына- стар жүйесін қарау; мемлекеттің қаржылық қолдау тұжырымдамасын реттеу; ауылшаруашылығын мемлекеттік қаржылық қолдаудың негізгі түрлерін зерделеу. Бұл жұмыстың өзектілігі ауыл шаруашылығы мем- лекеттегі экономикалық жүйенің бөлігі болып табылады, ал коммер- циялық құрылымдар өз кезегінде бүкіл экономикаға ортақ қаржылық қатынастарға енеді.

Түйін сөздер: агроөнеркәсіптік кешен, қаржы, экономикалық

(7)

өсу, кәсіпкерлік, ауыл шаруашылығы, цифрландыру, өнеркәсіптік революция.

Г. Лухманова^1*, Г. Сейтова², Н. Сартанова³, Г. Абаева⁴

1НАО «Жетысуский университет им. И. Жансугурова», Талдыкорган, Казахстан;

2,3,4Костанайский региональный университет имени А. Байтурсынова,

Костанай, Казахстан.

ФИНАНСОВЫЕ ОТНОШЕНИЯ В СЕЛЬСКОМ ХОЗЯЙСТВЕ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

Аннотация. Обеспечение устойчивого развития государства, его продовольственной безопасности, являющейся основой социального благополучия общества, невозможно без высокоэффективного сель- скохозяйственного сектора. Решающим фактором благополучия аграр- ного сектора является наличие механизмов эффективного государ- ственного регулирования и финансовой поддержки сектора.

Агропромышленный комплекс (АПК) - это совокупность отраслей экономики, связанных с производством продуктов питания и товаров народного потребления из сельскохозяйственного сырья и их постав- кой населению. Нынешняя ситуация в стране потребовала значитель- ных финансовых вложений и других экономических мер для поддер- жания катастрофически сокращающегося сельскохозяйственного про- изводства.

В настоящее время в Казахстане заметно активизировалась деятель- ность государства по регулированию аграрного сектора экономики, что сопровождается реформой аграрного законодательства, прежде всего в области государственной поддержки сельского хозяйства.

Поэтому основной целью исследования является: изучение аспек- тов финансовых отношений в сельском хозяйстве. Для достижения по- ставленной цели необходимо решить следующие задачи: ознакомиться с законодательством, регулирующим данный аспект; рассмотреть си- стему финансовых отношений в сельском хозяйстве; сформулировать концепцию финансовой поддержки государства; изучить основные виды государственной финансовой поддержки сельского хозяйства.

Актуальность данной работы заключается в том, что сельское хозяй- ство является частью экономической системы в государстве, а коммер-

(8)

ческие структуры, в свою очередь, включены в финансовые отноше- ния, общие для всей экономики.

Ключевые слова: агропромышленный комплекс, финансы, эконо- мический рост, предпринимательство, сельское хозяйство, цифровиза- ция, промышленная революция.

Introduction. The economic situation in the agro-industrial complex of Kazakhstan, and especially in agriculture, remains complex and contradictory. One of the main reasons for this is the lack of factors conducive to the sustainable development of agro-industrial production.

The decline in production in the 90s of the last century and the subsequent decline in aggregate demand for agricultural products, the growth of food imports, and the disparity of prices in the agro-industrial complex destroyed the previously established system of reproduction and financial relations in the agricultural sector. Despite some recent positive developments, there continues to be an underestimation of measures that ensure an optimal combination of state regulation and market self-regulation proper (Borkhunov, 2006:36). The global financial and economic crisis that has begun has only worsened the situation.

In this regard, there is an urgent need to deepen theoretical and methodological provisions on the problems of reproduction in the agricultural sector of the economy in order to overcome existing imbalances and substantiate such an economic mechanism that would facilitate the transition to an investment-innovative type of reproduction. Reproduction processes also extend to relations, redistributions, that is, they are organically connected with the functioning of the financial system, which is the most important element of the organizational and economic mechanism. The study of the interrelationships of this system with reproductive processes also seems relevant, which is fully confirmed by the practice of implementing the priority national project "Roadmap" and the National Project for the development of the agro-industrial complex of the Republic of Kazakhstan for 2021-2025.

The state establishes a certain system of financial relations, through which the interaction of budgetary funds and funds of non-governmental commercial and non-profit organizations and citizens is carried out. By managing this system, the state controls finances, regulates economic and social activities in society; using economic methods, it encourages or slows down certain types of these activities (Lukhmanova, et all, 2018:46).

The system of financial relations includes the following types:

* budgetary relations arising from the collection (accumulation) and expenditure of budgetary funds;

(9)

* tax, regarding the collection and transfer of taxes and tax payments;

* insurance relations;

* credit and settlement relations (Gubanov, 2003:312).

Financial law also distinguishes relations regarding the regulation of monetary and currency circulation, but they have no direct connection with economic activity in the agro-industrial complex.

Financial relations in the agricultural sector have undergone significant changes related to economic transformations in the country.

Research materials and methods. Theoretical provisions on the role and place of reproduction in the agrarian economy, in which cyclist is considered as one of the ways of its self-regulation, which leads, at certain intervals, production, distribution, exchange and consumption into a state of dynamic equilibrium.

Methodology, on the basis of which the most significant disproportions of reproduction in the agricultural sector of the economy were identified:

the lack of equivalence of exchange between the branches of agriculture;

deviation of nominal amounts of accumulation and consumption from their natural and material content due to inflation.

Methodological provisions for determining the impact of effective demand on the production of domestic agricultural and food products.

Methodological approaches to assessing the results of the use of reproduction factors (land, labor and capital) in the agricultural sector of the economy by developing individual and consolidated performance criteria are substantiated.

In the study of the reproductive process and financial relations developing in agriculture, the following methods were used:

- abstract-logical - when substantiating the essence of reproduction and characterizing its various types;

-economic and statistical - when analyzing the state of agricultural production and the agri-food market;

-monographic - in assessing the effectiveness of reproduction factors;

- design-constructive – in determining indicative indicators of the level of profitability of agricultural production and compensation for unjustified price increases for energy carriers.

Results and discussion. Reproduction in agriculture develops according to the same market laws as the economy as a whole, while cyclist is a way of self-regulation that brings production, distribution, exchange and consumption into a state of dynamic equilibrium at certain intervals (Lukhmanov, et all, 2017: 235).

Agricultural production has a number of features, which consist in its non-

(10)

monopolized nature, in the interweaving of natural and economic factors, in the discrepancy between the working period and the time of production of agricultural products, fluctuations in production volumes and the quality of the product obtained, unevenness in the use of labor, differentiation of costs and profitability indicators by periods of the year. Under the influence of the peculiarities of the reproductive cycle, agrarian crises have a protracted character. They are characterized by a difficult transition to the stage of revival and recovery.

We assess the current state of the economy and agriculture as an integral part of it as a "crisis" or "recession". The development of social reproduction takes place in a spiral, the recession is the precursor of the economic recovery and the transition to a more advanced stage. In order to preserve the positive dynamics of development in the future, the crisis in the agricultural sector should become not so much a period of survival as a factor in the need to update the material and technical base, change the outdated technological structure.

The process of functioning of agricultural organizations is also cyclical.

Within one cycle, the following is carried out: attracting the necessary resources, combining them in the production process, selling the products produced and obtaining the final results.

At this stage of development, the reproduction system in the agricultural sector does not guarantee sustainable development and socio-economic stability in society, which is due to the presence of reproduction imbalances, the main of which are: price disparity in the agro-industrial complex; the gap between the cost form and the natural-material content of the product;

the disparity between solvent demand and supply in the agro-food market (Lukhmanova, et all, 2017: 149).

The conducted studies have shown a significant impact of inflation on the reproduction process in the country's economy, including in agriculture.

The reduction of inflation should lie not so much in the sphere of improving monetary policy, but rather in the development of the real sector of the economy, especially agriculture and the processing industry, in increasing the supply of food products on the market.

Practical measures to gradually mitigate and overcome the existing deformations, to ensure proportionality in the agro-industrial complex system can be effective only from a reproductive standpoint; which involve a combination of economic regulation at the macro level, sectoral and regional levels, at the micro level.

Price relations play a significant role in optimizing the proportions of reproduction in the agricultural sector. The analysis showed that the

(11)

exchange of products between agriculture and other branches of agriculture is characterized by instability. In some years, the increase in prices for industrial means of production and services exceeded the increase in prices for agricultural products, in other years the opposite situation developed.

But in general, during the period of reforms, agriculture suffered damage from price disparity amounting to about 1 billion tenge, which led to the destruction of the economy of a significant part of farms. The industry was

"eating up" capital, the average pay was below the subsistence minimum, and profitability was below the average in the economy.

Financial relations are becoming increasingly important in the economic mechanism of reproduction of the agricultural sector of the economy. The state, creating a certain financial and economic environment, regulates the reproduction process by optimally forming funds of funds at various stages and stages, production, distribution, exchange and consumption.

Financial resources are a priority, since they can be transformed directly and with a minimum time gap into any other type of resources. The primary condition for the formation of financial resources is the production process.

The area of functioning of finance is the second and third stages of the reproductive process of distribution and exchange. It is at these stages that financial relations appear related to the formation of monetary income"

and savings taking a specific form of financial resources. The finances of agricultural producers perform the following functions: the formation of an optimal structure and the building of production potential; ensuring the current financial and economic activities and the participation of the economic entity in the implementation of social policy.

Finance (revenue and profit, subsidies and compensation, private investments, insurance payments, taxes, credit resources) in the reproduction system in the industry and at the level of specific enterprises and associations are becoming increasingly important. However, at the present stage of development, they do not provide sustainable economic growth due to the global financial and economic crisis, which has exacerbated the existing problems in the domestic market of financing and lending to the agricultural sector (McConnell, Bru, 2007: 767).

The crisis showed that the era of relative isolation of national economies is over, globalization has affected all spheres of life: politics, finance, real sectors of the economy; the existence of a close connection between reproduction and finance. The collapse in the stock market led to a financial crisis, which in turn provoked a downturn in the food and commodity markets, which caused enormous damage to the reproduction process in all sectors of the economy.

(12)

The effective use of reproduction factors may not be accompanied by an adequate increase in agricultural products, which is due to the lack of progressive forms of labor organization, a well-thought-out management system in production, lack of marketing research, significant fluctuations in market conditions in the food market. In this regard, the need for state regulation of both agricultural production and the agro-food market as a whole comes to the fore (Lukhmanova, et all, 2018: 179).

The state can not only indirectly regulate market mechanisms by setting certain conditions with the help of a legislative framework, but also be a participant in the market process. The issue of combining self-regulation of the market and state regulation in the agricultural sector of the economy after the adoption of the Law "On the Development of Agriculture" and the implementation of the State Program for the Development of Agriculture is being resolved taking into account the increased role of the state.

Periods of recession and periods of growth can be distinguished in economic cycles. In this regard, the state economic policy cannot always have the same goals and, accordingly, use the same tools. State regulation should be differentiated depending on which phase of the cycle the economy is in. During the recession, the state needs, on the one hand, to stimulate the expansion of production and employment (by providing state support to producers, reducing taxes, etc.); and on the other hand, to create conditions for increasing demand for products.

In the conditions of the crisis, the existing distribution between borrowed funds and budget subsidies cannot be considered satisfactory (Lukhmanova, et all, 2018: 1337-1342). A significant deterioration in the financial and economic situation both in the economy as a whole and in the industry will entail a significant non-repayment of already issued credit resources and difficulty in attracting new ones. In this regard, it is proposed to change the proportions for the redistribution of financial resources flowing into agriculture by increasing the share of funds allocated to increase the volume of subsidies and compensations, including direct state support for agricultural producers.

In the conditions of the global crisis, agriculture needs budgetary support more than ever. Profitability indicators were calculated, which were simultaneously interpreted as efficiency indicators, the achievement of which would ensure an increase in production of 5-7% per year. This level of industry profitability, subject to the use of borrowed funds, amounted to about 30%. The number of farms with a level of profitability close to indicative is growing, although so far their share in the total volume of marketable products does not exceed 40% (Lukhmanova et all, 2020: 1301- 1305).

(13)

The problem of regulating energy prices has acquired particular importance. Due to their growth, the equivalence of intersectoral relations in the agro-industrial complex has largely been violated. It is necessary to provide state support for agricultural producers' incomes at a level that would allow them to purchase these funds. To determine the additional costs of producers arising in connection with the rise in energy prices, a mathematical calculation model was proposed that allows for a complete calculation of the necessary compensations.

The demand on the foreign and domestic markets for agricultural products, raw materials and food in the future will make it possible to realize the unique natural and economic potential of the country.

The task of state regulation is that in the event of a crisis, economic mechanisms would automatically return the economy to dynamic equilibrium. In the financial market, it is established faster than in the goods market. Therefore, the restoration of the disturbed equilibrium must begin with the financial market, and then spread to the market of goods and services (Emelyanov, 2002: 107-117).

In addition to the measures taken by the Government of the Republic of Kazakhstan aimed at increasing the stability of the economy in the conditions of the developing crisis, it is advisable to focus in the agricultural sector on solving the following tasks, the solution of which will ensure stabilization in the financial and credit market: creation of special credit lines; increasing the availability of medium- and long-term loans; provision of state guarantees; introduction of a mechanism for monitoring public funds sent to banks; the inclusion of the agro-industrial complex in the list of recommended industries for refinancing commercial banks secured by credit agreements.

Conclusion. Thus, it is necessary to expand the law "On Food Security"

as soon as possible, on the basis of which it would be possible to regulate the market in terms of purchases and sales of raw materials, product quality, as well as to develop republican and regional projects to protect the domestic market and develop their own foreign trade activities.

It is advisable to carry out geographical and product diversification of exports, as well as shift the focus from the export of agricultural raw materials to the supply of food products.

Kazakhstan needs to expand its participation in global production cooperation in the agricultural market, become the initiator of the creation of a "food EEC", which will facilitate the coordination of activities and the development of a common policy regarding the production and trade of agricultural raw materials and food, maintaining stable prices for it.

(14)

Information about authors:

Gulnar Lukhmanova – candidate of economic sciences, Zhetysu University n.a. I. Zhansugurov; [email protected], 0000-0001-7191- 1424;

Gulnara Seitova – candidate of economic sciences, Kostanay Regional University n.a. A. Baitursynov, 0000-0002-1545-2320;

Nalima Sartanova – candidate of economic sciences, Kostanay Regional University n.a. A. Baitursynov, 0000-0002-4342-1134;

Gulder Abayeva – candidate of economic sciences, Kostanay Regional University n.a. A. Baitursynov, 0000-0003-0868-9079.

REFERENCES

Borkhunov N., Zaruk N. (2006). Entrepreneurial profit and profitability: actual and regulatory levels. // Economics of Agriculture of Russia, No. 8.: p.36. (in Russ).

Emelyanov C.B. (2002). International competitiveness of manufacturers: factors determining the position on the markets and competitive advantages (on the example of the USA) // Marketing in Russia and abroad, No. 1: pp. 107-117. (in Russ).

Gubanov S. (2003). Competitiveness of the economy is a function of the reproduction system. Economic review // Economist, No. 3: p. 312. (in Russ).

Lukhmanova G.K., Abdykalyk S. (2017). Development of soybean production in Kazakhstan as a promising industry in the agro-industrial complex / / Problems of the agro-market, No. 4: pp. 145-151. (in Kaz).

Lukhmanova G.K., Bleutaeva K.B., Abdykalyk S.E., Zhakanov Zh. (2017). Innovative products and services in second-tier banks of the Republic of Kazakhstan//Young Scientist, No. 11 (145): 234-236 pp. (in Russ).

Lukhmanova G.K., Mishchenko I.V. (2018). Development of agro-industrial complex in the framework of the macro-region of the EAEU countries: the experience of Russia and Kazakhstan// Municipal Academy, No. 3 July-September: 43-49p. URL:http://journal- rma.ru/storage/app/media/ma3-for-web.pdf (in Russ).

Lukhmanova G.K., Sakibaeva K.S., Seisekenova M.B., Kuralbayeva R.E., Orysbayeva M.S. (2018). Improving the Competitiveness of Crop Production in the Republic of Kazakhstan. Journal of Social Sciences Research. ISSN (e): 2411-9458, ISSN (p):

2413-6670. Special Issue. 3, pp: 178-181. URL: https://arpgweb.com/journal/journal/7/

specialissue (in Eng.).

Lukhmanova G.K., Sartanova N., Mezhov St., Mishchenko I.V. , Mishchenko I.K., Bedelbayeva A.E. (2020). Integration interaction of the EAEU countries as a factor to improve competitiveness in the agribusiness. Journal of Advanced Research in Law and Economics, Volume X, Fall, 6(44): 1801 – 1806. DOI: 10.14505 /jarle.v10.6(44). http://

journals.aserspublishing.eu/jarle/index (in Eng.).

Lukhmanova G.K., Syzdykbayeva N.B., BaibulekovaL.A., Abdykalyk S.E., Seidakhmetova A.A. (2018). Food security assessment in the Republic of Kazakhstan.

Journal of Advanced Research in Law and Economics, Volume IX, Summer, 4(34): 1337 – 1342. DOI: 10.14505/jarle.v9.4 (34).21. URL: https://journals.aserspublishing.eu/jarle/

article/view/2819 (in Eng.).

McConnell K.R., Bru S.L. (2007). "Economics" 16th ed., M., INFRA-M: p.767. (in Russ).

(15)

ПАМЯТИ

доктора юридических наук, профессора, академика НАН РК БАЙМАХАНОВА МУРАТА ТАДЖИ-МУРАТОВИЧА

01.11.1933 – 04.06.2022 гг.

4 июня 2022 года ушел из жизни крупный казахстанский ученый, доктор юридических наук, профессор, академик НАН РК Баймаханов Мурат Таджи-Муратович.

Мурат Таджи-Муратович родился 1 ноября 1933 года в г. Алматы.

После окончания школы поступил на юридический факультет Московского государственного университета им. М. В. Ломоносова, который с отличием окончил в 1957 году. В 1973 году защитил диссертацию на тему «Противоречия в развитии правовой надстройки социалистического общества и пути их разрешения».

Мурат Таджи-Муратович работал в Министерстве юстиции Казах- стана, а после окончания аспирантуры полностью посвятил свою жизнь науке, пройдя путь от научного сотрудника, научного секретаря, заведу-

(16)

ющего отделом, заместителя директора до директора одного из ведущих научных организаций Казахстана – Института философии и права.

Основные направления научных исследований ученого были вопро- сы конституционного права, теории государства и права, политологии.

Учитывая его глубокие знания в области государственного права, большой опыт, он был назначен председателем Конституционного Суда Республики Казахстан, проработав на этой должности с 1992 по 1995 годы.

С 1995 года – проректор университета «Кайнар» и Высшей школы права «Әділет». Принимал участие в создании Конституции Казахстана и законопроекта об органах государственного управления.

В 1978-1993 годах выступал с докладом на международных конгрессах в США, Франции, Бразилии и других странах.

Мурат Таджи-Муратович внес большой вклад в развитие и становление юриспруденции независимого Казахстана. Ему принадлежат разработки общей теории и методологии права, теории государства, основ конституционного права (сочетание Конституции и текущего законодательства, влияние Основного закона на закрепление, защиты и обеспечения приоритетности прав и свобод человека и гражданина), концепции правового государства и гражданского общества.

Наиболее крупными научными достижениями ученого являются:

комплексная разработка проблем противоречий в развитии правовой надстройки при социализме, а также исследование вопроса о становлении правового государства и конституционном процессе в Республики Казахстан.

Мурат Таджи-Муратович оставил бесценное научное наследие: он автор более 300 научных работ, в том числе монографий «Становление суверенитета Республики Казахстан»; Взаимодействие правового сознания с моралью и нравственностью в обществе переходного периода, которые служат неисчерпаемым источником знаний для студентов, магистрантов, преподавателей-юристов.

Вся жизнь Мурат Таджи-Муратович, его научно-педагогическая, организаторская и общественная деятельность служит прекрасным примером умелого сочетания теории и практики, глубоких научных изысканий с активным участием в решении как фундаментальных, так и практических задач.

За большие заслуги перед страной ему было присвоено звание Лауреата премии имени Чокана Валиханова, имеет медали и Почетные

(17)

грамоты РК, а в 2020 году Указом Президента РК награждён орденом

«Парасат».

Президиум НАН РК скорбит о невосполнимой утрате, выражает глубокое соболезнование родным и близким Мурата Таджи-Муратовича.

В нашей памяти Мурат Таджи-Муратович навсегда останется талантливым организатором науки, выдающимся ученым-юристом, безгранично преданным своей профессии и избранному пути, соратником, патриотом Казахстана, оставившим яркий и незабываемый след в истории отечественной науки!

Светлая память о Баймаханове Мурате Таджи-Муратовиче навсегда сохранится в наших сердцах!

Президиум НАН РК

(18)

МАЗМҰНЫ

ПЕДАГОГИКА Г.У. Азимова, А.А. Сатбекова

ЗАМАНАУИ МОБИЛЬДІ ҚОСЫМШАЛАРДЫ ҚАЗАҚ ТІЛІН ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІНДЕ ҚОЛДАНУДЫҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ...5 Н. Арыстанбекұлы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ДІНТАНУЛЫҚ САРАПТАМА

ЖҮРГІЗУДІҢ ТАҒЫЛЫМДЫҚ МӘН-МАҢЫЗЫ...20 Н.А. Ахметова, Г.А. Кажигалиева, М.М. Шайжанова

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА МЕКТЕПТЕ БІЛІМ БЕРУДІҢ ЖАҢАРТЫЛҒАН МАЗМҰНЫ КОНТЕКСІНДЕ ОРЫС ТІЛІН

ИНТЕГРАТИВТІ ОҚЫТУ...28 А.Е. Әбілқасымова, М.Р. Кушербаева, С. Тамаев, Д.А. Демисенова

СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫН ФИЗИКА МЕН МАТЕМАТИКАНЫҢ ПӘНАРАЛЫҚ БАЙЛАНЫСЫ НЕГІЗІНДЕ

ҰЙЫМДАСТЫРУ...42 І.Н. Ерсари, Э.А. Бакирова

ЦИФРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ РЕСУРСТАРЫН ОҚЫТУ КЕЗІНДЕ ҚОЛДАНУ МҮМКІНДІКТЕРІ...56 Қ. Жаңабаев, А. Ш. Тұрғанбаева, Б. Б. Ешметова

XV-XVIII ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ЖЫРАУЛАР ҚОЛДАНЫСЫНДАҒЫ ТҰРАҚТЫ ТОПОНИМИКАЛЫҚ БІРЛІКТЕРІНІҢ СЕМАНТИКАСЫ-ПАТРИОТТЫҚ ТӘРБИЕ ОБЪЕКТІСІ РЕТІНДЕ...69 А.А. Куралбаева, Н. Әмірбек, Д.Е. Бауыржановна

БІРІНШІ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА ОҚУ МЕН ЖАЗУДЫ ҮЙРЕТУ

ӘДІСТЕРІ...83 Б.С. Қапалбек, Н.Н. Оразхан

ҰЛТ ҰСТАЗЫНЫҢ БАСТАУЫШ МЕКТЕПКЕ ҚАТЫСТЫ ҒЫЛЫМИ- ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҰСТАНЫМДАРЫ (Ахмет Байтұрсынұлының

150 жылдығына арналған)...99 Д.Е. Муратбекова, А.Ж. Сапаргалиева

БОЛАШАҚ МҰҒАЛІМДЕРДІ БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ СӨЙЛЕУ ӘРЕКЕТІН ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА ДАЙЫНДАУДЫҢ

ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ...110

(19)

А.С. Орынбекова, Г.Ж. Меңлібекова

БОЛАШАҚ ӘЛЕУМЕТТІК ПЕДАГОГТАРДЫҢ КӘСІБИ ІС-ӘРЕКЕТКЕ ДАЯРЛЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫ ЭКСПЕРИМЕНТТІК ЗЕРТТЕУ...126 Э.Ә. Өтебаева, А.Ә. Солтанбекова, А.Б. Шормақова

ҚАЗАҚ ҚЫЗЫНА ҚАТЫСТЫ ИДИОЭТНИКАЛЫҚ БІРЛІКТЕРДІҢ

ӘДІСТЕМЕЛІК ЖӘНЕ ЭТНОТАНЫМДЫҚ НЕГІЗДЕРІ...136 М.Е. Рахметов, А.К. Садвакасова

ҚАШЫҚТАН ОҚЫТУ ПЛАТФОРМАЛАРЫН ҚҰРУ ЖӘНЕ ЖҮЗЕГЕ

АСЫРУДЫҢ ПРАКТИКАЛЫҚ АЛҒЫШАРТТАРЫ...149 А.Д. Сыздықбаева, У.М. Әбдіғапбарова

ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫНАН КЕЙІНГІ БІЛІМ БЕРУ СУБЪЕКТІЛЕРІНІҢ АКАДЕМИЯЛЫҚ АЛАЯҚТЫҚТАРЫ: МӘНІ, ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ...161 Халел Агнур

БОЛАШАҚ ДИПЛОМАТТАРДЫҢ ШЕТТІЛДІК МӘДЕНИЕТАРАЛЫҚ КОММУНИКАТИВТІК ДИСКУРСЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУДА КӘСІБИ БАҒЫТТАЛҒАН ТІЛДІК КУРСЫҢ ТИІМДІЛІГІ...179 М.Е. Ыбраим, С.Б. Тәліп, Л.К. Бактыбаева

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДАҒЫ «МЕКТЕП ЖЕТІЛУІ»

ПСИХО-ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ СИПАТТАРЫН ТАЛДАУ...192 ЭКОНОМИКА

С.С. Аюбаева, Э. Жуперкене, Л.И. Кусаинова, А.С. Ибраева

ХАЛЫҚТЫҢ СЕНІМІ – ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МЕМЛЕКЕТТІК АППАРАТЫНЫҢ БЕДЕЛ МЕНЕДЖМЕНТІ АСПЕКТІЛЕРІНІҢ БІРІ

РЕТІНДЕ... 204 С.Х. Бейсембекова, М.Р. Сихымбаев, З.Қ. Қалиасқарова,

Қ.Б. Жұманазаров, А.К. Алпысбаева

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖЕР ҚОЙНАУЫН ПАЙДАЛАНУДАҒЫ

ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ: МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУДІ ДАМЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ-ӘДІСНАМАЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІ...221 Ғ.М. Жұрынов, А.А. Муталиева, А.Е. Есболова, С. Дырка

СҮТ ӨНІМДЕРІ ШАҒЫН КЕШЕНДЕРІНІҢ КООПЕРАЦИЯСЫ ЖӘНЕ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУ ОРТАСЫНА ЫҚПАЛДАСУЫ...237 Б.Н. Исабеков, С.И. Игильманова, К.Е.Хасенова, Н.М. Анарбеков,

А.К. Бакпаева, Б. Шошай

ҚАЗАҚСТАН АЙМАҚТАРЫНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУЫ:

ПРОБЛЕМАЛАРЫ МЕН БОЛАШАҒЫ...252

(20)

А.С. Кадырова, Г.Т. Кунуркульжаева, Б.Ж. Болатова, М. А. Тлеубергенова, Н.Б. Султамуратова, М. Жанат ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ ЖӘНЕ БОЛАШАҒЫ...264 М.А. Қанабекова_,Л.Қ. Маткаримова, С.А. Файзуллина

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ...280 Г.Е. Керімбек, Б.К. Нурмағанбетова, З.О. Иманбаева, К.Б.Сатымбекова, А.А. Нұрғалиева

КӘСІПОРЫННЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖАҒДАЙЫН ЖЕТІЛДІРУДІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ...292 А.Ж. Құрмантаева, Ж.А.Оспанбаев, С.Н.Абиева

ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫНДАҒЫ ҚҰРЫЛЫМДЫҚ ӨЗГЕРІСТЕРДІҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ...305 Г. Лухманова, Г. Сейтова, Н. Сартанова, Г. Абаева

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛШАРУАШЫЛЫҒЫНДАҒЫ ҚАРЖЫЛЫҚ ҚАТЫНАСТАР...317 А.А. Ниязбаева,Д.А. Амержанова, Б. Куанткан, А.Ж. Ибрашева, Р.Б. Сартова, М.К. Каримбергенова

ЭКОНОМИКАНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ СЕКТОРЛАРЫНА

ИНВЕСТИЦИЯЛАРДЫҢ КОНЦЕПТУАЛДЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ...327 Н.Н. Нұрмұхаметов, Ж.С. Булхаирова, Э. В.Белоусова, Ш. Косымбаева ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТҰРҒЫНҮЙ САЯСАТЫН ДАМЫТУ: ҚАЗІРГІ

ЖАҒДАЙЫ ЖӘНЕ ДАМУ ПРОБЛЕМАЛАРЫ...339 А.Б. Пиязбаева

ЭКОНОМИКАЛЫҚ САНА МЕН ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОЙЛАУ:

ӨЗАРА БАЙЛАНЫС ДИАЛЕКТИКАСЫ...360 Л.С. Спанкулова, З.К. Чуланова, Е. Нұрұлы, Ж.С. Исаева

ДӘРІЛІК САҚТАНДЫРУДЫ ЕНГІЗУДІ БАҒАЛАУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК ТӘСІЛДЕРІ...379

ҒАЛЫМДЫ ЕСКЕ АЛУ

Заң ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі Баймаханов Мұрат Тәжі-Мұратұлын еске алу...397

(21)

СОДЕРЖАНИЕ ПЕДАГОГИКА Г.У. Азимова, А.А. Сатбекова

ЭФФЕКТИВНЫЕ СПОСОБЫ ВНЕДРЕНИЯ СОВРЕМЕННЫХ МОБИЛЬНЫХ ПРИЛОЖЕНИЙ В МЕТОДИКУ ПРЕПОДАВАНИЯ

КАЗАХСКОГО ЯЗЫКА...5 Н. Арыстанбекұлы

ПОЗНАВАТЕЛЬНОЕ ЗНАЧЕНИЕ ПРОВЕДЕНИЯ РЕЛИГИОВЕДЧЕСКОЙ ЭКСПЕРТИЗЫ В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН...20 Н.А. Ахметова, Г.А. Кажигалиева, М.М. Шайжанова

ИНТЕГРАТИВНОЕ ОБУЧЕНИЕ РУССКОМУ ЯЗЫКУ В КОНТЕКСТЕ ОБНОВЛЕННОГО СОДЕРЖАНИЯ ШКОЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН...28 А.Е. Абылкасымова, М.Р. Кушербаева, С. Тамаев, Д.А. Демисенова ОРГАНИЗАЦИЯ САМОСТОЯТЕЛЬНОЙ РАБОТЫ СТУДЕНТОВ НА ОСНОВЕ МЕЖПРЕДМЕТНЫХ СВЯЗЕЙ ФИЗИКИ И МАТЕМАТИКИ...42 И.Н. Ерсари, Э.А. Бакирова

ВОЗМОЖНОСТИ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ЦИФРОВЫХ ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ РЕСУРСОВ В ОБУЧЕНИИ...56 К. Жанабаев, А.Ш. Тургенбаева, Б.Б. Ешметова

СЕМАНТИКА УСТОЙЧИВЫХ ТОПОНИМИЧЕСКИХ ЕДИНИЦ ЖЫРАУ XV-XVIII ВЕКОВ - ОБЪЕКТ ПАТРИОТИЧЕСКОГО ВОСПИТАНИЯ...69 А.А. Куралбаева, Н. Амирбек, Д.Е. Бауыржановна

МЕТОДЫ ОБУЧЕНИЯ ПЕРВОКЛАССНИКОВ РАННЕМУ ЧТЕНИЮ

И ПИСЬМУ...83 Б.С. Капалбек, Н.Н. Оразхан

НАУЧНО-ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ ПОЗИЦИИ УЧИТЕЛЯ НАЦИИ ПО ОТНОШЕНИЮ К НАЧАЛЬНОЙ ШКОЛЕ (Посвящено 150-летию

Ахмета Байтурсынова)...99 Д.Е. Муратбекова, А.Ж. Сапаргалиева

ОСОБЕННОСТИ ПОДГОТОВКИ БУДУЩИХ ПЕДАГОГОВ К ФОРМИРОВАНИЮ РЕЧЕВОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ У МЛАДШИХ

ШКОЛЬНИКОВ...110

(22)

A.С. Орынбекова, Г.Ж. Менлибекова

ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ ФОРМИРОВАНИЯ ГОТОВНОСТИ БУДУЩИХ СОЦИАЛЬНЫХ ПЕДАГОГОВ

К ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ...126 Э.А. Утебаева, А.А. Солтанбекова, А.Б. Шормакова

МЕТОДОЛОГИЧЕСКИЕ И ЭТНОЯЗЫКОВЫЕ ОСНОВЫ ИДИОЭТНИЧЕСКИХ ЕДИНИЦ ПО ОТНОШЕНИЮ К ОБРАЗУ

КАЗАХСКОЙ ДЕВУШКИ...136 М.Е. Рахметов, А.К. Садвакасова

ПРАКТИЧЕСКИЕ ПРЕДПОСЫЛКИ СОЗДАНИЯ И РЕАЛИЗАЦИИ

ПЛАТФОРМ ДИСТАНЦИОННОГО ОБУЧЕНИЯ...149 А.Д. Сыздыкбаева, У.М. Абдигапбарова

АКАДЕМИЧЕСКОЕ МОШЕННИЧЕСТВО СУБЪЕКТОВ

ПОСТДИПЛОМНОГО ОБРАЗОВАНИЯ: СУЩНОСТЬ, ТЕКУЩЕЕ

СОСТОЯНИЕ...161 Халел Агнур

ЭФФЕКТИВНОСТЬ ПРОФЕССИОНАЛЬНО –ОРИЕНТИРОВАННОГО ЯЗЫКОВОГО КУРСА В ФОРМИРОВАНИИ ИНОЯЗЫЧНОГО

МЕЖКУЛЬТУРНОГО КОММУНИКАТИВНОГО ДИСКУРСА БУДУЩИХ ДИПЛОМАТОВ...179 М.Е. Ыбраим, С.Б. Талип, Л.К. Бактыбаева

АНАЛИЗ ПСИХО-ФИЗИОЛОГИЧЕСКИХ ХАРАКТЕРИСТИК «ШКОЛЬНОЙ ЗРЕЛОСТИ» У ДЕТЕЙ ДОШКОЛЬНОГО ВОЗРАСТА...192

ЭКОНОМИКА

С.С. Аюбаева_,Э. Жуперкене_,Л.И. Кусаинова, А.С. Ибраева

ДОВЕРИЕ НАСЕЛЕНИЯ, КАК ОДИН ИЗ АСПЕКТОВ РЕПУТАЦИОННОГО МЕНЕДЖМЕНТА ГОСУДАРСТВЕННОГО АППАРАТА РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН...204 С.Х. Бейсембекова, М.Р. Сихимбаев, З.К. Калиаскарова, К.Б. Жуманазаров, А.К. Алпысбаева

ИННОВАЦИОННАЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ В НЕДРОПОЛЬЗОВАНИИ КАЗАХСТАНА: ТЕОРЕТИКО-МЕТОДОЛОГИЧЕСКИЕ ПОДХОДЫ

К РАЗВИТИЮ ГОСУДАРСТВЕННОГО РЕГУЛИРОВАНИЯ...221 Ғ.М. Жұрынов, А.А. Муталиева, А.Е. Есболова, Стефан Дырка

КООПЕРАЦИЯ И ИНТЕГРАЦИЯ МАЛЫХ МОЛОЧНО-ПРОДУКТОВЫХ ПОДКОМПЛЕКСОВ В ИННОВАЦИОННУЮ...237