اثر مکمل عنصر روی و ویتامین E بر باروری، جوجه درآوری بلدرچین های ژاپنی مادر و عملکرد رشد و پاسخ ایمنی نتاج آنها

نیماتيو و یور رصنع لمکم رثا هجوج ،یروراب رب

یروآرد نیچردلب

یاه

نآ جاتن ينميا خساپ و دشر درکلمع و ردام ينپاژ اه

یئاقآ یلع تمشح ،1

یورسخ هلا

2این

، *

یئومم یضترم رفرذآ شرآ ،3

یرایرهش یلع ،4

روپنابرق دوعسم ،5 6

1 . ناریا ،ناتسرل ،ناتسرل هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد ،یماد مولع هورگ ،یرتکد یوجشناد

2 . مولع هورگ ،داتسا

د ناریا ،ناتسرل ،ناتسرل هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد ،یما

3 . ناریا ،یناثلام ،ناتسزوخ نیمار یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد ،ییاذغ عیانص و یماد مولع ةدکشناد ،یماد مولع هورگ ،داتسا

4 . ناریا ،ناتسرل ،ناتسرل هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد ،یماد مولع هورگ ،رایشناد

5 . رایشناد ناریا ،زاوها ،نارمچ دیهش هاگشناد ،یکشزپماد ةدکشناد ،هیاپ مولع هورگ ،

6 . ناریا ،زاوها ،نارمچ دیهش هاگشناد ،یکشزپماد ةدکشناد ،یژولویبوتاپ مولع هورگ ،داتسا

خیرات لوصو :هلاقم 04 / 08 / 1395 خیرات

شریذپ :هلاقم 28 / 09 / 1395

هديكچ هب کا لمکم ندوزفا ریثأت یسررب روظنم ،رفص حعس ننپ رد یور رانع( یور دیس

40 ، 80 ، 120 ، 160 یلیم و )هرتیج رگوتلیک رد رتگ

نیماتیو و رفص حعس ود رد اتسا لورفوکوت افلآ(E

40 نیب دحاو هجوج ،یروراب رب )هریج رگولیک رد یللملا نیچردلب یروآرد

یاته

نآ جاتن ینمیا اساپ و دشر درکلمع و ردام ینپاژ رد یشیامزآ ،اه

لیروتکاف حرط لاق 5

× 2 کولب ةیاپ رب رامیت هد اب یفداات لماک یاه

و رارکت راهچ و 24

( دلوم ةدنرپ هععق 16

نیماتتیو و یور رانع لمکم ندوزفا .دش اجنا رارکت ره رد )رن ةععق تشه و هدام ةععق

E

هب هریج هب انعم روط

( یراد 05 /

p≤0 هجوج دوبهب ثعاب ) نیماتیو لمکم ،دش یروآرد

( داد شیازفا ار یروراب دصردE

05 /

p≤0 گرتم و ،)

( ود ةلحرم رد ینینج 10

ات 16 هب یور رانع لمکم ندوزفا رثا رب )یگزور اتنعم روط

( تتفای شهاتک یراد 05

/

p≤0 لیدتبت یرتض .)

( رورپ ةرود رد جاتن ییاذغ 1

ات 21 نیماتیو لمکم و تفای دوبهب یور رانع لمکم ندوزفا رثا رب )یگزور تعاب E

یرتض دوتبهب ث

نآ جاتن رورپ تسخن ةتفه رد ییاذغ لیدبت ( دش اه

05 /

p≤0 قتیرزت هتیلع یتنمیا تتست اساپ .) هتب جاتتن ردSRBC

یراداتنعم روتط

( 05 /

p≤0 نیماتیو و یور رانع لمکم ندوزفا اب ) یور رتانع نازتیم رد یرادانعم شیازفا ثعاب یور رانع لمکم و تفای شیازفاE

تشرد ناوختسا جاتن ین

کی نس رد ( دش یگزور

05 /

p≤0 نیماتیو و یور رانع لمکم ندوزفا داد ناشن شیامزآ نیا نیاتن .) ةریج هبE

نیچردلب هجوج دوبهب ثعاب ینپاژ ردام یاه هجوج رد ینمیا و دشر درکلمع و یروآرد

یم اه .دوش

دیلك هژاو :اه هجوج ،ینمیا اساپ ،نیچردلب نیماتیو ،جاتن ،یور رانع ،یروآرد

. E

هرود

19 هرامش

2 ناتسبات 1396

هحفص یاه 439 - 427

همدقم هدافتسا هب ناگدنرپ ریاس نوچمه نیچردلب نینج یعیبط دشر و هتتیذغت حعتتس .تتتسا هتتتسباو متتخت نورد یذتتغم داوتتم زا ت وس زاسو نآ یکرت و رادقم رد نیدلاو رد یذغم داوم اه

[ دراد یساسا شقن هدنرپ مخت فلتخم یازجا رد 20

،رادقم .]

هری ذ داوم تبسن و یکرت نییعت مخت رد هدش

تیقفوم ةدننک

هجوج ،نینج دشر [ تسا هجوج یتملاس و یروآرد

30 .]

نیماتیو و یور رانع یارتب یرورتض یذغم داوم زاE

نآ نینج و ناگدنرپ دشر یندعم داوم زا یور رانع .تساه

مک .دراد یرثؤتم شقن رویط درکلمع دوبهب رد هک تسا زاین

هرتتیج ةتتیاپ یازتتجا رد یور رتتانع رادتتقم ییاذتتغ یاتته

تحا یتمن نیمأت ار ناویح ندب اجای داوتم رتاکا ارتیز ،دتنک

لیکشت یکارو دوتبمک رتانع نتیا ظاتحل زا هرتیج ةدنهد

[ دنراد 8 هولاع .]

یهایگ عبانم رد دوجوم یور رانع ،نیا رب

سکلامک اب یدایز دح ات .تتسا هدتش روتاحم یتاتیف یاه

هفاضا ،اذل تلغا رد هرتیج هتب یور رتانع لتمکم ندرتک

هنوگ جت یاه تتسا یرورتض نیچردتلب هلمج زا رویط یرا

[ 8 شقن یور رانع .]

یاهدتنیارف رد یعوتنتم و متهم یاه

تفاب ،یکیلوباتم ادتنا و اه

ارتیز ،دراد ندتب فتلتخم یاته

زا شیب میزنآوک 300

[ تسا میزنآ 24

ةعسوت ،دشر یارب و ]

[ اهتتشا میتظنت ،یروآردرتپ ،ناوختسا 13

یعاتفد متتسیس ،]

[ 10 یتنآ تیلاعف ،]

کا [ ینادیس 23 نوتمروه تتیلاعف و ] یاته

[ یسنج 21 تیتساسح یور رتانع دوبمک .تسا یرورض ]

لولتس یرخت و ضارما هب [ شیازتفا ار یتنمیا یاته

6 و ]

هدنز ردق یراجنهان زورب شیازفا و ینام

یموزومورک یاه

یم شهاک ار ناگدنرپ نینج رد دهد

[ 11 هتلگ یارتب .]

یاته

غرم ب یور لمکم ندوزفا دع ،ردام رانع تفایرد و هریج ه

هتتناد و لاتتغ قتتیرط زا اتتهنت یور شهاتتک ،یتتنغور یاتته

هجوج هتب ار هتجوج تتیفیک رب یفنم ریثأت و یروآرد لاتبند

هلگ نیا رد هک تسا هدش رازگ و دراد لتمکم اته

ندوتمن

هتجوج شیازتفا ثتعاب یور رتانع اتب هریج [ یروآرد

1 ،]

[ مخت دیلوت شیازفا 14

هدنز ردق نتفرلااب ،]

اتم هتجوج ین

[ 7 یم جاتن رد ینمیا متسیس ییاراک شیازفا و ] [ دوش

16 .]

نیماتتتیو لماتتش و یتتبرچ رد لوتتلحم ینیماتتتیوE

هتتتعومجم یرتوتتتکوت و لورفوتتتکوت یاتتتهرموزیا زا یا

لونا نآ نیتب رد هتک تساه اتفلآ اته

- نیرتتشیب لورفوتکوت

[ دراد ار یکیژولویب تیلاعف 3

نتیا زتنتس هب رداق ناگدنرپ .]

ن نیماتیو زا نآ نیمأتت هتب هتتسباو ،زاین نیمأت یارب و دنتسی

ییاذغ داوم قیرط دنا

[ 29 نیماتیو .]

ردق ،بذج زا دعبE

[ دراد ار متتخت ةدرز هتتب لاتتقتنا 30

لتتمکم شیازتتفا ،اذتتل .]

نیماتیو غرم ةریج رد E

نآ رادتقم شیازتفا ثعاب ردام یاه

[ هتتجوج ندتتب رد هتتجیتن رد و هدرز رد 28

هتتب و ] نآ لاتتبند

فاحم شنت ربارب رد هدنرپ رتهب تظ اتساپ و یتشیاسکا یاته

یم ینمیا [ دوش 9 هولاع .]

زا یتنغ سورت ینم عیام ،نیا رب

صاوت یرادهگن یارب هک تسا عابشاریغ برچ یاهدیسا [ تسا شیاسکارپ دعتسم اما یرورض راسا یاشغ 32

.]

نیماتیو ندوزفا لورفوکوت تظلغ ،هریج هبE

عیام رد اه

شیازفا ار ینم دیئوزوتامراتسا یاتشغ تیتساسح و

هتب اته

یتتم شهاتتک ار شیاتتسکارپ [ دتتهد

32 یراتتجت رورتتپ .]

فلتخم لیلاد هب ناریا هلمج زا اهروشک لغا رد نیچردلب هیامرس و عیرس دشر هلمج زا ، رورتپ یارتب نییاپ یراذگ

یب .تسا هتشاد یدشر هب ور دنور لماع یملع ةیذغت دیدرت

پ رد یروآدوس و دربشیپ مهم تسا نیچردلب یراجت رور

هرتیج میتظنت ،رتگید ةدتنرپ رته نوچمه و و لداتعتم یاته

هتب یدتج هتجوت زلتسم فلتخم یدیلوت ادها اب سانم فتلتخم طیارش و نینس رد هدنرپ یذغم داوم یاهزاین کرد [ عبانم رد .تسا یعیحم 22

نیماتتیو و یور رانع زاین ]

E

تظن رد ناگدنرپ رگید زاین ساسارب نیچردلب هدتش هتتفرگ ر

اتب طاتبترا رد ینادنچ اقیقحت هتشذگ رد ،نینچمه .تسا نیچردتلب رد یذتغم ةداتم ود نیا یردام راثآا روتص اته

یاتهزاین یتسررب شیاتمزآ نتیا زا ده ،اذل .تسا هتفرگن نیماتیو و یور رانع رتب یتنپاژ نیچردتلب ردام ةلگ ردE

هجوج و یروراب هتیذغت یرداتم راتثآ و یروآرد

نتیا یا ود

نآ جاتتن رد یتنمیا اساپ و دشر درکلمع رد یذغم ةدام اته

.دوب

شور و داوم اه

شیاتمزآ نیا یارب 960

و باتختنا یتنپاژ نیچردتلب هتععق

هب رد یفداات روط 70

دتم یارتب یگزور 70

رد زور 40

داتعبا اتب هتقبط راهچ یرتاب سفق 60

× 100

× 28 یتناتس رتتم

هب(

هداد یاج )ضرع و لوط ،عافترا یترت ستفق رته .دش

یواح 24 زا لکشتم نیچردلب 16

نیگناتیم اتب هداتم ةتععق

نزو

±10 295 نیگناتیم اتب رن ةععق تشه و رگ

±10 252

ةدودحم رد شیامزآ لوط رد رارح ةجرد .دوب رگ 18

ات

26 یتناس ةجرد .دش هتشاد هگن دارگ

هنابتتش یتتط هدتتنرپ زور

تعاتتس هدزناتتش ضرتتعم رد اتته

یرات تعاس تشه و ییانشور اتت رداتم ةلگ .دنتفرگرارق یک

42 هریج اب یگزور ایوتس و رذ ةتیاپ رتب هک دش هیذغت یا

زاین ساسا رب [ یتنپاژ نیچردتلب دشر ةرود ییاذغ یاه

22 ]

هدافتتسا یراذتگمخت ةرود هریج نآ زا دعب .دوب هدش میظنت لودج( دش 1

.)

زا 70 هریج ،دعب هب یگزور ةرتیج لماتش یشیامزآ یاه

یکی یواح هیاپ لماتش یور رتانع لتمکم حعتس ننتپ زا

،رفص 40 ، 80 ، 120 و 160 یلیم هارتمه و رگوتلیک رب رگ

و رفص حوعس اب 40

نیب دحاو نیماتتیو لمکم یللملا

ردE

هب یور لمکم .دش هیذغت رگولیک اتب یور دیتسکا روص

صول ةجرد 5

/ 74 نیماتتیو لتمکم و دصرد هتبE

لکتش

تظلغ اب اتسا لورفوکوت افلآ 500

نیتب دحاو رتب یتللملا

هزادنا یارب .دش هدافتسا رگ ةرتیج یور رانع نازیم یریگ

یور رتانع لتمکم نودتب هتیاپ ةرتیج زا هنومن راهچ ،هیاپ طولخم ًلاماک تت اونکی یارب و باختنا هدش

ًلاماتک یزاتس

.دش ردوپ 2

یاتمد رد و دتش نزو هنومن زا رگ 60

ةتجرد

یتناس دم یارب دارگ 48

اتس ،کش تعاس یاتمد رد س

600 یتناس ةجرد دتم یارتب دارگ

10 هتب لیدتبت تعاتس

لدتتم( یتتمتا بذتتج هاگتتتسد اتتب ،ساتتس .دتتش رتتتسکا

(Analytic jena, contra A 300, Germany

رتانع نازتیم

هزادنا نآ یور [ دش یریگ

27 .]

هریج هب اه ناد رد یدرآ روص یرو

رد ینادواتن یاته

سفق یولج ردام ناگدنرپ رایت ا رد اه

لوط رد .تفرگرارق

هب بآ و کارو رام شیامزآ راهچ رد .دوب دازآ روص

یاتهزور رد( شیامزآ ینایاپ ةتفه زا یلاوتم زور 65

اتت 68

مخت امت )شیامزآ ةرود نیچردلب زا یدیلوت یاه

رته یاته

هب رارکت عتمج هتناگادج روتط یاتمد رد و یروآ

18 ةتجرد

یتناس رارتکت رته زا .دتش یرادتهگن دارتگ 40

متخت ددتع

،عومجم رد( ملاس ًلاماک نیچردلب 1600

اب و باختنا )ددع

خشم ندرک نآ رارکت و رامیت دتم یارتب اه

17 رد زور

هجوج هاگتسد .دش هداد رارق )ناریا ،زبس ةشیدنا لدم( یشک

هب رچه و رتس ةرود رد تبوطر و امد تیترت

6 / 37 و 2 / 37

یتناس ةجرد و دارگ

55 و 70 .دوب دصرد

رد هدفه زور هجوج ا مخت ،یشک چته یاه

یارتب هدتشن

دع و دوجو یبایزرا گرتم ةتلحرم نیتنچمه ،هتفعن دوجو

هتن اتت کتی ،هتلحرم هتس راتک نیا یارب .دش یبایزرا نینج نیتنج و متشچ یهایتس ندتش راکشآ( نویسابوکنا یگزور ،)رپ نودب 10

ات 16 اتب نیتنج و رتپ یاراد نیتنج( یگزور

ندب زا جرا ةدرز ةسیک و )

16 ات 17 نیتنج( یگزور یاته

فلت لماک دشر یاراد جرات رد هدرز ةتسیک نودتب ،هدتش

[ دش هتفرگ رظن رد )ندب 2

مخت .]

ةتکل و نیتنج دتقاف یاته

متتخت ینوتت یروراتتب دتتصرد ةبتتساحم رد روراتتبریغ یاتته

.دش رامش هجوج ،ایرفت زا دعب رارکت ره زا .دش نزو اه

24 هععق

هب رد و باختنا یفداات روط سفق

هتقبط راتهچ یرتاب یاه

کولب حرط لاق رد هتتفه هتس دم هب یفداات لماک یاه

هریج اب یا لودج( ایوس و رذ ةیاپ رب ناسکی ًلاماک 1

رتب )

[ نیچردلب دشر ةرود ییاذغ زاین ساسا 22

.دش هیذغت ]

لودج 1 نآ جاتن و ردام ةلگ یفرصم ةياپ ةریج یذغم داوم و بیكرت . اه

رد( یکارو داوم )دص

ردام ةلگ جاتن

رذ 5

/ 55 0

/ 48

( ایوس ةلاجنک 44

)نیئتورپ دصرد 5

/ 24 35

/ 39

دنگ 0

/ 4 0

/ 4

( یهام ردوپ 60

)نیئتورپ دصرد 0

/ 3 3

/ 3

یهایگ نغور 2

/ 3 2

/ 2

دص 37

/ 7 05

/ 1

ید افسف میسلک 3

/ 1 1

/ 1

اعط کمن 35

/ 0 3

/ 0

-DL

نینویتم 23

/ 0 15

/ 0

لا - دیرلکوردیه نیزیل 05

/ 0 05

/ 0

هنیماتیو لمکم 25 1

/ 0 25

/ 0

یندعم لمکم 25 2

/ 0 25

/ 0

عومجم 100

100

هبساحم یذغم داوم یکرت هدش

لباق یژرنا ) رگولیک رب یرلاکولیک( مسیلوباتم

2900 2900

)دصرد( نیئتورپ 18

24

)دصرد( نینویتم 54

/ 0 54

/ 0

)دصرد( نیئتسیس +نینویتم 82

/ 0 91

/ 0

)دصرد( نیزیل 1

39 / 1

لک )دصرد( میس 1

/ 3 9

/ 0

)دصرد( سرتسد رد رفسف 45

/ 0 45

/ 0

)دصرد( میدس 17

/ 0 16

/ 0

یور رانع یلیم(3

) رگولیک رب رگ 45

/ 22 87

/ 25

1 نیماتیو نازیم . نیماتیو :هنیماتیو لمکم اب هریج رگولیک رد اه

،A

8000 نیب دحاو نیماتیو یللملا

𝐷₃

، 2500 نیتب دتحاو نیماتتیو یتللملا

،E

20

نیب دحاو نیماتیو یللملا ،K

2 نیب دحاو

،نیمایت یللملا 2

یلیم ،نیولافوبیر رگ 6

یلیم ،نیسکودیریپ رگ 3

یتلیم ،دیتسا کتینتوتناپ رتگ 10

یلیم رگ ،دیسا کیلوف 1

یلیم ،نیتویب رگ 1

/ 0 یلیم ،نیساین رگ 40

یلیم نیماتیو رگ

B12

، 01 / 0 یلیم . رگ

2 ،زنگنم :یندم لمکم اب هریج رگولیک رد یندعم رصانع نازیم . 70

یلیم ،نهآ رگ 40

یلیم رگ

،سم 10 یلیم ،نیلوک رگ 200

یتلیم ،دتی رتگ

4 / 0 یلیم ،مینلس رگ 3

/ 0 یلیم . رگ

3 .تسا هیاپ ةریج یکارو داوم یور رانع رادقم و دوب یور رانع دقاف ًلاماک یندعم لمکم .

اذتتغ و بآ رتتام ،جاتتتن رورتتپ ةرود لوتتط رد هتتب هدتتنرپ و دوتتب دازآ روتتص ضرتتعم رد اتته

23 تعاتتس

رد نلاس یامد .دنتشادرارق یشوما تعاس کی و ییانشور رورپ تسخن زور 34

یتناس ةجرد شیازتفا اتب .دوب دارگ

هب هدنرپ نس زور هس ره یازا

1 یتناتس ةجرد شهاتک دارتگ

شیازفا ،اذغ رام .تفای کاروت لیدتبت یرض و نزو

.دش هبساحم یگتفه روص هب رارکت ره یارب هب هجوج کی رارکت ره زا ،ایرفت زور رد یفداات روط

هباج اب و باختنا ناوختسا .دش هتشک ندرگ ةرهم ییاج

یاه

تشرد نآ ین تفاب ندرکادج یارب .دش ادج اه هتب اته

دتم

15 دتم یارتب ،ساتس .دتش هدیناتشوج بآ رد هقیقد 24

اتب نوآ رد ،دتعب ةتلحرم رد .تتفرگرارق لوناتتا رد تعاس رارح ةجرد 60

یتناس ةجرد دم یارب دارگ

48 تعاتس

یامد اب یکیرتکلا ةروک رد ندادرارق اب و کش 600

ةجرد

یتناس هب دارگ دم 10 رتسکا ةرااع .دش رتسکا تعاس

کیردیرلک دیسا کمک اب 3

بذتج هاگتتسد اب و هیهت رلاوم

( یتمتا لدتم

(Analytic jena, contra A 300, Germany

هزادنا نآ یور رانع نازیم [ دتش یریگ

27 یتسررب یارتب .]

هجوج ینمیا اساپ ،اه

5 / 0 یلیم نویسنااسوس رتیل 5

دتصرد

یدنفسوگ زمرق لوبلگ (

Sheep Red Blood Cell: SRBC

)

رد 14 رته زا نیچردتلب هععق کی هب رورپ ةرود یگزور

تفه .دش قیرزت سفق قتیرزت ةتجوج زا ،دتعب زور ت

هدتش

نو [ دش یریگ 15

.]

هداد رن زا هدافتسا اب لصاح یاه یرامآ رازفا

ةخسن(SAS

1 / 9 لدتم یارتب یموتمع یتع لدتم ور هب ) 1

و هتیزجت

نیگنایم هب اه نومزآ کمک حعس ردLSD

5 .دش هسیاقم دصرد

هجنسارف رب یور رانع راثآ یسررب یارب زا یسررب دروم یاه

تنک تسار [ دش هدافتسا ود ةجرد و یع یاه 25

.]

( 1 )

𝑦_𝑖𝑗𝑘= 𝜇 + 𝑍_𝑖+ 𝐸_𝑗+ 𝐵_𝑘+ (𝑍𝐸)_𝑖𝑗+ 𝑒_𝑖𝑗𝑘 ،هعبار نیا رد

𝑦_𝑖𝑗𝑘

،هدهاشم ره رادقم ،لتک نیگناتیم 𝜇

𝑍𝑖

،یور رانع حوعس رثا

𝐸𝑗

نیماتتیو حوعتس رثا وE

𝐵𝑘

،کولب رثا

(𝑍𝐸)𝑖𝑗

نیماتتیو و یور رتانع لتباقتم رثا وE

𝑒𝑖𝑗𝑘

.تسا شیامزآ یاع رثا

ثحب و جياتن ندوزفا 80 و 160 یلیم رد رتگ رگوتلیک

رتانع یور هتب

ةریج ةتلگ رداتم ثتعاب شیازتفا دتصرد هتجوج یروآرد و

شهاک گرم نینج رد نس 10 ات 16 یتگزور ةرود یتنینج

رد هتتسیاقم اتتب هورتتگ دهاتتش دتتش ( تتج لود 2 05 /

p≤0 .)

هریج یاه یواح لتمکم نیماتتیو تجومE

47 / 1 و 96 / 2

دتتصرد شیازتتفا ، هتتب تتیترت رد یروراتتب و

هتتجوج د آر یرو

ت مخ اه ی لگ ة ردام رد هسیاقم اب ریج ة دقاف لمکم نیماتیو

E

دش ( لودج 2 05 /

p≤0 .) نیب حوعس فلتخم رتانع یور

و نیماتیو افتص ردE

دتصرد ،یروراتب هتجوج

،یروآرد

زو ن ایرفت هجوج و دصرد گرم نینج رد نینتس فتلتخم

رد نیچردلب اه ی لگ ة ردام ت أ ریث م ت لباق دشن هدهاشم .

ثتتعاب یور رتتانع لتتمکم شیازتتفا داد ناتتشن نیاتتتن هجوج دصرد یع شیازفا دتصرد یع شهاک و یروآرد

( یتتنینج دتتشر ود ةرود رد گرتتم 16

- 10 .دتتش )یتتگزور

غرتتم رد یور رتتانع یفاتتکان رتتام اتتم یاتته

شهاتتک رد

هجوج هتجوج نییاپ تیفیک و یروآرد گرتم شیازتفا و اته

[ دراد یپ رد ار نینج 17

هجوج شهاک .]

شیازفا و یروآرد

گرم یم ار دهاش رامیت ینینج ةرود دتع هتب ناوت

تتفایرد

هدنرپ طسوت یفاک نازیم هب یور رانع

ارتیز ،داد طاتبترا اه

تا تتیلباق اتب کتیتیاف دیتسا ریداتقم ایوس ةلاجنک هتب لاتا

مک یندعم داوم زا یدادعت هک دراد یور رانع هلمج زا زاین

هتب و یور رتانع یتسرتسد تتیلباق شهاک ثعاب نآ عتبت

یم یروآرد هجوج شهاک [ دوش

26 نینج گرم شیازفا .]

اه

یم ار ینینج ةرود ود ةلحرم رد یور رانع دوبمک هب ناوت

[ داد تبسن مخت ةدرز رد 12

رود طتساوا رد گرتم اریز ،]

ة

هجوج ( یشک 8 ات 14 غرتم یارب یگزور متهم تتملاع )اته

تتلاح رد و تتسا ردام ییاذغ ةریج رد یذغم داوم دوبمک [ تسا مک یلی هلحرم نیا رد نینج افلت یعیبط 19

.]

هتجوج ةرود یناتیاپ یاتهزور رد نیتنج گرم و یتشک

هجوج یناوتان هاگتسد طیارش هب رتشیب مخت زا جور رد اه

هجوج ا یشک یتم هداد تبتسن تتبوطر و امد ظاحل ز .دوتش

[ دراد زکوتلگ زا هدافتتسا رد یکیرحت یرثا یور رانع 4

،]

غرم ةریج رد یور رانع لمکم اذل ت وس ردام یاه

زاتسو

اردیهوبرک هجوج رد اه

یم رییغت ار اه طیارتش رد و دتهد

ت وس رب ،دوبمک زاسو

یم ریثأت نینج درکلمع و دراذگ

.

نیماتیو ج یاربE

هجو تتسا یرورتض یعیبط یروآرد

[ 18 و برچ یاهدیسا رات اس ظفح قیرط زا نیماتیو نیا .]

نآ شیاسکارپ زا تعنامم درتکلمع و نامت اتس اتبث هب اه

قتشم داوم زا یرایسب یعیبط کتمک برچ یاهدیسا زا هدش

یم [ دنک 29 نیماتتیو ندوزفا شیامزآ نیا رد .]

هرتیج هتبE

.دش یروراب دصرد شیازفا ثعاب مته یروراب شیازفا نیا

هدنز تیلباق و تیفیک دوبهب رظنم زا دیئوزوتامراسا ینام

و اه

لوا یاهزور رد نینج ظفح و حاقل طیارش دوبهب رظن زا مه لباق ینینج ةرود [ تسا هیجوت

32 شیازتفا ار یروراب ،اذل .]

یم دهد . هب هیاپ ةریج هب یور رانع ندوزفا یردام راثآ روتص

ود ةجرد و یع رد کاروت لیدتبت یرض دوبهب ثعاب

هتب ،دش دهاش هورگ هب تبسن جاتن یگزور تفه نس نایاپ نآ ناردام ةریج هب هک یناگدنرپ یمامت هک یوحن لتمکم اته

هورتگ هتب تبسن یرتهب لیدبت یرض دوب هدش هفاضا یور لودج( دنتشاد دهاش 3

طسوتم حوعس .) 40

و 80 یلیم رگ

ةریج یور رانع رگولیک رد هب نیدلاو

،یتع ریغ روص

نایاپ رد کارو لیدبت یرض 14

دوتبهب ار جاتتن یتگزور

لودج( دیشخب 3

05 /

p≤0 .)

هجوج نآ ناردام هک ییاه یواح ةریج اب اه

80 یتلیم رتگ

ار لیدبت یرض نیرتهب دندش هیذغت یور لمکم رگولیک رد نایاپ رد 14 لودتج( دنتشاد دهاش هورگ اب هسیاقم رد یگزور

3 .) .دتش هدهاشم زین جاتن یگدنز وس ةتفه نایاپ ات دنور نیا

لمکم نیچردلب ةریج ندرک اب ینپاژ یاه

80 یلیم رته رد رگ هتب یور لتمکم اب هریج رگولیک

هدزاتب یراداتنعم روتص

رد جاتن کارو 21

دهاتش هورتگ جاتن هب تبسن ار یگزور

، ود ةجرد( دیشخب دوبهب 05

/

p≤0 لودج 4 .)

یواح ةریج نیماتتیو لمکم

تتفه ناتیاپ رد نیدتلاوE

یلو ،دش جاتن کارو لیدبت نامدنار دوبهب جوم یگزور هرود رد ریغتم نیا رب نزو .تتشادن یریثأتت رتلااب ینس یاه

نیچردتلب یارتب ینس چیه رد کارو رام و هدنز یاته

هیذغت هریج اب هدش یور لتمکم فلتخم حوعس یواح یاه

نیماتیو و نیچردلب اب E

اته تتفایرد ی دهاتش ةرتیج ةدتننک

لودج( تشادن وافت 3

و 4 .)

هتفای دییأت رد شیامزآ نیا نیاتن یددتعتم ناتققحم یاه

هدرک رازگ هک تسا تتحت ناگدتنرپ جاتتن دشر نازیم دنا

یمن رییغت نیدلاو ةریج رد یور رانع لمکم ریثأت [ دنک

15

و 31 رتانع زا هدافتتسا تسا هدش رازگ ،نیا دوجو اب .]

ور غرتتم رد ی دتتشر دوتتبهب ثتتعاب نروتتهگل رداتتم یاتته

هجوج یتم دهاتش هورتگ هب تبسن دعب لسن یاه [ دوتش

7 .]

ةرتیج هتب یور رتانع لتمکم ندوزتفا تسا هدش رازگ غرم [ تشادن جاتن ییاذغ لیدبت یرض رد یریثأت اه 15

]

هتفای رد رازگ لا رب ،رضاح شیامزآ یاه ه

، وف یا

یج رد یور رانع لمکم دش خشم نیچردلب ةر

ثتعاب اته

هس ات کی نینس رد دعب لسن رد کارو لیدبت یرض دوبهب زتنس یارب یور رانع .دش یگتفه وRNA

هتب وDNA

عتبت

لولس ریاکت یارب نآ تفاب دشر و اه

[ تتسا زاتین دروم اه 5

.]

هولاع میزنآ روتکافوک یور رانع ،نیا رب تتسا یددعتم یاه

[ 24 یتنآ شقن و ] رحت و ینادیسکا

یارتب زتین ینمیا اساپ کی

[ تسا هدیسر ابثا هب نآ 23

یور رتانع لمکم ،نینچمه .]

غرم رد [ جاتتن لق تیلاعف رد یتبام رثا ردام یاه 31

رتثا و ]

[ زکولگ زا هدافتسا رد یکیرحت 4

لاتمرن ینومروه تیلاعف و ]

[ 6 یم ار جاتن لیدبت یرض دوبهب ،اذل .دراد ] درکلمع هب ناوت

وس تیلاعف رتهب ت

زاسو نآ یلولتس و یکیژوتلویژیف ،ی اته

طبترم .تسناد

نیماتتیو لمکم شیامزآ نیا رد یرتض نیدتلاو ردE

تفه نایاپ رد ار کارو لیدبت هجوج یگزور

.داد دوبهب اه

نیماتیو تظلغ ةتعبار متخت ةدرز رد ،یور رتانع دننام E

نیماتتیو نازتیم و ،دراد هریج رد نآ تظلغ اب میقتسم رد E

ب هجوج هرود لیاوا رد نینج ند رد نآ حعتس اب هباشم یشک

[ تسا هدرز 30

نیماتتیو ةری ذ ،اذل .]

ساتس و متخت ردE

نیمأتتت نیتتنج دتتشر لتتیاوا رد نیماتتتیو نتتیا زاتتین ةدتتننک

هجوج نآ رتتهب درتکلمع بس و تساه ةرود لتیاوا رد اته

یم دشر .دوش یتنآ دیلوت لوتبلگ قتیرزت هب اساپ رد یداب

زتمرق یاته

وگ یدنفس نیچردتلب نوت رتس رد هتیذغت یاته

اتب هدتش

هریج مه یور رانع یواح یاه یور تظلغ شیازفا اب اگ

هتب هریج رد اتنعم روتط

و دوتب دهاتش هورتگ زا شیتب یراد

هب دتش یتنمیا اتساپ نازتیم شیازتفا ثتعاب یع روص

لودتتج(

4 05 /

p≤0 ناوختتتسا رد یور رتتانع نازتتیم .)

تشرد هجوج ین لصاح ةزورکی یاه

هتیذغت ناردام زا هدتش

هرتتیج اتتب یواتتح یاتته 40

، 80 ، 120 و 160 یتتلیم رد رتتگ

هب دهاش رامیت هب تبسن یور رانع رگولیک تیترت

82 / 8 ،

77 / 23 ، 21 / 27 و 57 / 18 نتتیا هتتک تتتفای شیازتتفا دتتصرد

هتتب شیازتتفا لودتتج( دوتتب راداتتنعم ود ةتتجرد روتتص

4

05 /

p≤0 .) هجوج رد افلت نازیم ناردام زا لصاح یاه

هتفایدتشر

هجوج اب شهاتک یور رتانع فتلتخم حوعتس یواح یاه

انعم وافت اما ،تفای ندوزتفا .تتشادن دهاش هورگ اب یراد

40 نیب دحاو نیماتتیو یللملا

،رداتم نیچردتلب ةرتیج هتبE

یتتنآ دیلوت لوتبلگ قتیرزت هتب اتساپ رد یداتب

زتمرق یاته

هتتجوج رد اتتفلت و یدنفتتسوگ نآ زا لتتصاح یاتته

ار اتته

هتتب تتیترت 32 و شیازتتفا دتتصرد 25

داد شهاتتک دتتصرد

( 05 /

p≤0 ینمیا هجوج ندب رد یور رانع ةری ذ شیازفا .) طیارتش رد گرم دصرد و یرامیب یفنم اعبت و شیازفا ار

یم شهاک ار یعیحم بولعمان دهد

[ 10 .]

هتجوج و ردام ةلگ ،رضاح شیامزآ رد زا لتصاح یاته

نآ ک تفای رورپ یبسانم یعیحم طیارش رد اه دع لیلد ه

دوتجو اتب .تتسا افلت دصرد رب یور رانع لمکم ریثأت یسررب ،نیا رتانع لتمکم هک تسا هداد ناشن هتشذگ یاه

هدتنز ردتق شیازفا و افلت شهاک ثعاب یور رد یناتم

[ دش غرم 31

شیامزآ .]

ه هتک تتسا نآ زا یکاتح ددعتم یا

غرم ةریج هب یور رانع ندوزفا اتساپ یتتشوگ رداتم یاه

د ینمیا نآ جاتن ر یتم شیازتفا ار اته

دتهد [ 10 ، 15 و 16 .]

نیماتیو لمکم شیازفا ،نینچمه ثتعاب نیدلاو ةریج ردE

یم جاتن ینمیا اساپ شیازفا [ دوش

29 .]

نیماتیو و یور رانع ندوزفا زین شیامزآ نیا رد هتبE

نیچردلب ةریج یتنمیا اساپ شیازفا تعاب ود ره ،ردام یاه

یدهاوش یلو ،دش جاتن رد ةدام ود نیا لباقتم ریثأت رب ینبم

هب ینمیا اساپ دوبهب رب یذغم هدتش رازتگ .دتماین تتسد

غرم ةریج هب یور لمکم ندوزفا هک تسا یریثأتت ردام یاه

ناوختتتسا رتتتسکا و ناوختتتسا یور رتتانع تتتظلغ رتتب تشرد [ درادتن یتن 15

اتب ریاتغم رتضاح شیاتمزآ نیاتتن .]

هتفای ا هدش هداد ناشن .دوب وف یاه رتانع نازتیم هتک تس

مخت ةدرز رد یور غرم

تفایرد یاه یور رانع لمکم ةدننک

مخت ةدرز ربارب ود غرم

غرم زا هدشدیلوت یاه ةرتیج اتب یاته

[ تسا یور لمکم دقاف 12

یندتعم داوم لاقتنا هب هجوت اب .]

[ نیتنج ندب هب هدرز زا 30

یور رتانع تتظلغ شیازتفا ،]

تشرد ناوختسا نیچردلب ةجوج ین

رد اه ار شیاتمزآ نتیا

یم تبتسن مخت ةدرز رد یور رانع ةری ذ شیازفا هب ناوت

.داد هتتب رد داد ناتتشن شیاتتمزآ نتتیا نیاتتتن ،یتتلک روتتط

نیچردلب لتمکم ینپاژ یاه و یور رتانع اتب هرتیج ندرتک

نیماتیو دیلوت تیلاعف رد E

دتشر دوتبهب و نینج دشر ،یلام

نآ زا لصاح جاتن یور رتانع لتمکم .تتسا یرورتض اه

هجوج شیازفا ثعاب دوتبهب ،یتنینج گرتم شهاک ،یروآرد

نیماتیو و دش جاتن ینمیا اساپ و کارو لیدبت یرض

E

هجوج ،یروراب .داد دوتبهب ار جاتتن یتنمیا اساپ و یروآرد

زا هدافتتسا ،اذل 80

یتلیم و یور رتانع رگوتلیک رتب رتگ

لمکم 40 نیب دحاو نیماتیو یللملا

ود نتیا زاین نیمأت رد E

دام نیچردلب رد یذغم ة یم هیصوت ینپاژ ردام یاه

.دوش

عبانم

[1]. Anshan S (1990) Effect of zinc and calcium levels in hen diets on fertility and hatchability of the egg and their newborn chicks. Scientia Agricultura Sinica 23: 82-86.

[2]. Aygun A and Sert D (2012) Effects of ultrasonic treatment on eggshell microbial activity, hatchability, tibia mineral content, and chick performance in Japanese quail (Coturnix coturnix japonica) eggs. Poultry Science 91: 732-738.

[3]. Bjorneboe A, Bjorneboe GE and Drevon CA (1990) Absorption, transport and distribution of vitamin E. Journal of Nutrition 120: 233- 242.

[4]. Braneo-Neto J, Stefan V, Mendonca BB, Bloise W and Castro AV (1995) The essential role of zinc in growth. Nutrition Research 15:

335-358.

[5]. Duncan JR and Hurley LS (1978) Thymidine kinase and DNA polymerase activity in normal and zinc-deficient developing rat embryos.

Proceedings of the Society for Experimental Biology and Medicine 159: 39-43.

[6]. Fletcher MP, Gershwin ME, Keen CL and Hurley LS (1988) Trace element deficiencies and immune responsiveness in human and animal models. Pages 215–239 in Nutrition and Immunology. RK Chandra, ed. Alan R.

Liss. Inc. New York.

[7]. Flinchum JD, Nockles CF and Moreng RD (1989) Aged hens fed zinc methionine had chicks with improved performance. Poultry

Science 68 (Suppl. 1): 55. (Abstr.)

[8]. Georgievski VI (1982) In: Mineral nutrition of animals. UK: Butterworth. pp. 422-426.

[9]. Gore AB and Qureshi MA (1997) Enhancement of humoral and cellular immunity by vitamin E after embryonic exposure. Poultry Science 76: 984-991.

[10]. Hudson BP, Dozier WA, Fairchild BD, Wilson JL, Sander JE and Ward TL (2004) Live performance and immune responses of straight-run broilers: influences of zinc source in broiler breeder hen and progeny diets and ambient temperature during the broiler production priod. Journal of Applied Poultry Research 13: 291-301.

[11]. Hurley LS (1981) Teratogenic aspects of manganese, zinc, and copper nutrition.

Physiological Reviews 61: 249-295.

[12]. Inal F, Coskun B, Gulsen N and Kurtoglu V (2001) The effects of withdrawal of vitamin and trace mineral supplements from layer diet on egg yield and trace mineral composition.

British Poultry Science 42: 77-80.

[13]. Kaim W and Schwederski B (1994) Bioinorganic chemistry: inorganic elements in the chemistry of life. John Wiley and Sons Ltd, England. pp. 401-402.

[14]. Khajarern J, Ratanasethakul C, Kharajarern S, Ward TL, Fakler TM and Johnson AB (2002) Effect of zinc and manganese amino acid complexes (Availa_Z/M) on broiler breeder production and immunity. Poultry Science 81(Suppl. 1): 40. (Abstr.)

[15]. Kidd MT, Anthony NB and Lee SR (1992) Progeny performance when dams and chicks are fed supplemental zinc. Poultry Science 71: 1201-1206.

[16]. Kidd MT, Qureshi MA, Ferket PR and Thomas LN (2000) Turkey hen zinc source affects progeny immunity and disease resistance. Journal of Applied Poultry Research 9: 414-423.

[17]. Kienholz EW, Turk DE, Sunde ML and Hoekstra WG (1961) Effects of zinc deficiency in the diets of hens. Journal of Nutrition 75: 211-221.

[18]. Kling LJ and Soares Jr JH (1980) Vitamin E deficiency in the Japanese quail. Poultry Science 59: 2352-2354.

[19]. Leeson S, Reinhart BS and Summers JD (1979b) Response of White Leghorn and Rhode Island Red breeder hens to dietary deficiencies of synthetic vitamins. 2. Embryo mortality and abnormalities. Canadian Journal of Animal Science 59: 569-575.

[20]. Lillie RJ, Olsen MW and Bird HR (1951) Variation in reproductive response of hens to dietary deficiency. Poultry Science 30: 92-97.

[21]. Mahmood HMA and Hazim JAD (2011) Influence of dietary Supplementation with zinc on sex hormones concentrations of broiler breeder chickens. Pakistan Journal of Nutrition 10: 1089-1093.

[22]. National Research Council (1994) Nutrient Requirements of Poultry. 9^th edition Nation Academy Press, Washington, DC.

[23]. Powell SR (2000) The antioxidant properties of zinc. Journal of Nutrition 130: 1447-1454.

[24]. Prasad AS and Kucuk O (2002) Zinc in cancer prevention. Cancer and Metastasis Reviews 21: 291-295.

[25]. SAS Institute (2003) SAS User’s Guide. SAS Inst. Inc., Cary, NC.

[26]. Savage JE (1968) Trace minerals and avian reproduction. Federation Proceedings 27:

927-931.

[27]. Skrivan M, Skrivanove V and Marounek M (2005) Effect of dietary iron, zinc and copper in layer feed on distribution of these elements in eggs, liver, excreta, soil and herbage.

Poultry Science 84: 1570-1575.

[28]. Surai PF (2000) Effect of selenium and vitamin E content of the maternal diet on the antioxidant system of the yolk and the developing chick. British Poultry Science 41:

235-243.

[29]. Tengerdy RP and Nockels CF (1973) The effect of vitamin E on egg production, hatchability and humoral immune response of chickens. Poultry Science 52: 778-783.

[30]. Vieira SL (2007) Micronutrients in eggs for the chicken embryo. Brazilian Journal of Poultry Science 9: 1-8.

[31]. Virden WS, Yeatman JB, Barber SJ, Zumwalt CD, Ward TL, Johnson AB and Kidd MT (2003) Hen mineral nutrition impacts progeny livability. The Journal of Applied Poultry Research 12: 411-416.

[32]. Zamboni L, Rizzi R and Cerolini S (2006) Combined effect of DHA and alpha- tocopherol enrichment on sperm quality and fertility in the turkey. Theriogenology 65:

1913-1827.

Effects of supplementary zinc and vitamin E on fertility and hatchability of breeder Japanese quails and offspring growth performance and immune

response

Ali Aghaei¹, Heshmatollah Khosravinia^2,Morteza Mamuei³, Arash Azarfar⁴, Ali Shahriari⁵, Masoud Ghorbanpoor⁶

1. Ph.D. Student, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Lorestan University, Lorestan, Iran 2. Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Lorestan University, Lorestan, Iran

3. Professor, Department of Animal Science, Faculty of Animal Science and Food Technology, Ramin Agriculture and Natural Resources, University of Khuzestan, Mollasani, Iran

4. Associate Professor, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Lorestan University, Lorestan, Iran 5. Associate Professor, Department of Basic Sciences, Faculty of Veterinary Medicine, Shahid Chamran University of

Ahvaz, Ahvaz, Iran

6. Professor, Department of Pathobiology, Faculty of Veterinary Medicine, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

Received: October 25, 2016 Accepted: December 18, 2016

Abstract

This study was conducted to investigate the effect of dietary supplemented with zinc oxide (0, 40, 80, 120 and 160 mg/kg of diet) and Vit E (Vit E; α-tocopherol acetate; 0 and 40 IU/kg of diet) on fertility and hatchability of Japanese quails, and growth performance and immune response of their progenies. A total of 960 Japanese quails (Coturnix coturnix japonica) 70 d of age were housed in cages and randomly allocated to 10 treatments with 4 replicates of 24 birds in each (16 females and 8 males). Dietary supplemented zinc and Vit E significantly increased hatchability (p≤0.05). There was a significant effect of Vit E on breeder quails fertility, while zinc supplementation was reduced embryonic mortality at the second stage (10-16 d; p≤0.05). Supplemental zinc significantly improved feed conversion ratio of offspring in the first three weeks of age, while added Vit E improved feed conversion ratio only in the first week of offspring growth (p≤0.05). Dietary supplementation of Japanese quail’s ration with zinc and Vit E increased immune response of offspring, and enriched Zn content of tibia bone of offspring increased with zinc supplementation. In conclusion, supplementing breeder Japanese quails ration with zinc and Vit E improved hatchability and growth performance and immune response of offspring.

Keywords: hatchability, immune response, offspring, quail, vitamin E, zinc.

Email: Khosravi_fafa@yahoo.com

Journal of

Animal Production

(College of Abouraihan – University of Tehran) Vol. 19  No. 2  Summer 2017