م سياق ة هيوس ينميا متسیس درکلمع نيرآ یاه
، يموب ناجيابرذآ
،يبرغ
تخیمآ ه یاه سار ةيوس و اهنآ
یدوصقم یلع یزیشرت ظعاو لوسر ،1
*2
، یلع یدوعسم ربکا یمیرک ریمادمحم ،3
شرت
4یزی نسح دمحم ریهز ،
5
1 . گ ،یرتکد سردم تیبرت هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد ،یماد مولع هور ناریا ،نارهت ،
2 . گ ،رایشناد هور یماد مولع سردم تیبرت هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد ، ناریا ،نارهت ،
3 . گ ،رایداتسا هور یماد مولع سردم تیبرت هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد ، ناریا ،نارهت ،
4 . گ ،رایشناد هور رویط مولع سردم تیبرت هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد ، ناریا ،نارهت ،
5 . گ داتسا دکشناد ،یژولونومیا هور ة
سردم تیبرت هاگشناد ،یکشزپ ناریا ،نارهت ،
خیرات لوصو :هلاقم 10 / 10 / 1393 خیرات
شریذپ :هلاقم 24 / 09 / 1394
هديكچ تسیس درکلمع ةسیاقم هعلاعم نیا زا ده هجوج ینمیا م
نیرآ ةتخیمآ ،یبرغ ناجیابرذآ یموب ،نیرآ یاه
× یموتب هتتخیمآ ،یموب
× سار ةیوس و نیرآ 308
.دوب دادعت یعونام حیقلت اجنا اب 298
هارمه هب و دیلوت هدنرپ 100
هداد رورتپ سار هیوتس هدتنرپ
هب ،ساس .دندش دادعت یفداات روط
15 ات 20 هدنرپ دصرد مع ةسیاقم یارب اه
ینوت یاتهرتماراپ یت رب و یتنمیا متتسیس درتکل
.دندش باختنا تفص
هعلاعم یاه اساپ لماش هدش
نیئتورتپ تظلغ ،یتاذ ینمیا ،یلولس ینمیا ،لارومه ینمیا یاه و امتسلاپ یاته
ادنا یبسن نزو تشم سار ةیوتس رد لتک نتداپ رایع نیرتمک و نیرآ ةیوس رد لک نتداپ رایع نیرتشیب .دوب یوافنل یاه
.دتش هدها
سنج نایم رد یتوافت هیوس و اه
هعلاعم یاه اساپ رظن زا زین هتخیمآ ناگدنرپ .دشن هظحلام یلولس ینمیا رظن زا هدش
یتنمیا یاته
اتب هتتخیمآ ناگدتنرپ نوت تتیرکوتامه دتصرد نیتب .دنتتشادن سار یراتجت ةیوس اب یرادانعم وافت یلولس ینمیا و لارومه هیوس عم وافت زین یراجت یاه هیوس هب تبسن هتخیمآ ناگدنرپ رد امسلاپ نیموبلآ دصرد .دشن هظحلام یرادان
هتب رگید یاه روتط
( دوب رتمک یرادانعم روعب نیرآ ةیوس هب تبسن هچرگا هتخیمآ ناگدنرپ میازوزیلا تیلاعف .دوب رتشیب یرادانعم 05
/ 0
<
اتب یلو ،)p
ادنا نزو .دادن ناشن یرادانعم وافت سار ةیوس نل یاه
و نتیرآ دتیلوترپ ناگدنرپ رد یبسن نزو طساودح هتخیمآ ناگدنرپ یواف
ریاتس زا دراوتم یت رب رد و تسانم هتتخیمآ ناگدتنرپ رد یتنمیا متتسیس درتکلمع هتک داد ناشن رضاح ةعلاعم نیاتن .دوب یموب هیوس یم نیاربانب .دوب رتهب زین هدش هعلاعم یاه هیوس زا ناوت
هدتنرپ داجیا رد دوجوم یاه یاته
تسانم دتشر تعرتس اتب واتقم
.درک هدافتسا
دیلك هژاو هتخیمآ:اه یموب غرم ،نیرآ یراجت هیوس ،ینمیا اساپ ،یتاذ ینمیا ،یرگ .
هرود
19 هرامش
2 ناتسبات 1396
هحفص یاه 280 - 265
همدقم
ّینما رب هولاع اهروشک زا یرایسب رد هزورما ینمیا ،ییاذغ ت
هژیو تیمها زین ییاذغ یا
اد شخب رد .تسا هتفای رویط و
زتتین ادتتها نیرتتتمهم زا یتتکی دتتیلوت اهروتتشک تتلغا
شنم اب ییاذغ لاواحم أ
یناویح ابیکرت زا یراع هک تسا
یتنآ صواخب ،یعیبطریغ کیتویب
اه دنشاب [ 2 ] . کیتویب یتنآ اه
یم هفاضا رویط و اد کارو هب کدنا رادقم هب ًلاومعم دنوش
.
یتنآ زا هدافتسا کیتویب
اه رورپ یارب ور نیا هب ناگدتنهد
هب یدااتقا دیاوف هتب هتجوت اتب و لتیلد نیمه هب .دراد هارمه
یتنآ مک ًاتبسن تمیق کیتویب
اه یعیتسو فیط ،ناریا روشک رد
ب ابیکرت نیا زا ه
رورپ طسوت ینوناقریغ روط ناگدتنهد
رد
رام رویط و اد کارو یم
هتب یبایتتسد دتنچ ره .دنوش
زا رود هتتب و یتتعیبط طیارتتش رد ًلاماتتک هتتک یتلاوتتاحم یندوزفا یاه غ دیلوت یعیبطری یم
ناکما یگداس هب دنوش ریذتپ
یتنآ زا یراع لاواحم دیلوت اما ،تسین کتیتویب
یتم دتناوت
.دشاب هعماج تملاس یاقترا رد یرثؤم اگ هزورتتتما یددتتتعتم اتتتبیکرت
هتتتب نیزگیاتتتج ناوتتتنع
یتنآ کتیتویب اته تعنتص رد هدتش یتفرعم
دتنا یتگمه هتک
تیدودحم ییاه
دنراد [ 11 ] ور زا یکی اما . یاه
رثؤتم رد
صوا نیا هک تسا یتاناویح رورپ و باختنا ،
رظن زا
یراتمیب لماوع هب تبسن یکیتنژ .دنتشاب واتقم از
باتختنا
هتتخیمآ و )تیعمج کی دارفا نیب شنیزگ(
یرتگ شنیزتگ(
دارفا تیعمج نیب اه
داژتن حلاتصا رد مهم رازبا ود ) رامتشب
یم دنور باختنا . نایم رد
وتمعم تیعمج کی دارفا ناتمز ًلا
رب تسا [ 5 ] نینچمه . هب
یتفنم یگتسبمه دوجو ناکما لیلد
ی رب نیب زا
تتسا نکمم تفص کی یارب باختنا ، افص
دوتتش افتتص ریاتتس رتتب بولعماتتن ریثأتتت تتجوم [
16 ] .
هتخیمآ یرگ ب هک ه لاس رد صوا یاه
یت رب طسوت ری ا
تکرش یاه ًاددتجم روتیط داژن حلاصا گرزب هتجوت نآ هتب
تتسا هدش یتکی ،
زا ور یاته زا هدافتتسا یارتب تسانم
ییاناوت یاه هیوس ةوقلاب یاه
فلتخم تسا هتخیمآ رد . یرتگ
هیوس یاه دتیلوت رتب یلتصا هجوت دیلوترپ و یموب تسانم
زاب یاضف طیارش رد یناگدنرپ تسا
درتکلمع رد دوبهب اما ،
.دتش دتهاو لتصاح زین هتخیمآ ناگدنرپ ینمیا متسیس رد
دوجو لیلد هب ناریا هیوتس
ناتکما دتیلوترپ و یراتجت یاته
هتخیمآ هیوس یفرعم و یرگ دوجو اب .دراد دوجو دیدج یاه
هیوس نیب یحیحص ةسیاقم دیاب نیا هدش یفرعم هتخیمآ یاه
هیوتتس و یماتتمت یارتتب یموتتب و دتتیلوترپ یراتتجت یاتته ،دتشر افتص هتلمجزا ناگدتنرپ یدرتکلمع ایصوا
،لتتام دتتیلوت ،نوتت ییایمیتتشویب یاتتهرتماراپ و یتتنمیا
ةتتعلاعم اتتب نیتتنچمه .درتتیگ روتتص هتتشلا ایتتصوا هیوس دتیلوترپ و یموب ناگدنرپ اب اهنآ ةسیاقم و هتخیمآ یاه نیتنچ دتیلوت یارتب تسانم یدتلاو ةتیاپ ییاتسانش ناکما
یم دوجوب یناگدنرپ هب .دیآ
هتتخیمآ ناگدنرپ روظنم نیمه یا
ناتجیابرذآ یموب و نیرآ دیلوترپ نیدلاو یقلات زا رغ
رد یتب
و دتتیلوت سردتتم تتتیبرت هاگتتشناد یتتماد وتتلع هورتتگ [دش هسیاقم رگیدکی اب اهنآ یدرکلمع ایصوا 6
.]
هتتعلاعم نونکاتتت یا
روتتشک رد رتتب یتتنبم
هتتتخیمآ یرتتگ
هیوس یاه دیلوترپ و یموب هب نیرآ
یسررب روظنم و
ةتسیاقم
نآ نیتب یتنمیا متتسیس درکلمع اته
و یتیریدتم طیارتش رد
ناتسکی رورپ روتص
دته .تتسا هتتفرگن اتجنا زا
ةسیاقم رضاح شهوژپ رد یتنمیا متسیس درکلمع
ناگدتنرپ
لا یموب و نیرآ ناجیابرذآ
اب یبرغ هتخیمآ لتصاح یاه
نآ زا اه نیرآ(
× یموب و یموب ×
یتتشوگ ةیوتس و )نتیرآ
سار 308 .دوب
شور و داوم اه
هب ( دتلاو ناگدتنرپ رورتپ ،رضاح ةعلاعم اجنا روظنم 26
رم و غ 23 و نتیرآ ةیوتس سور 40
و غرتم 39 سورت
لاس راهب زا )یبرغ ناجیابرذآ یموب ةیوس 1391
ناتتسمز ات
لاس 1391 هجوج رورپ و لا یاه
یموتب و نیرآ اتب
هتخیمآ یموب و نیرآ نیدلاو یقلات زا لصاح یاه نتیرآ(
×
یموتتب و یموتتب ×
سار یتتتشوگ ةیوتتس و )نتتیرآ 308
رد
ناتسمز 1391 گتسیا رد ةدکشناد رویط رورپ یتاقیقحت ها
یماتمت نتس .دتش اتجنا سردتم تتیبرت هاگشناد یزرواشک نیدلاو هیوس سار و یموب ،نیرآ یاه ناسکی رضاح ةعلاعم رد
و دوب ب ه سار ةیوتس زتج
، یموتب و نتیرآ نیدتلاو ةتعرزم رد
.دندش هداد رورپ سردم تیبرت هاگشناد یزرواشک ةدکشناد لوا لسن جاتن دیلوت یارب (
F1
اتب ،یموتب و نیرآ نیدلاو زا )اه
صاات ا ننپ ات هس
حیتقلت ور زا ،سورت رته هتب غرتم
سورت رته راتسا ادتبا ،راک نیا یارب .دش هدافتسا یعونام تبسن هب و لااحتسا ننپ هب کی
مک ریش اب .دتش قتیقر برچ دم هب یعونام حیقلت لمع
ود ب و هام ه اتجنا یتگتفه روط
ونام حیقلت زا سپ .دش دم هب ،یع
75 متخت زور غرتم
یاته
هفعن راد عمج یروآ هتجوج هاگتتسد رد تبون هس رد و یتشک
دادعت یعونام حیقلت اجنا اب .دندش هداد رارق 37
نیرآ ةجوج
، لا 131 ، لا یموب ةجوج 95
نتیرآ ةتخیمآ ةجوج ×
و )یموب ردام و نیرآ ردپ( یموب 35
یموتب ةتتخیمآ ةجوج ×
ام و یموب ردپ( نیرآ نیتنچمه .دندتش دتیلوت )نتیرآ رد
100
دتلاو ناگدتنرپ نتس مه هک یناردام زا سار ةزور کی ةجوج هجوج ریاس هارمه هب و یرادیر زین دندوب یموب و نیرآ اه
رد
نلاس ی .دندش هداد رورپ هباشم طیارش اب
لودج 1 . شرورپ فلتخم لحارم رد هریج بیكرت
ازجا )%( نیزاغآ
)%( دشر )%( ینایاپ
ذ ر 6
/ 54 14
/ 57 79
/ 65
هلاجنک ایوس
%(
47 نیئتورپ ) 00
/ 38 55
/ 35 12
/ 27
نغور یهایگ 56
/ 2 93
/ 2 3
/ 3
افسف میسلک ید 98
/ 1 85
/ 1 20
/ 1
دص 35
/ 1 15
/ 1 45
/ 1
کمن 32
/ 0 30
/ 0 30
/ 0
ید - لا - نینویتم 31
/ 0 30
/ 0 12
/ 0
لا - نیزیلا - دیارلکرودیه 29
/ 0 18
/ 0 12
/ 0
ینیماتیو لمکم 25 *
/ 0 25
/ 0 25
/ 0
یندعم لمکم 25 **
/ 0 25
/ 0 25
/ 0
نیریش وج 1
/ 0 10
/ 0 10
/ 0
مسیلوباتم لباق یژرنا ) رگولیک رد یرلاکولیک(
2920 2980
3110
ا نیئتورپ )%(
)%( میسلک )%( سرتسد لباق رفسف )%( مضه لباق نیزیل )%( مضه لباق نینویتم 4
/ 23
06 / 1
55 / 0
11 / 1
61 / 0 44
/ 22
95 / 0
52 / 0
05 / 1
59 / 0 11
/ 19
90 / 0
38 / 0
85 / 0
38 / 0
نیماتیو یواح هنیماتیو لمکم*
یاه ،A D3
، ،نویدانم ،E B12
،
B6
نیتوتیب و کتیلوف دیتسا ، هتب
رادتقم هتب تیترت 150
، 1250 ، 50 ، 3 ، 2 ، 50 ، 1 و 200
یلیم رگولیک رد رگ .هریج
میساتپ دیدی و یور افلوس ،سم افلوس ،نهآ افلوس یواح یندعم داوم لمکم**
هب رادقم هب یترت 80
، 10 ، 80 و یلیم کی رگولیک رد رگ .هریج
هجوج و لتقتنم رورپ نلاس هب دروکر تبث زا سپ اه
هرود نایاپ ات
، هورگ رد یاه 20 هععق یا هنایتشآ رد اتب ییاته
ناد بآ و ینادوان یرو ،ینوفیس یرو
رتب رتتسب یور رد
یلنوتت هیوهت متسیس اب ینلاس .دندتش هداد رورتپ
یاتمد
رورپ لوا ةتفه رد نلاس 26
یتناتس ةتجرد و هدوتب دارتگ
هب یتناس ةجرد هس هتفه ره یازا هتتساک نلاس یامد زا دارگ
هب امد ات دش 18
یتناس ةجرد رد نلاتس تبوطر .دیسر دارگ
لوا ةتفه 65
هب ر آ ةتفه ات و دوب دصرد 60
.دیسر دصرد
بآ و کارو هب یسرتسد هتب ناگدنرپ طسوت
آ روتص داز
و دوب ةمانرب روتص هب زین یرون 24
دتش اتب و تعاتس
یرون 25 .دش لامعا سکول هجوج مکارت
،هرود نایاپ رد اه
10 رتتم ره رد هععق هتب .دوتب عتبرم
اتعلاطا هتکنیا لتیلد
هیذغت یا وس یارب یربتعم ةی
یوس ود و یموب ة
دوجو هتخیمآ
هریج ،تشادن یاه
دروم ساتسارب شیاتمزآ نتیا رد هدافتسا
یدنمزاین هیذغت یاه هجوج یا
دندش میظنت یتشوگ یاه [
8 ] .
هریج تبسن و یکرت لودتج رد هدش هدافتسا یاه
1 هتئارا
.تسا هدش ناگدتنرپ هب ینسکاو عون چیه شیامزآ یارجا دم رد زا زتتین ناگدتتنرپ ةرتتیج رد و دتتشن قتتیرزت اتتی و هدتتنارو
یتنآ دشن هدافتسا کیتویب .
هداد رورپ ناگدنرپ نیب زا هدش
دادعت ةتجوج راهچ و رن ةجوج راهچ( نیرآ ةجوج تشه
،)هدام 27 ( یموب ةجوج 17
و رن ةجوج 10
،)هداتم ةتجوج
20 هتخیمآ ةجوج نیرآ
× یموتب و رتن ةتجوج تتفه(
13
هتتخیمآ ةتجوج تشه ،)هدام ةجوج یموتب
× نتیرآ ننتپ(
و )هدام ةجوج هس و رن ةجوج 15
( سار ةجوج 7
ةتجوج
و رتتن 8 )هداتتم ةتتجوج تتب
ه یتتسررب یارتتب یفداتتات روتتط
،تیرکوتامه اساپ
یاه یلولس ینمیا ،لارومه ینمیا ،
ینمیا
یتاذ نیئتورپ و دودح( دندش هدافتسا امسلاپ یاه
15 ات 20
.)دصرد راتشک زا سپ نینچمه یبسن نزو
ادنا یاه یوافنل
زین .دش تبث
تفه رد مشش ة مامت لاب دیرو زا رورپ ی
اتب ناگدتنرپ گنرس زا هدافتسا
یاه داتقعنا دتض ةداتم هب هتشغآ ،EDTA
رادقم یلیم ود رتیل هاگشیامزآ هب ای یور و دش هتفرگ نو
.دتتش لتتقتنم هتتنومن
هتتتخیر زا شیتتپ نوتت یاتته رد ندتتش
هتت و رس هبترم دنچ یمارآ هب گنرس ل اد رد بویتورکیام هتنومن ساس .دوش نگمه ًلاماک نو ةنومن ات دندش رد اته
بویتورکیاتتم 5
/ 1 یتتلیم ل هلتتصافلاب و هدتتش هتتتخیر یرتتتی
هلول رد نو هنومن ره زا یرادقم صوتاخم نییوتم یاته
هنومن .دش هداد رارق تیرکوتامه رد هتقیقد ننتپ دم هب اه
( تیرکوتامه صواخم ژوفیرتناس هاگتسد
Hetich, mikro
200r, Germany
تعرس اب ) 12000
هداد رارق هقیقد رد رود
من رته تیرکوتامه دصرد ساس .دندش زا هدافتتسا اتب هتنو
ط .دش خشم تیرکوتامه صواخم شک ( دنفتسوگ زمرق لوبلگ نویسنااسوس ةیهت یارب )SRBC
هدام هب هتشغآ گنرس زا هدافتسا اب غلاب دنفسوگ کی زا ادتبا داقعنا دض نو EDTA
هب یریگ ةتنومن ساتس .دتمآ لتمع
افتسف رفاتب زا هدافتتسا اتب هتلحرم هتس رد دنفسوگ نو هداد وشتسش تتیرکوتامه دتصرد نیتیعت اب تیاهن رد .دش
دصرد ننپ نویسنااسوس افسف رفاب کمک هب ،روبزم ةنومن .دش هیهت دنفسوگSRBC
تتسخن ةتلحرم رد و
نینتس رد
ننپ و راهچ رادقم ،یگتفه
2 / 0 رتتیل یلیم نویتسنااسوس زا
ننپSRBC
نیتس هلضع هب ،لیرتسا افسف رفاب رد دصرد ة
هجوج امت اته
دتش قتیرزت زا ستپ .
تتفه نیتمود زا زور
نس( قیرزت شش
اتب ناگدتنرپ یماتمت لاب دیرو زا ،)یگتفه
هب هتشغآ گنرس زا هدافتسا .دتش هتفرگ نو هنومنEDTA
هنومن نیا یامسلاپ زا اه
یتنمیا اتساپ نازتیم نیتیعت یارب
نویسانیتولگامه ور کمک هب .دش هدافتسا هیوناث لارومه رتیتورکیم [
15 ] یامسلاپ زا ، یارتب ناگدنرپ زا هدمآ تسدب
اساپ نازیم نییعت یاه
هتیلع لاروتمه یتنمیا متسیس هیوناث
ندش لاعف ریغ یارب ادتبا ور نیا رد .دش هدافتساSRBC
هنومن ،ناملامک متسیس یاه
دتم هتب امسلاپ 30
رد هتقیقد
یاتتمد 56˚C
کتتهاچ رد ساتتس .دندتتش یرادتتهگن یاتته
تلپ ییاه ةدوگ اب ،لکتشU
25 یلورکیاتم رت افتسف رفاتب
رادقم تلپ ره لوا کهاچ رد .دش هتخیر 25
رتیلورکیام زا
ندتش نتگمه زا ستپ و دش هدوزفا افسف رفاب هب امسلاپ کتهاچ رد ،امسلاپ ةنومن و افسف رفاب یاته
کتی یدتعب
ب ،دش هیهت امسلاپ زا تقر یرس ه
امتسلاپ تتقر هک یروط
من رته یارب و دوب یلبق کهاچ ربارب ود کهاچ ره رد هتنو
12 کهاچ یمامت هب تیاهن رد .دش داجیا تقر یرس اه
25
رتیلورکیام نویسنااسوس زا
دصرد کی هفاضاSRBC
دش و
زا ستتپ ود تیعتتضو ، اتتتا یاتتمد رد یرادتتهگن تعاتتس
هتنومن نویسانیتولگامه اته
نازتیم نیتیعت یارتب .دتش تتبث
نیلوبولگونومیا یاه
(Y
و )IgY
(M
)IgM
هب هناگادج روط
زا ود - کرم تمتسق اتمت .دش هدافتسا لوناتاوتپا یاته
راتک
طوتلخم یاج هب هک وافت نیا اب دوب تسخن هلحرم هباشم هنومن ندرک یاه
، افتسف رفاب اب امسلاپ 25
رتیلورکیاتم زا
ود - لوناتاوتپاکرم 02
/ 0 اب رلاوم 25 رتیلورکیام هنومن ره زا
.دش طولخم امسلاپ رپ یلولس ینمیا اساپ نازیم نییعت یارب رادتقم ،ناگدتن
1 / 0 یلیم رتیل نینیتولگامهوتیاف زا -
( ا
PHA-M; Sigma L-
ناتشگنا نیب ةدرپ هب )8902
هتس و ود تتسار تمتس یاتپ
رادقم نینچمه .دش قیرزت ناگدنرپ 1
/ 0 رتتیل یتلیم رفاتب زا
ناتتشگنا نیتب ةدرتپ هتب زین لیرتسا افسف هتس و ود
یاتپ
و قیرزت زا لبق .دش قیرزت ناگدنرپ پچ تمس 24
تعاس
و تتسار یاتپ ةدرتپ رتعق ،نینیتولگامهوتیاف قیرزت زا سپ یلیم دص تقد اب ناگدنرپ پچ رتم
هزادتنا یرتیگ .دتش 24
نینیتولگامهوتیاف هب ناگدنرپ شنکاو ،قیرزت زا سپ تعاس زا ،هدتش داتجیا روتت نازتیم .دتش اپ ةدرپ رد روت جوم قتیرزت زا دتعب و لتبق تسار تمس یاپ ةدرپ رعق لات ا هدتش داجیا لات ا نینچمه .دمآ تسدب نینیتولگامهوتیاف افتسف رفاتب قتیرزت زا یشان هک پچ تمس یاپ ةدرپ رد زا لتصاح هدتش هبساحم رادقم .دمآ تسدب زین دوب لیرتسا ددتع زا لیرتتسا افتسف رفاب قیرزت هب طوبرم ددع قیرفت اتش ناوتنع تتحت نینیتولگامهوتیاف قیرزت هب طوبرم
،اپ ةدرپ ب ه هتتفرگ رظن رد ناگدنرپ یلولس ینمیا اساپ ناونع
.دش نس رد شش نوت ناگدنرپ لاب دیرو زا یگتفه یرتیگ
هنومن نداد رارق اب .دمآ لمعب یاه
اتب ژویفیرتناتس رد نوت
تعرس 700 دتم هتب هقیقد رد رود 30
تقیقد ه یامتسلاپ
.دتش لاتاحتسا ناگدنرپ هتب
میزتنآ تتیلاعف نیتیعت روتظنم
ر زا میازوزیلا یجنتس رودک و
[ 3 و 12 ] .دتش هدافتتسا
هدافتتتسا متتسیناگراورکیام هدتتش
یرتکاتتب ،شجنتتس نتتیا رد
سوئتول سوکوکورکیام چراق نویسکلک زکرم زا هک دوب
اته
یرتکاب و یاه .دش هیهت ناریا یتعنص
رد رودتک ور اجنا تتیلاعف نیتیعت یارتب یجنتس
ناگدتنرپ یامتسلاپ میازوزیلا ،
طیتحم یور یرتکاتب ادتتبا
یامد رد یذغم راگآ تشک 37˚C
دتم هتب و 24
تعاتس
زا یرتکاتب ، افسف رفاب زا هدافتسا اب ساس .دش هداد تشک رد نویسنااسوس ساس .دش هداد وشتسش تشک طیحم یور دم هب .دش هتخیر نوکلاف 15
ةلیتسوب نویسنااسوس هقیقد
تعرس اب و ژویفیرتناس 1000
هداد وتشتسش هتقیقد رد رود
یور عیام .دش جرا ی
هدش یرتکاب و هت
ًاددتجم هدتش نیشن
ب افسف رفاب رد ه
ناتمز اتت و دتمآرد نویتسنااسوس تلاح
یاتمد رد هدافتسا 20˚C
- .دتش یرادتهگن ، ود ةتلحرم رد
( افتتسف رفاتتب اتتب متتسیناگراورکیام زا یرادتتقم 67mM
4 / 6
= طوتتلخم )pH
دتتش ، و نویتتسنااسوس بذتتج نازتتیم
جوم لوط رد لصاح 450
رتموناتن یتب ن 6 / 0 و 7 / 0 تتسدب
.دمآ ،ساس یلیم کی رتیل متسیناگراورکیام نویتسنااسوس زا
هتخیر ووک نورد و
20 رتیلورکیام نآ هب امسلاپ هنومن زا
هتسهآ رایسب نداد ناکت زا دعب ،دش هدوزفا
، ًاعیرتس ووتک
رتموتوفورتکاسا هاگتسد رد (
Jenway, Genova, UK
) رارق
.دش هداد ،هلحرم نیا رد
ج نازیم دم هب بذ ننپ
و هتقیقد
ره 30 کی هیناث جوم لوط رد راب 450
رتمونان .دش تشاددای
یارب لیلحت و هیزجت
، هداد اه زا رن رازفا
Excel
هدافتسا .دش
بذج نیگنایم یاه
رد هدش تئارق ننپ
ددع رب هقیقد 001
/ 0
یارب میزنآ تیلاعف نازیم ات دش میسقت 20
رتیلورکیام هنومن
دوش هبساحم س .
یلیم کی یارب تیلاعف نازیم سا رتیل
هتنومن
دادعا و دش هبساحم هب
و هتیزجت میزتنآ تیلاعف نازیم ناونع
یرامآ لیلحت .دندش
رودک ور رد یجنس
دتحاو کتی ،
اب ربارب میزنآ تیلاعف 001
/ 0 یتلیم کی رودک شهاک رتتیل
جوم لوط رد هقیقد ره رد نویسنااسوس 450
رتمونان .تسا
نیموبلآ رادقم نس رد امسلاپ
شش زا هدافتسا اب یگتفه
گنر ور یجنتس
تتیک کتی طتسوت لوتسرکومورب زبتس
رادتقم ور نیا رد .دش نییعت )یمیش تسیز( نیموبلآ 10
رتیلورکیام کتی هتب امتسلاپ هنومن زا
یتلیم رتتیل لوتلحم زا
گنر یجنس هتنومن ساتس .دش هدوزفا لوسرکومورب زبس اته
دتم هب 10
یاتمد رد هتقیقد 37˚C
ن رد .دندتش یرادتهگ
هنومن یگریت تیاهن اه
جوم لوط رد رتموتوفورتکاسا طسوت
630 هدتناو رتمونان اتب زتین امتسلاپ اتت نیئتورتپ .دندتش
نتیا رد .)یمیش تسیز( دش نییعت رویب ور زا هدافتسا رادقم ور 10
رتیلورکیام هنومن زا کی ره زا
امتسلاپ یاته
کی هب یلیم رتتیل وزتفا روتیب لوتلحم زا زا ستپ .دتش هد
هنومن یرادهگن اه
دم هب 10 یامد رد هقیقد 37˚C
نازتیم ،
رد رتموتوفورتکاتتسا طتتسوت لوتتلحم بذتتج 546
رتموناتتن
هدناو نیلوبولگ لک ،تیاهن رد .دش یاته
متک اتب امتسلاپ
ب امسلاپ ات نیئتورپ زا امسلاپ نیموبلآ تظلغ ندرک ه
تسد
یتسقت زا زتین نیلوتبولگ هتب نیموتبلآ تبتسن .دمآ تتظلغ م
.دمآ تسدب نیلوبولگ تظلغ رب نیموبلآ یتتفرعم رتتضاح ةتتعلاعم ییاتتهن دتته هتتک ییاتتجنآ زا
هیوس هتب رازاتب هتب هتضرع یارب سانم ةتخیمآ یاه ناوتنع
،هباتشم نتس کتی هب ندیسر یاج هب ،دوب یتشوگ ناگدنرپ هب رگولیک ود نزو هب ندیسر سانم نزو زا یرایعم ناونع
ناگدنرپ امت یارب ندب ساتسا نیمه رب .دش هتفرگ رظن رد
یرتلااتب نینس رد دیلوترپ ناگدنرپ هب تبسن یموب ناگدنرپ ناگدتنرپ طساو دح هتخیمآ ناگدنرپ و دندیسر نزو نیا هب نیاربانب .دنتشاد رارق دیلوترپ و یموب
سار و نیرآ ناگدنرپ
د نس ر 42 نس رد هتخیمآ ناگدنرپ ،یگزور 56
و یتگزور
نس رد یموب ناگدنرپ 77
زا ستپ .دندتش راتتشک یتگزور
ادنا نزو و هشلا نزو ناگدنرپ راتشک یاه
سروتب یواتفنل
تتقد اتب لاتتیجید یوزارت اب لاحط و سومیت ،سویسرباف 01 / 0 رگ تبث دش ادنا یبسن نزو تیاهن رد . یاه
یواتفنل
تتسدب هتشلا نزو رب اهنآ زا کی ره نزو میسقت لصاح زا .دمآ هداد یاه لتصاح افتتسا اتب ور زا هد طتسوت وGLM
رن رازفا
Minitab
شیاریو 16 لدتم اب 1 هتیزجت لتیلحت و
و دش نیگنایم ا هدافتسا اب اه یکوتت ور ز
هتسیاقم دتش دن
[ 7 .]
ijk i j ij ijk
y B S BS e
( 1 )
د نیا ر هعبار
،
yijk
، زا هدهاشم نیمk
زا سنتج نیمj
نیتمi
خم افص یارب هیوس جاتن رد یسررب دروم فلت
لوا لسن
تیعمج نیگنایم ، Bi
رتثا ، رد( هیوتس نیتمi
ننتپ حعتس
هتخیمآ ،یموب ،نیرآ ،سار نتیرآ یاته
× یموتب و یموتب ×
،)نیرآ
Sj
رثا ، ،)هداتم و رتن حعس ود رد( سنج نیمj BSij
،
و سنج و هیوس لباقتم رثا
eijk
یقاب یفداات رثا .تسا هدنام
ثحب و جياتن نیاتن هداد لیلحت و هیزجت زا لصاح یاه
اتساپ هتب طوبرم
جاتتتن یلولتتس یتتنمیا و لاروتتمه یتتنمیا ةتتیوناث لتتسن
F1
هیوس فلتخم یاه سار ةیوس و
، نس رد هک شتش
یتگتفه
دش تبث تسا ه لودج رد ، 2
نتداتپ راتیع .تسا هدش هئارا
نیلوتتبولگونومیا و لتتک هیوتتس زا کتتی چیتته ردY
یاتته
یسررب هدش یراتمآ رتظن زا اتفت
تنعم و ا رگیدتکی اتب یراد
.دنتشادن یم ناشن رضاح ةعلاعم نیاتن زا نیرآ ةیوس هک دهد
هیلع لک نتداپ رایع رظن نتیا .دراد یبتسانم طیارشSRBC
لا رب ،یموب ةیوس رد لک نتداپ رایع هک تسا یلاح رد راتیع ندوتب رتلااب .تشاد رارق ینییاپ رایسب حعس رد روات
ن نتتیرآ ةیوتتس رد لتتک نتداتتپ داتتیز رایتتسب رادتتقم زا یتتشا
نیلوبولگونومیا .دوتب ناگدنرپ نیا یامسلاپ ردM
تتظلغ
نیلوبلگونومیا هتجوج رد هکM
یاته قتیرط زا هزور کتی
متخت ةدیفس غرتم
نیمأتت یتم روتعب نتیرآ ةیوتس رد دوتش
رادانعم ی هیوس ریاس زا رتشیب اه
.دوب نیلوتبولگونومیا راتیع
ب رتتبارب راتتهچ زا شیتتب نتتیرآ ةیوتتس ردM
ریاتتس زا رتتتشی
یسررب ناگدنرپ ،نیرآ و یموب ةیوس ود ةسیاقم رد .دوب هدش
یم نیاتن نیا دناوت
هب تشرد لیلد رتت
ناگدتنرپ متخت ندوتب وتتب ةیوتتس هتتب تبتتسن نتتیرآ
یم .دتتشاب راتتیع ،یتتفرط زا
نیلوبولگونومیا تیاتسوفنل درتکلمع هتبM
یاته رد هتکB
هدتش زکرمتم سویسرباف سروب رد دشر نینس یگتتسب دتنا
[ دراد 4 یتم رتظن هب نیاربانب .]
اتب شلاتچ دتسر ردSRBC
هجوج تیاتسوفنل رتشیب کیرحت هب رجنم نیرآ یاه یاته
B
نیلوتبولگونومیا دیلوت یارب ةیوتس زا دتعب .دتشاب هدتشM
هتخیمآ ،نیرآ یموب یاه
× نتیرآ و نیرآ
× نیرتتشیب یموتب
نیلوبولگونومیا و لک نتداپ رایع .دنداد ناشن ارM
لودج 2 . تاعبرم لقادح نیگنایم نتداپ رایع درادناتسا یاطخ±
یاه هیلع هدش دیلوت هيوس رد یلولس ینميا وSRBC
یاه فلتخم
هدش یسررب راثآ لک نتداپ
نیلوبولگونومیا نیلوبولگونومیا Y
* M FWI (mm)
نیرآ ةیوس 90
/
±0 38 / 8 77
/
±0 71 /
** 3 44a
/
±0 67 / 4 10 /
±0 39 / 0
نیرآ ةتخیمآ ×
یموب 56
/
±0 08 / 7 48
/
±0 03 /
b 6 27 /
±0 05 / 1 05
/
±0 33 / 0
یموب ةتخیمآ ×
نیرآ 97
/
±0 58 / 6 82
/
±0 63 /
b 5 47 /
±0 96 / 0 08
/
±0 42 / 0
یموب ةیوس 61
/
±0 95 / 5 51
/
±0 40 /
b 5 30 /
±0 55 / 0 05
/
±0 42 / 0
سار ةیوس 62
/
±0 54 / 5 53
/
±0 69 /
b 4 43 /
±0 86 / 0 06
/
±0 43 / 0
رن سنج 48
/
±0 79 / 6 41
/
±0 25 / 5 23
/
±0 54 / 1 05
/
±0 38 / 0
هدام سنج 48
/
±0 62 / 6 41
/
±0 90 / 4 23
/
±0 72 / 1 05
/
±0 41 / 0
نیرآ ةیوس رن
36 /
±1 00 / 8 16
/
±1 67 /
ab 3 66 /
±0 33 / 4 16
/
±0 39 / 0
هدام 19
/
±1 75 / 8 01
/
±1 75 /
a 3 58 /
±0 00 / 5 12
/
±0 40 / 0
نیرآ ةتخیمآ ×
یموب رن
90 /
±0 79 / 6 76
/
±0 18 /
c 6 43 /
±0 61 / 0 09
/
±0 37 / 0
هدام 68
/
±0 38 / 7 58
/
±0 88 /
bc 5 33 /
±0 50 / 1 06
/
±0 29 / 0
یموب ةتخیمآ ×
نیرآ رن
36 /
±1 83 / 7 16
/
±1 50 /
bc 6 66 /
±0 33 / 1 10
/
±0 34 / 0
هدام 37
/
±1 33 / 5 17
/
±0 75 /
c 4 66 /
±0 58 / 0 13
/
±0 49 / 0
یموب ةیوس رن
61 /
±0 60 / 5 52
/
±0 90 /
c 4 23 /
±0 70 / 0 06
/
±0 39 / 0
هدام 06
/
±1 30 / 6 90
/
±0 90 /
c 5 51 /
±0 40 / 0 10
/
±0 42 / 0
سار ةیوس رن
90 /
±0 71 / 5 76
/
±0 00 /
c 5 44 /
±0 71 / 0 09
/
±0 41 / 0
هدام 97
/
±0 33 / 5 82
/
±0 20 /
c 4 47 /
±0 13 / 1 08
/
±0 45 / 0
FWI*
(
Foot Web Index
) : اپ ةدرپ اش هب
یلولس ینمیا اساپ ناونع
تس ره رد اقرا وافت**
اب نو ورح وافتم رادانعم ( تسا 05 / 0
P<
.)
لاتعف لاروتمه یتنمیا متتسیس ،ندتب هب نگداپ دورو اب یم نتداتپ حعس زور دنچ یط و دوش نوت درتگ رد اته
یم شیازفا هتک یتروتص رد .دتسرب دوت راکادح هب ات دبای
اساپ ،)روآدای( دوش هداد شلاچ نگداپ اب هدنرپ ،ًاددجم یاه
اث لاروتتمه یتتنمیا حعتتس و دوتتب دتتنهاو رتدیدتتش هتتیون
نتداپ رادتقم هتب ندیسر زا سپ نگداپ هیلع هدش دیلوت یاه
یتم تتفا رتدنک ،هیلوا ینمیا اساپ هب تبسن ،راکادح دتننک
[ 14،16 نیلوتتبولگونومیا دتتیلوت دتتنچره ،نیارباتتنب .]
ردM
هیوس ریاس زا رتلااب ،نیرآ ةیوس یسررب یاه
اتما ،دوتب هدتش
هب وافت لیلد یاه
یمن یداژن صوتا رد یتسرد هب ناوت
میمات لااب رادقم نیا ،تتسا نتکمم هتک ارتچ درتک یریگ
اتتساپ هیوتتس ریاتتس زا رتدیدتتش نتتیرآ ةیوتتس رد اتته و اتته
هتخیمآ یسررب یاه لوزتن و دوعتص یتنحنم اتی و دشاب هدش
نتداپ رایع هیوس ریاس اب نیرآ ةیوس رد اه
یسررب یاه هدتش
هب .دشابن قبعنم رگید رابع
رایع هک ینامز رد تسا نکمم
نتداپ راتیع ،دراد رارتق دوت راکادتح رد نیرآ ةیوس رد اه
هیوس ریاس رد نتداپ اتی دتشاب هدیتسرن راکادتح هب زونه اه
عباتنم رد ،دتنچره .دتنک یتط ار دوت یتلوزن دتنور هکنیا .تسا هدشن رازگ صوا نیا رد یتادنتسم
اساپ زا یشخب لسن جاتن رد لارومه ینمیا یاه
هب لوا
نتداپ دراد طاتبترا متخت قتیرط زا ،ردام زا هدش لقتنم یاه
[ 14،16 هجوج نیدلاو ،رضاح ةعلاعم رد .]
یموب ،نیرآ یاه
هتخیمآ و نتیرآ یاه
× یموتب و یموتب
× نتس یاراد نتیرآ
هداد رورتتپ ناتسکی یتیریدتتم طیارتش رد و هدوتتب هباتشم مخت .دندش غرم
هفعن یاه زم کتی زا زین سار هیوس راد
هتعر
مه ناگدنرپ هک ردام غرم هیوتس اب نس
یموتب و نتیرآ یاته
یتم راتظتنا نیارباتنب .دتش هیهت دنتشاد رتب ،رداتم نتس دور
اتب .دتشاب هتشادن ریثأت لوا لسن جاتن ینمیا متسیس درکلمع هب نیا دوجو کتی رد نتیرآ و یموتب نیدتلاو رورپ لیلد
یتیریدتم متتسیس رد سار دلاو ناگدنرپ و یتیریدم متسیس تبسن لوا لسن جاتن تسا نکمم ، وافتم زا یتواتفتم یاه
نیلوبولگونومیا .دنشاب هدرک تفایرد شیو نیدلاو زا ار اه
هب ،نیا دوجو اب رد راداتنعم واتفت نتتشادن دوتجو لتیلد
اساپ ،سار هیوتس و یموب ناگدنرپ نیب لارومه ینمیا یاه
نآ نیدلاو هک د رورتپ یتواتفتم یتیریدم طیارش رد اه
هدا
یتم رتظن هتب ،دندش رتب رداتم رورتپ طیتحم ریثأتت دتسر
اساپ .تسین رادانعم لارومه ینمیا یاه
نیلوبولگونومیا دروم رد هدش دیلوت رایع نیرتشیب زینY
یتوافت یرامآ رظن زا دنچره ،دوب هتخیمآ ناگدنرپ هب طوبرم هعلاعم ناگدنرپ ریاس اب نتداتپ زا عوتن نیا .تشادن هدش
اته
هب دمع روط هتک ییاتجنآ زا و دنراد دوجو نو نایرج رد ه
هدرپ زا روبع ناوت نینج ینمیا نیمأت رد ،دنراد ار نینج یاه
راتیع ندوتب لااتب رتضاح ةعلاعم رد اذل .دنراد ییازسب شقن نیلوتتبولگونومیا تتتسا نتتکمم ،هتتتخیمآ ناگدتتنرپ ردY
ناشن رد ناگدتنرپ نتیا ینمیا متسیس سانم درکلمع ةدنهد
هیلوا نینس هعلاعم ناگدنرپ ریاس هب تبسن
هتک دتشاب هدتش
یلولتس یتنمیا اساپ رد .دشاب سیزورته رثا زا یشان دیاش هیوس رد زین یسررب یاه
هدتید یتواتفت یراتمآ رتظن زا هدش
هتعلاعم ةیوس ننپ رد یلولس ینمیا اساپ ةنماد و دشن هدتش
.دوب مه هب کیدزن رایسب اساپ یارب عم یلولتس و لارومه ینمیا یاه
هتعلا ،هدتش
نیب سنج .تتشادن دوجو یرادانعم وافت یرامآ رظن زا اه
هجوج رد لتک نتداتپ راتیع ،رتن یاته
5 / 2 راتیع و دتصرد
نیلوبولگونومیا ،Y
1 / 7 هداتم زا رتشیب دصرد نتیا .دوتب اته
نیلوبولگونومیا یارب رایع هجوج ردM
هداتم یاه اته
7 / 11
هجوج زا رتشیب دصرد اپ هب هجوت اب .دوب رن یاه
نیی ندوب رت
نیلوبولگونومیا رایع هجوج ردY
اتهرن هتب تبسن هدام یاه
یم رظن هب ،هیلوا نینس رد یتنمیا متسیس کیرحت یارب دسر
هدام رد نسکاو زا یرتلااب یاهزد هب اه یتنمیا یارب اه
یتیاز
زا یناتسکی ریداتقم زا هدافتتسا تتسا نتکمم و دتشاب زاین نسکاو هدام و اهرن رد اه نلاتس رد اته
ور رورتپ یاته
هدام و اهرن نیب وافت .دشابن یبسانم ینمیا اساپ رظن زا اه
