هرود
12 هرامش
2 راهب 8 231
هحفص یاه 211 - 223
رثا عبانم فلتخم رصانع
،زنگنم یور و سم رب
،درکلمع تایصوصخ
هشلا و خساپ ینمیا
رد هجوج یاه یتشوگ
دادرهم یسیفن
1
، *
روصنم ییاضر
، 2
دیس للهادبع ینیسح
، 3
دمحم یمظاک
4درف
1 . يوجشناد
،يرتکد هورگ مولع
،یماد ،تلایش و یماد مولع هدکشناد هاگشناد
يزرواشک و عبانم یعیبط
،يراس
،يراس ناریا .
2 .
،داتسا هورگ مولع
،یماد
،تلایش و یماد مولع هدکشناد هاگشناد
يزرواشک و عبانم یعیبط
،يراس
،يراس ناریا .
3 .
،رایشناد نامزاس تاقیقحت
،يزرواشک هسسوم تاقیقحت مولع یماد
، جرک
، .ناریا
4 . داتسا
،رای هورگ مولع
،یماد ،تلایش و یماد مولع هدکشناد هاگشناد
يزرواشک و عبانم یعیبط راس ي
، راس ي
، ناریا
.
:هلاقم لوصو خیرات 14
/ 90 / 1301 :شریذپ خیرات
22 / 11 / 1301
هدیکچ هب نییعت روظنم رثا
عبانم فلتخم رصانع
،زنگنم یور و سم
،تافلوس(
یلآ یجراخ و یلآ )یلخاد و طس و ح ( 011 و 01 دصرد
نی زا ) درکلمع رب و
خساپ ینمیا یشیامزآ ، زا هدافتسا اب
841 هیوس یتشوگ هجوج هعطق باک
011
، رد بلاق حرط
ًلاماک فداصت ی هب
شور روتکاف ی ل 2
× 3 ماجنا .دش نزو هدنز و کاروخ یفرصم هب یگتفه تروص هزادنا
یریگ و بیرض لیدبت هبساحم دش . نایاپ رد
،هرود نوخ ریگ ی هجوج زا ماجنا اه و رایع دیلوت اپ نتد هیلع لوبلگ زمرق
،یدنفسوگ هب خساپ
سوریو یرامیب لساکوین و شرامش
یقیرفت لوبلگ یاه دیفس نا هزاد یریگ ش د . جیاتن داد ناشن .تشادن یتشوگ هجوج دشر درکلمع رب یریثأت یندعم داوم عبنم عون رثا
عون لمکم یندعم
،زنگنم یور و سم رب دصرد یراگدنام ینعم
( دوب راد 10 / 1
P<
رامیت و ) یاه عون یلآ یلخاد و یجراخ
نیرتشیب .دنتشاد ار یراگدنام سم و یور ،زنگنم یلخاد یلآ عون
هب یرتشیب خساپ ببس آ رتیت
ن یت دنفسوگ زمرق لوبلگ هیلع یداب
ش ( د 10 / 1
P<
نیا رب هولاع .) حطس
011 زاین دصرد شیازفا ببس رصانع نیا
هدنز نزو (
10 / 1
P<
) ییاراک صخاش ، (
10 / 1
P<
)
لیدبت بیرض دوبهب و (
10 / 1
P<
) دش . هیذغت ناگدنرپ رادقم هب هدش
01 زاین دصرد لمکم
یندعم هب یرتشیب شنکاو رایع
نتداپ
هیلع لوبلگ زمرق دنفسوگ ن ناش دنداد ( 10 / 1
P<
.) ساسارب لکش ،قیقحت نیا جیاتن لآ
ی هس رصنع
،زنگنم ور ی و سم لوت ی د هدش
رد ا ی نار یم ، دناوت هب تروص نامزمه تاجایتحا هجوج
نیزگیاج و هدومن نیمأت ار رصانع نیا هب یتشوگ یاه یلآ و تافلوس لکش
دوش یجراخ .
حطس ،نیا رب هولاع 011
و دشر درکلمع یارب ،عبنم نتفرگ رظن رد نودب ،سم و یور ،زنگنم رصانع زاین دصرد
حطس 01 یم هیصوت ینمیا متسیس رتهب درکلمع یارب زاین دصرد دنوش
.
هژاودیلک :اه
خساپ ا ی نم ی
، هجوج تشوگ ی
، لکش یلآ داوم
،یندعم لکش ریغ یلآ داوم
،یندعم درکلمع .
همدقم رد ندب ناگدنرپ هولاع رب رصنع جنپ یلصا
، لقادح 03
رصنع رگید زا هلمج
،زنگنم یور و سم یرورض
یم .دنشاب زنگنم شقن رایسب یمهم رد یرایسب زا
شنکاو یاه ندب هب هژیو شنکاو یاه طوبرم هب لیکشت
ناوختسا و
فورضغ دراد
هک هزورما اب هجوت هب دشر
یلااب هجوج یاه یتشوگ و شیازفا راشف رب ناوختسا
،اه
هب یکی زا تلاکشم یساسا
رد تعنص شرورپ هجوج یاه
یتشوگ لیدبت هدش تسا [ 08 ].
هولاع رب نیا زنگنم یارب
یریگشیپ زا
سرتسا
،ویتادیسکا تیلاعف
و یمیزنآ یاه
تخوس و زاس
،اهدیساونیمآ تاردیهوبرک
اه و لورتسلک
یرورض تسا [ 6 ].
یور رد یرایسب زا میزنآ یاه ییایمیشویب شقن
یساسا
یزاب یم .دنک یور زج و یرایسب زا میزنآولاتم اه
دننام
دیسکارپوس
،زاتومسد کینبرک
،زاردیهنآ لکلا
ید
،زانژوردیه یسکوبرک
،زادیتپپ نیلاکلآ
،زاتافسف
RNA
یلپ
،زارم یسکوردیه
،زادیسکارپ نویتاتولگ
زادیسکارپ و
زلااتاک تسا هک مسیلوباتم تاردیهوبرک
،اه نیئتورپ
،اه
اهدیپیل و یاهدیسا کیئولکون
ار تحت ریثأت رارق یم دنهد
[ 04 .]
یور یکی زا داوم یندعم یرورض دروم زاین یارب
دشر و یاهدنیارف یکیژولویزیف
.تسا هب روط لاثم اب
دوبمک رصنع
،یور رادقم نومروه دشر
و دشر روتکاف
نیلوسنا هبش 0
هک نیرتمهم لماوع
رثؤم رب دشر دنتسه
شهاک یم دبای [ 21 ]
سم رد دادعت یدایز زا تیلاعف یاه ندب زا هلمج
،دشر یریگولج زا
یراجنهان
،اه تیلاعف میزنآ اه و
لثمدیلوت شقن
دراد . میزنآ یاه هتسباو هب سم دننام
زانویرت ( لیدبت نیزوریات هب
نینلام یارب هنادگنر )وم و
لیزیلا زادیسکا رد(
تفاب یدنویپ و هراوید گر یاه
،)ینوخ نیمسلاپولورس
اج(
هب ییاج نهآ یارب زتنس
،)نیبولگومه مورکوتیس
زادیسکا ریجنز(
لاقتنا نورتکلا اب زتنس
،)دیپیلوفسف رپوس
زادیسکا زاتومسد لیدبت(
لاکیدار
دازآ رپوس دیاسکا ب ه دیسکارپ
،نژوردیه تظفاحم
زا
لولس اه رد لباقم سرتسا
،)ویتادیسکا زاروچسد
یدبک
میزنآ(
یدیلک رد مسیلوباتم دیسا
)برچ یم دنشاب [ 02 ].
رد نیب نیا هس رصنع ، یور نیرتشیب ریثأت ار رب متسیس
ینمیا ندب .دراد و ینمیا متسیس رتهب درکلمع ببس یور
نیبولگونومیا شیازفا اه
یم [ دوش 01 ] . رصنع نیا یارب
درکلمع یعیبط خساپ ینمیا ب ه هطساو شیازفا لولس یاه
T
یرورض تسا
و دیلوت لیفورتون اه و یتنآ یداب اه ار زین
شیازفا یم دهد [ 06 ].
هب یور دنداد ناشن نارگشهوژپ
لکش تلایک رد ینمیا خساپ نامز هجوج
یتشوگ ببس ،
لداعت نیکوتیس نیب پیت یاه
و Th1
نیکوتیس پیت یاه
دش Th2
و نیا رب هولاع نایب
نیبولگونومیا و M
نیبولگونومیا ارG
شیازفا داد . نینچمه کرحم خساپ یاه
ینمیا یارب تظفاحم ریغ
لاعف رد لباقم تنوفع دوب [ 03 ].
تیلاعف یخرب یارب سم و یور ینمیا متسیس یاه
یم یرورض شیازفا ببس اهنآ زا مادک ره دوبمک و دنشاب
یم ییایرتکاب تنوفع دوش
[ 7 ] هدنرپ ،سم دقاف کاروخ . اه
یم ساسح تنوفع هب ار .دنک
فیاظو ماجنا یارب سم
هب تسا یرورض ینمیا متسیس یتاذ یروط
سم ندوزفا هک
نیب زا و ییایرتکابدض یاهژافورکام تیلاعف شیازفا ببس یرتکاب نتفر ایشیرشیا یاه
نورد یلک یم یلولس
دوش [ 27 ] .
هدافتسا دنداد ناشن نارگشهوژپ زین زنگنم رصنع دروم رد هریج رد زنگنم زا نینژرآ یلااب حطس یاراد یراجت یاه
نیلوبولگونومیا رادقم یم شیازفا ارM
دهد [ 2 ].
داوم یندعم مک زاین هب روط یتنس اب هدافتسا زا عبانم
یندعم ت تافلوس ای دیسکا أ
یم نیم دنوش . اما نیا عبانم
هرهب یرو یمک دنراد هک ببس عفد رصانع و یگدولآ طیحم
تسیز یم دنوش [ 4 ].
زا فرط رگید ناسنا رد ضرعم 30
زلف یمس رارق .دراد نیرتمهم اهنآ
،سم
،برس
،یور نهآ
و زنگنم یم .دنشاب تازلف نیگنس رد تفاب
،یبرچ
،تلاضع ناوختسا
اه و لصافم هتشابنا هدش ببسو زورب
تلالاتخا
،یبصع عاونا ناطرس اه و رد دراوم داح گرم
یم .دنوش زا فرط رگید تیصاخ عمجت
یریذپ تازلف
نیگنس رد ناهایگ زین تارطخ یشان زا اهنآ ار ود نادنچ
یم دنک [ 00 ه .]
فد زا یارجا نیا قیقحت هسیاقم هدافتسا
لکش هب سم و یور ،زنگنم رصانع زا نامزمه یاه
یلخاد یلآ و یجراخ یلآ ،یندعم فلتخم حوطس زین و
رب اهنآ ریثأت و رصانع توافتم درکلمع
دشر و تافص
ینمیا رد هجوج یاه یتشوگ ب .دو داوم
و شور اه
یارب ا زا قیقحت نیا یارج 841
هعطق هجوج یتشوگ
زا هزور کی )هدام و رن یواسم طولخم(
یراجت هیوس
باک 011 هدافتسا ش .د نزو زا سپ اه هجوج ،هیلوا یشک
رارکت ره و رارکت راهچ و رامیت شش بلاق رد 21
هعطق
هب هباشم ًابیرقت نزو نیگنایم ساسارب رد یفداصت روط
.دندش میسقت یشیامزآ یاهدحاو هیلک
هریج اه ساسارب
لودج یاه یداهنشیپ هیوس
باک یارب هس هلحرم
،نیزاغآ
دشر و ینایاپ هیهت دندش لودج(
0 .)
لودج 2 . لیکشت یکاروخ داوم هریج هدنهد
هیاپ نیزاغآ ینایاپ و دشر ،
)مرگولیک( یکاروخ هدام نیزاغآ
دشر ینایاپ
ترذ 4
/ 08 24
/ 07 6
/ 62
ایوس هلاجنک (
88 )ماخ نیئتورپ دصرد 4
/ 33 06
/ 36 73
/ 30
نغور ایوس 0
/ 0 0
/ 2 2
تافسف میسلک ید 8
/ 0 34
/ 0 3
/ 0
میسلک تانبرک 32
/ 0 0
/ 0 3
/ 0
ینیماتیو لمکم 20
/ 1 20
/ 1 20
/ 1
کمن 27
/ 1 20
/ 1 27
/ 1
نینویتم لا ید 20
/ 1 22
/ 1 00
/ 1
میدس تانبرک یب 00
/ 1 00
/ 1 00
/ 1
لا - نیزیل دیارلکوردیه 0
/ 1 106
/ 1 -
زاتیف 110
/ 1 110
/ 1 110
/ 1
عمج 70
/ 33 70
/ 33 70
/ 33
هبساحم یذغمداوم هدش
یژرنا تخوس لباق /یرلاکولیک( زاسو
)مرگولیک 03
/ 2316 03
/ 2300 04
/ 3217
ماخ نیئتورپ (
دصرد ) 03
/ 22 30
/ 21 164
/ 03
میسلک ( دصرد ) 12
/ 0 3
/ 1 37
/ 1
هدافتسا لباق رفسف (
دصرد ) 018
/ 1 80
/ 1 87
/ 1
میدس ( دصرد ) 06
/ 1 06
/ 1 06
/ 1
رلک ( دصرد ) 20
/ 1 03
/ 1 2
/ 1
( نیزیل دصرد ) 22
/ 0 014
/ 0 163
/ 1
نینویتم نیئتسیس + (
دصرد ) 06
/ 1 02
/ 1 83
/ 1
نینوئرت ( دصرد ) 42
/ 1 40
/ 1 70
/ 1
نافوتپیرت ( دصرد ) 32
/ 1 3
/ 1 27
/ 1
ره 0 / 2 دوب لیذ یذغم داوم یاراد هریج هب هدش هفاضا ینیماتیو لمکم مرگولیک :
نیماتیو
،A
4411111 نیب دحاو نیماتیو ،یللملا 3
D
2011111 نیب دحاو نیماتیو ،یللملا
E
00111 نیب دحاو نیماتیو ،یللملا 3
K
2211 یلیم نیماتیو ،مرگ 0 B
0011 یلیم نیماتیو ،مرگ 2
8111B
یلیم نیماتیو ،مرگ 3
4111B
یلیم نیماتیو ،مرگ 2011
یلیم نیماتیو ،مرگ 3
B
841 یلیم نیماتیو ،مرگ 02
B
01 یلیم نیتویب ،مرگ 001 یلیم دیسا کینت وتنپ ،مرگ 4111
یلیم نیساین ،مرگ 3011 یلیم یتنآ ،مرگ نادیسکا 0111111 یلیم مرگ .
هیاپ لمکم یندعم
لمکم و ناسکی اهرامیت همه یارب
هیهت هناگادج هریج ره یارب سم و یور ،زنگنم یندعمرصانع .دش لودج حرش هب یندعم هیاپ لمکم بیکرت و ازجا 2
.دوب
مرف یلآریغ
،زنگنم یور و سم هب لکش تافلوس .دوب
مرف یلآ یجراخ تلایک(
نینویتم - )رصنع زا تکرش
یراجت هیهت .دیدرگ مرف یلخاد تلایک(
نینویتم - )رصنع
رد م ؤ هسس تاقیقحت مولع
یماد دیلوت و دروم هدافتسا رارق
تفرگ لودج(
3 ) .
،زنگنم رصانع لمکم فلتخم عبنم هس قیقحت نیا رد .دنتفرگ رارق هسیاقم دروم حطس ود رد سم و یور
دوب ریز حرش هب یشیامزآ یاهرامیت :
0 - یاراد هیاپ هریج 011
یلیم ،زنگنم مرگولیک رد مرگ
011 یلیم و یور مرگولیک رد مرگ 00
یلیم رد مرگ
سم مرگولیک 2 - یاراد هیاپ هریج 01
یلیم ،زنگنم مرگولیک رد مرگ 01
یلیم و یور مرگولیک رد مرگ 0
/ 7 یلیم رد مرگ
سم مرگولیک 3 - یاراد هیاپ هریج 011
یلیم ،زنگنم مرگولیک رد مرگ
011 یلیم و یور مرگولیک رد مرگ 00
یلیم رد مرگ
سم مرگولیک 8
- یاراد هیاپ هریج 01
یلیم ،زنگنم مرگولیک رد مرگ 01
یلیم گولیک رد مرگ و یور مر
0 / 7 یلیم رد مرگ
سم مرگولیک 0 - یاراد هیاپ هریج 011
یلیم ،زنگنم مرگولیک رد مرگ
011 یلیم و یور مرگولیک رد مرگ 00
یلیم رد مرگ
سم مرگولیک 6 - یاراد هیاپ هریج 01
یلیم ،زنگنم مرگولیک رد مرگ 01
یلیم و یور مرگولیک رد مرگ 0
/ 7 یلیم رد مرگ
سم مرگولیک رد ره ره یارب هلحرم دحاو
یشیامزآ ناد
هداد
هدش ادتبا رد و
ناد هدنامیقاب هرود نآ نایاپ رد
نیزوت دیدرگ . زا لضافت نزو کاروخ هداد هدش و
کاروخ هدنامیقاب
میسقت رب دادعت زور غرم
، کاروخ
یفرصم هرود هبساحم .دش ره همتاخ رد نیا رب هولاع
نزو ،هرود هجوج یشک
هب رارکت ره یاه و یهورگ تروص
هب یگنسرگ لامعا تعاس ود زا دعب یوزارت کمک
تقد اب لاتیجید
±01 .دش ماجنا مرگ شیازفا
نزو
هنازور رد ره هلحرم زا لضافت نزو هجوج یاه ره سفق
رد اهتنا و یادتبا نآ هرود و میسقت رب دادعت زور غرم
هبساحم دش .
لودج 1 . هریج رد هدافتسا دروم کرتشم هیاپ لمکم رد یندعم داوم تظلغ یلیم( اه
)لمکم مرگولیک رد مرگ
یندعم هدام نهآ
موینلس دیارلک نیلوک
دی زنگنم
سم یور
یلیم( تظلغ )مرگ
08111 3111
61111 8111
1 1
1
لودج 3 هدافتسا یلآ و یندعم عبانم رد سم و یور ،زنگنم رصانع ریداقم . رد هدش
)دصرد( شیامزآ
/لمکم رصنع تافلوس
زنگنم زنگنم تلایک
-
یجراخ نینویتم زنگنم تلایک
-
یلخاد نینویتم تافلوس
یور یور تلایک -
یجراخ نینویتم یور تلایک
-
یلخاد نینویتم تافلوس
سم سم تلایک -
یجراخ نینویتم سم تلایک
-
یلخاد نینویتم
زنگنم 33
4 02
- -
- -
- -
یور -
- 38
02 07
- -
-
سم -
- -
- -
- 20
01 08
هب روظنم نییعت رض ی ب لیدبت کاروخ رد ره
،هلحرم
ناد یفرصم نآ هلحرم رب شیازفا نزو رد نامه هلحرم
میسقت .دش دادعت تافلت رد ره هلحرم عمج یروآ و
شرامش .دش
دصرد یراگدنام زا دیلوت صخاش و
هطبار یاه 0 و 2 دش هبساحم .
( 0 ) 011
× یراگدنام دصرد =a/b
هطبار نیا رد هک دادعت a
هجوج یاه هدنز رد دحاو
یشیامزآ و هرود یاهتنا رد
دادعت b
هجوج دحاو یاه
.تسا هرود یادتبا رد یشیامزآ ( 2 )
= صخاش دیلوت
011 نیگنایم ×
نزو هدنز
× دصرد یراگدنام
بیرض لیدبت ییاذغ
× لوط هرود شرورپ
یارب یسررب درکلمع متسیس ینمیا لارومه
، شجنس
رتیت نتداپ دض لساکوین اب
هدافتسا زا تعنامم تست زا
نویسانیتلاگآ نا
ماج .دش نیا رب هولاع ا
هزادن یریگ تست
هب خساپ لوبلگ زمرق یدنفسوگ
(SRBC)
زین ا ماجن دیدرگ
[ 26 .]
یبایزرا تیلاعف ینمیا یلولس اب هدافتسا زا شنکاو
تیساسح یتسوپ
کیلیفوزاب (
)TWS
ماجنا ش د [ 26 ].
دادعت لوبلگ یاه دیفس لیفورته(
و )تیسوفنل زا
قیرط
هدهاشم دعب زا گنر یزیمآ اسمیگ رد ریز پوکسورکیم
یرون و هب شور شرامش اب مشچ دیدرگ نییعت .
هداد اه ی زا هدافتسا اب لصاح همانرب
یرامآ
SAS
( )2006
هیور لدم یطخ هطبار یارب یمومع 3
هیزجت و
م ی گنا ی ن هب اه هنماددنچ نومزآ کمک حطس رد نکناد یا
ینعم یراد 0 دندش هسیاقم دصرد .
( 3 )
+eijk
Bj
+Ai
+BJ
+Ai
μ
ijk= Y
هک
رد نیا هطبار
،
Yijk
، م رادق ره هدهاشم
μ ؛
،
نیگنایم هعماج
؛
Ai
، رثا عبنم
،زنگنم یور و سم
؛
Bj
،
رثا حطس
،زنگنم یور و سم ؛ و عبنم لباقتم رثا ،AiBj
حطس
،زنگنم ور ی و سم و
eijk
، رثا یاطخ یشیامزآ
یم .دنشاب جیاتن
و ثحب یور ،زنگنم رصانع زا هدافتسا حطس و عبنم عون ریثأت جیاتن
درکلمع رب سم و هجوج
لودج رد یتشوگ یاه یاه
8 و
0 .تسا هدش هداد ناشن رثا
عون لمکم یندعم زنگنم یور ،
سم و نیگنایم رب )یلخاد یلآ و یجراخ یلآ ،یندعم(
ینعم شرورپ هرود لوط رد هدنز نزو حطس رثا .دوبن راد
( 011 و 01 رب )زاین دصرد هرود یاهتنا رد هدنز نزو
ینعم دوب راد ( 10 /
>1 )P
هجوج و رامیت رد اه 011
دصرد
هدافتسا حطس رد عبنم لباقتم رثا .دنتشاد یرتشیب نزو زاین ینعم هدنز نزو رب هرود لوط رد رصانع عبنم رثا .دوبن راد
ب ه رد زج 22 هرود ریاس رد یگزور یفرصم کاروخ رب اه
ینعم رثا و رصانع فرصم حطس رثا نیا رب هولاع .دوبن راد
س رد عبنم لباقتم ( شرورپ هرود لوط رد حط
01 ، 22 و 82
ینعم زین )یگزور .دوبن راد
رثا عبنم داوم یندعم
،تافلوس(
یلآ یلخاد و یلآ
)یجراخ رب
بیرض لیدبت کاروخ ییاذغ هب زج رد 22
یگزور ینعم راد .دوبن بیرض لیدبت ییاذغ تحت ریثأت
حطس
،رصانع رارق تفرگ ( 10 / 1
P<
) و رامیت 011 دصرد
زاین بیرض لیدبت یرتهب تشاد ( لودج 0 ).
رض ی ب دبت ی ل
اذغ یی تفرگن رارق حطس و عون لباقتم رثا ریثأت تحت .
رثا
لکش داوم رب سم و یور ،زنگنم یندعم دصرد
یراگدنام
ینعم ( دوب راد 10 / 1
P<
یجراخ و یلخاد یلآ عون رامیت و )
دنتشاد ار رادقم نیرتشیب لودج(
0 یندعم لمکم عون .)
سم و یور ،زنگنم یریثأت
.تشادن دیلوت ییاراک صخاش رب
لکم حطس رثا صخاش رب سم و یور ،زنگنم یندعم
ینعم ییاراک ( دوب راد
10 / 1
P<
رامیت و ) 011
زاین دصرد
.تشاد ار رادقم نیرتشیب تافص یارب حطس و عبنم لباقتم رثا
ینعم ییاراک صخاش و یراگدنام دصرد .دوبن راد
عبانم فلتخم لمکم یاه
،زنگنم یور و سم هب مرف
یندعم ریظن
،دیسکا
،تارتیس
،دیرلک تافلوس و ای هب مرف
یلآ تلایک اه یم .دنشاب
لودج 1 . ت رثا ی اهرام ی امزآ ی ش ی رب )مرگ( یفرصم کاروخ و هدنز نزو )زور( فلتخم نینس رد
/تارثا نزو نس
ز ن هد 01
یگزور نزو
هدنز 22
یگزور نزو
هدنز 82
یگزور ات کاروخ
01 یگزور کاروخ
1 ات 22
یگزور کاروخ
1 ات 82 یگزور
یندعم داوم عبنم رثا تافلوس 8
/ 032 406
2341 040
330b 3471
یجراخ یلآ 2
/ 038 433
2300 030
0131a 3403
یلخاد یلآ 8
/ 038 483
2378 037
0180a 3367
43 SEM / 8 0
/ 04 68
/ 32 42
/ 0 22
/ 07 20
/ 06
حطس رثا 011
% 038
406 2340a
033 0103
3442
01
% 038
436 2337b
043 0124
3302
37 SEM / 3 0
/ 00 60
/ 26 70
/ 8 17
/ 08 33
/ 80
P-value عبنم رثا 43
/ 1 33
/ 1 14
/ 1 0
/ 1 113
/ 1 16
/ 1
حطس رثا 37
/ 1 33
/ 1 13
/ 1 82
/ 1 87
/ 1 80
/ 1
عبنم لباقتم رثا
× حطس 34
/ 1 36
/ 1 08
/ 1 6
/ 1 68
/ 1 73
/ 1
:a-b
توافت نیگنایم یاه اب فورح توافتم رد ره نوتس ینعم راد تسا ( 10 / 1
P<
).
:SEM
نیگنایم درادناتسا یاطخ .
لودج 1 . رثا یشیامزآ یاهرامیت رب
دصرد ،ییاذغ لیدبت بیرض ییاراک صخاش و یراگدنام
/تارثا لیدبت بیرض صخاش
ییاذغ 01 یگزور لیدبت بیرض
ییاذغ 22 یگزور لیدبت بیرض
ییاذغ 82
یگزور دصرد
یراگدنام صخاش
ییاراک
یندعم داوم عبنم رثا تافلوس 1/36
0/06b 63
/ 0 33/37b
320
یجراخ یلآ 1/34
0/28a 67
/ 0 34/0a
320
یلخاد یلآ 0/10
0/28a 67
/ 0 34/4a
338
122 SEM / 1 130
/ 1 124
/ 1 88
/ 0 04
/ 01
حطس رثا 011
% 338
/ 1 23
/ 0 0/63b
16 / 37 333a
01
% 377
/ 1 03
/ 0 0/64a
14 / 37 321b
04 SEM / 1 126
/ 1 12
/ 1 07
/ 0 60
/ 4
P-value عبنم رثا 16
/ 1 114
/ 1 02
/ 1 10
/ 1 88
/ 1
حطس رثا 33
/ 1 17
/ 1 110
/ 1 34
/ 1 113
/ 1
عبنم لباقتم رثا
× حطس 03
/ 1 28
/ 1 02
/ 1 33
/ 1 03
/ 1
توافت :a-b
نیگنایم یاه اب فورح توافتم رد ره نوتس ینعم راد تسا ( 10 / 1
P<
).
:SEM
اطخ ی م درادناتسا ی گنا ی ن .
یخرب زا نیا عبانم ببس کیرحت سوکوم هدور
و
یضعب ثعاب شیازفا عفد
داوم یندعم فرصم هدش
یم دنوش [ 20 .]
رد طابترا اب لکش عبانم داوم یندعم دروم
هدافتسا رد هیذغت رویط اتن ی ج شهوژپ یاه نارگشهوژپ
سب ی را توافتم تسا . رد یتاقیقحت ناشن
هداد دش هیذغت
هجوج یاه تشوگ ی اب ود عبنم ندعم ی و لآ ی ببس فلاتخا
نعم ی راد ی رد درکلمع و
صوصخ ی تا هشلا دشن [ 03 ].
نارگشهوژپ د
ی رگ ی زین رثا ئتورپ ی ن - نگنم ز و تافلوس
زنگنم ار رب درکلمع هجوج تشوگ ی ار اقم ی هس دندرک و
شرازگ دندرک توافت ی ب ی ن ت ی اهرام رد تافص درکلمع
دشر ی هجوج اه ی تشوگ ی دوجو تشادن [ 0 ].
هولاع رب
نیا رد یشهوژپ رگید
توافت ی رد درکلمع هجوج
اه ی
ذغت ی ه هدش اب لمکم تافلوس سم
و ک ی تلا سم -
لاگ ی س ی ن هدهاشم ن ش د [ 07 ].
جیاتن قوف اب تاقیفحت رضاح
یناوخمه .دراد
رد لباقم نارگشهوژپ یرگید
ناشن داد دن تلایک
سم - ئتورپ ی ن رد اقم ی هس اب تافلوس سم
م ی دناوت ببس
دوبهب درکلمع دوش [ 23 ].
هولاع رب نیا رد امزآ ی ش ی اب
هجوج اه ی
،یتشوگ لکش لآ ی نم
،زنگ ور ی و سم ات 82
گزور ی ریثأت ی رب مع درکل ناگدنرپ تشادن لو ی اب همادا
هرود شرورپ ی ات 00 گزور
،ی هب روط نعم ی راد ی نزو ب ی رتش
و رض ی ب دبت ی ل ییاذغ رتهب ی هب تسد دمآ [ 28 ].
نیا
هورگ زا نارگشهوژپ نایب
یم دننک هک رد راتخاس رصنع -
،نینویتم نیا
هنیمآدیسا لمع
ششوپ رصنع ار ماجنا
یم .دهد تلایک رصنع - نینویتم رد هسیاقم اب ریاس
،عبانم
رتمک اب تابیکرت دوجوم
رد هاگتسد شراوگ شنکاو
یم
،دهد رد هجیتن اب تسیز یمهارف یرتشیب هب یاج گ ها یاه
یبذج رد هدور یم .دسر نینچمه فلاخرب
یخرب عبانم
یلآ و یندعم هک هاگیاج یاه یدودحم یارب
بذج دنراد
و یارب یسرتسد هب
یاج گ ها بذج اب مه رد تباقر
،دنتسه
نیا رصانع زا لحم بذج
،نینویتم بذج و دراو متسیس شدرگ
نوخ یم .دنوش هولاع رب نیا رد نوخ مه اب یشور
توافتم اب رگید عبانم لاقتنا هتفای و یماگنه هک هب تفاب
فده
،دندیسر رد تروص مدع
،زاین هریخذ یم دنوش ات رد
طیارش سرتسا و
،یرامیب زاین ندب ار نیمأت دننک [ 0 ].
نیدنچ
،لماع یدارفنا ای
،یعمجت یم دنناوت رب خساپ
هدهاشم هدش زا لمکم یاه رصانع یندعم مک زاین ریثأت
.دنراذگب زا
هلمج نیا دراوم ازجا ی هریج .تسا داهنشیپ
هدش تسا هک خساپ هب ندوزفا یور هب هریج یاه رب هیاپ
ترذ هلاجنک ایوس رد لباقم هریج هیاپ
،مدنگ رتمک تسا
نوچ رد نیا هریج اه شخب یرتشیب زا زاین هدنرپ ت أ نیم
یم دوش [ 20 .]
هریج یاه رب هیاپ مدنگ هتیزوکسیو ار
شیازفا یم دنهد [ 8 .]
یلو رد لباقم زاتیف یم دناوت رادقم
خساپ هب ندوزفا رصانع یندعم مک زاین ار هب لیلد شیازفا
یسرتسد هب
رصانع شهاک .دهد ب ه رظن م ی دسر شور دیلوت
و عون دیسا هنیمآ ای نیئتورپ دروم هدافتسا رد لکش لآ ی
رصانع
،زنگنم ور ی و سم و هب لابند نآ توافت
صوصخ ی تا یکیزیف و ش ی م یا یی اهنآ بجوم اتن ی ج توافتم
دش ه تسا . هولاع رب نآ عون هریج هیاپ و لوط هرود
شرورپ زین رثؤم .تسا
عوضوم رگید حطس رصانع دروم هدافتسا .تسا رد
طابترا اب حطس هدافتسا زا رصانع
،زنگنم یور و سم
یم ناوت هب شقن تارثا لباقتم نیب نیا هس رصنع اب ریاس
رصانع هب هژیو
،نهآ میسلک و رفسف هراشا درک [ 00 .]
ییاجنآزا هک حطس ریاس رصانع رد هریج رییغت هدرکن هب رظن
یم دسر هدافتسا زا حطس 01 دصرد زاین نیا هس رصنع
هب لیلد رثا لباقتم اب ریاس رصانع هتسناوتن زاین ناگدنرپ
یارب دشر ار مهارف .دنک
رثا عون و حطس لمکم یندعم و رثا لباقتم عون و
حطس رب دصرد هشلا ینعم راد دوبن لودج(
6 ).
رثا عون
داوم ندعم ی
،زنگنم ور ی و سم رب دصرد س ی هن نعم ی راد
دوب ( 10 / 1
P<
) و ت ی رام لکش لآ ی داوم ندعم ی جراخ ی اب
0 / 27 دصرد ب ی رتش ی ن رادقم ار .تشاد هدافتسا زا لکش
تافلوس داوم ندعم ی
،زنگنم ور ی و سم بجوم ازفا ی ش
دصرد دبک دش ( 10 / 1
P<
.) رثا حوطس فرصم داوم ندعم ی
،زنگنم ور ی و سم هب زج دصرد لاب اه ( 10 / 1
P<
) نعم ی راد
.دوبن رد حطس لااب ی داوم ندعم ی دصرد لاب اه ب ی رتش دوب
( 83 / 0 .)دصرد رثا لباقتم عون و حطس رصانع رب ه ی چ مادک
زا ازجا ی هشلا نعم ی راد دوبن .
رصنع ور ی رب هدزاب هشلا و نزو بسن ی مادنا اه ی ندب
ریثأت .دراد خرب ی نارگشهوژپ شرازگ
دندرک عبانم لآ ی
رصنع ور ی تبسن هب عبانم غ ی ر لآ ی ببس ازفا ی ش هدزاب
،هشلا س ی هن و نار دندش [ 20 .]
لاحرد ی هک رد لباقم
نارگشهوژپ د
ی رگ ی توافت نعم ی راد ی ب ی ن عبانم لآ ی و
ندعم ی رصانع
،زنگنم ور ی و سم رد تافص هشلا هجوج
تشوگ ی هدهاشم دندرکن
[ 28 .]
نینچمه رد
امزآ ی ش یرگید
فلاتخا نعم ی راد ی ب ی ن ود عبنم ندعم ی و لآ ی رد
دروم صوصخ ی تا هشلا هجوج یتشوگ هدهاشم دشن [ 03 .]
رد ا ی ن شهوژپ دوبهب دصرد هشلا و خرب ی تافص هشلا
دننام دصرد لاب
،اه رد ج ی هر اه ی 011 دصرد ن ی زا هدهاشم
دش هک م ی ناوت نآ ار هب دوبهب ندعم ی ندش ناوختسا اه
تبسن .داد ساسارب جیاتن
هب تسد هدمآ رثا عبنم و حطس داوم
یندعم
،زنگنم یور و سم رب ینمیا یلولس رد خساپ
تسوپ هب ید ورتیت ورلک نزنب 28 و 84 تعاس سپ زا
قیرزت ینعم راد دوبن لودج(
7 .) نچمه ی ن اتن ی ج
هب تسد هدمآ ناشن داد رثا عبنم و حطس داوم ندعم ی
،زنگنم
ور ی و سم رب ع ی را نتداپ لع ی ه و ی سور ن ی لساکو نعم ی راد
.دوبن رثا لباقتم عون و حطس رصانع ن ی ز رد ا ی ن غتم ی اهر زین
نعم ی راد .دوبن
لودج 1 . ت رثا ی اهرام ی امزآ ی ش ی ازجا و هشلا رب ی
)دصرد( هشلا
/تارثا هشلا دصرد
دصرد هنیس
دصرد نار
دصرد یبرچ
دصرد دبک
دصرد لاحط
دصرد سروب
دصرد لاب
اه دصرد
یندعم داوم عبنم رثا تافلوس 34
/ 71 26/83b 33
/ 04 38
/ 0 0/30a 13
/ 1 103
/ 1 68
/ 0
یجراخ یلآ 32
/ 72 27/01a 18
/ 03 06
/ 0 0/73b 14
/ 1 106
/ 1 66
/ 0
یلخاد یلآ 26
/ 70 26/01b 33
/ 04 23
/ 0 0/48b 17
/ 1 106
/ 1 0
/ 0
33 SEM / 1 30
/ 1 76 / 1 08
/ 1 133 / 1 13 / 1 10
/ 1 13
/ 1
حطس رثا 011
% 10
/ 72 18
/ 27 38 / 04 33
/ 0 46
/ 0 14
/ 1 16
/ 1 0/77a
01
% 33
/ 71 62
/ 26 6
/ 04 03
/ 0 46
/ 0 17
/ 1 10
/ 1 0/83b
40 SEM / 1 83
/ 1 62 / 1 00
/ 1 184 / 1 14 / 1 113
/ 1 00
/ 1
P-value عبنم رثا 08
/ 1 36 1 / 1 2 / 1 81
/ 1 118 / 1 13 / 1 3
/ 1 32
/ 1
حطس رثا 17
/ 1 8
2 / 1 30 / 1 28
/ 1 34
/ 1 02
/ 1 3
/ 1 116
/ 1
عبنم لباقتم رثا
× حطس 66
/ 1 23
/ 1 04 / 1 70
/ 1 48
/ 1 37
/ 1 40
/ 1 36
/ 1
: a-c
توافت نیگنایم یاه اب فورح توافتم رد ره نوتس ینعم راد تسا ( 10 / 1
P<
).
:SEM
اطخ ی م درادناتسا ی گنا ی ن .
