هرود
12 هرامش
4 ناتسمز 2318
هحفص یاه 921 - 922
رثا هراصع یلکلاوردیه ریسوم
و لوپیلوفسفوولاف رب
،درکلمع تیفیک
تشوگ و
خساپ ینمیا
هجوج یاه یتشوگ
اسهم اسر ا ی دز
1ی
، دمحم عمرلااس ین
2ی
، نسحم شنمراشفا
، 2
داه ی لکوت
3ی
، دمحم هجاوخ مب
4ی
*
1 شناد. هتخومآ سانشراک ی
،دشرا هورگ مولع ماد ی
، هدکشناد زرواشک ی
، هاگشناد هش ی د رنهاب نامرک
،
،نامرک .ناریا
2 شناد. ی را
، هورگ مولع ماد ی
، هدکشناد زرواشک ی
، هاگشناد هش ی د رنهاب نامرک
،
،نامرک .ناریا
3 . شناد ی را
، هورگ مولع هاگنامرد ی
، هدکشناد کشزپماد ی
، هاگشناد هش ی د رنهاب نامرک
،
،نامرک .ناریا
4 . وجشناد ی رتکد
،ی هورگ مولع ماد ی
، هدکشناد زواشک ی
، اد هاگشن هش ی د رنهاب نامرک
،
،نامرک .ناریا
خیرات تفایرد :هلاقم 50 / 52 / 1331 خیرات
شریذپ :هلاقم 22 / 53 / 1331
هدیکچ رثا حوطس فلتخم هراصع ه ی لکلاورد ی سوم ی ر رد اقم ی هس اب تنآ ی یب تو ی ک
،لوپیلوفسفوولاف رب
درکلمع
،دشر صوصخ ی تا
،هشلا ک ی ف ی ت تشوگ و خساپ ا ی نم ی اب
هدافتسا زا 200 هعطق هجوج یتشوگ هیوس سار 803
، اب جنپ
،رامیت راهچ رارکت و 00 هعطق هجوج رد ره رارکت ، رد بلاق حرط
ًلاماک یفداصت یسررب .دش
یاهرامیت یشیامزآ لماش هریج هیاپ نودب یندوزفا رامیت(
،)دهاش ج ی هر اپ ی ه واح ی هراصع ه ی لکلاورد ی سوم ی ر ( 050
، 800 و 450 می ل ی رتیل رد ک ی رگول م ج ی هر ) و
تنآ ی ب ی تو ی ک لوفسفوولاف ی لوپ ( 500 می ل ی مرگ رد ک ی مرگول ج ی هر ) دندوب . رد لک هرود
،شرورپ هجوج یاه هیذغت هدش اب هریج یواح 450 یلیم رتیل رد ک ی مرگول
هراصع ریسوم شیازفا نزو شیب یرت زا ناگدنرپ دهاش دنتشاد ( 05 /
>0 .)P رثا یاهرامیت یشیامزآ رب تایصوصخ هشلا
ینعم راد .دوبن نازیم نولام د ی دیهدلآ هلضع
نار هجوج یاه هیذغت هدش اب حوطس فلتخم هراصع ریسوم مک رت زا هورگ دهاش دوب ( 05 /
>0 .)P تیفرظ یرادهگن بآ و تفا هبانوخ تشوگ رد هجوج یاه
هیذغت هدش اب هریج یواح 450 یلیم رتیل رد مرگولیک هراصع ریسوم هب بیترت شیب رت و مک رت زا رپ ناگدن تفایرد هدننک یتنآ کیتویب دوب ( 05 /
>0 .)P رتیت یتنآ یداب
هیلع لوبلگ زمرق دنفسوگ رد هجوج یاه هیذغت هدش اب هریج یواح 450 یلیم رتیل رد ک ی مرگول هراصع ریسوم شیب رت زا ناگدنرپ دهاش و ای تفایرد هدننک یتنآ کیتویب
دوب ( 05 /
>0 .)P ساسارب جیاتن شهوژپ
،رضاح هدافتسا ا ز 450 یلیم رتیل رد ک ی مرگول هریج هراصع
،ریسوم
،درکلمع تیفیک تشوگ و خساپ ینمیا هجوج یاه
یتشوگ ار دوبهب یم دشخب و یم دناوت هب ناونع کی نیزگیاج بسانم یارب یتنآ کیتویب یاه کرحم دشر هدافتسا دوش .
هژاودیلک :اه یتنآ کیتویب
، رتیت یتنآ یداب
، هراصع
،ریسوم
،درکلمع فیک تی .تشوگ
The effect of hydroalcoholic extract of Allium Hirtifolium and flavophospholipol on performance, meat quality, and immunological responses of broiler chickens
Mahsa Rasa Ezadi1, Mohammad Salarmoini2, Mohsen Afsharmanesh2, Hadi Tavakoli3, Mohammad Khajeh Bami4*
1. Former M.Sc. Student, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.
2. Associate professor, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.
3. Associate professor, Department of Avian Medicine School, Faculty of Veterinary Medicine, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.
4. Ph.D. Student, Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.
Received: April 25, 2019 Accepted: June 16, 2019 Abstract
Effect of different levels of hydroalcoholic extract of Allium hirtifolium and flavophospholipol antibiotic on growth performance, carcass characteristics, meat quality, and immune responses was studied using 200 day-old chickens, Ross 308 broilers with five treatments, four replicates and 10 chickens per each replicate with completely randomized design. The experimental treatments were included basal diet with no additives (control group), and the basal diet containing hydroalcoholic extract of Allium hirtifolium (150, 300, 450 ml/kg diet) and flavophospholipol antibiotic (500 mg/kg diet). During the experimental period, birds fed with diet containing 450 ml/kg Allium hirtifolium extract had a higher weight gain than control birds (P<0.05). The effect of treatments on carcass characteristics was not significant. The malondialdehyde value of legs muscles in birds fed with different levels of Allium hirtifolium extract was lower than the control group (p<0.05). The meat water holding capacity and drip loss in chickens fed with diet containing 450 ml per kg of Allium hirtifolium extract were higher and lower than birds receiving antibiotic respectively (p<0.05). The antibody titer against sheep red blood cells in chickens fed with diet containing 450 ml per kg diet of Allium hirtifolium extract was higher than control birds or birds receiving antibiotic (p<0.05).
According to the results of the present experiment, using 450 ml/kg diet of Allium hirtifolium extract could improve performance, meat quality and immune responses of broiler chickens, and can be used as a good replacement for antibiotic growth promoters.
Keywords: Antibiotic, antibody titer, extract of Allium hirtifolium, meat quality, performance.
همدقم رد لاس یاه ریخا اب هجوت هب شیازفا یاضاقت تشوگ غرم
هب هطساو نییاپ ندوبرت یاهدیسا برچ
رضم و تمیق
بسانم رت تبسن هب تشوگ
،زمرق دوبهب تیفیک تشوگ
تهج هگن یراد ینلاوط رت تیمها یدایز هتفای .تسا زا
یوس رگید شنت یاه فلتخم دننام شنت
،ییامرگ تبوطر
،لااب ماجنا او نویسانیسک ددعتم
و شرورپ رد طیارش مکارتم
بجوم شیازفا لاکیدار
یاه دازآ نژیسکا و
داجیا
نویسادیسکا رد
تفاب یاه ندب هدنرپ یم دنوش [ 3 ].
نیا
لماوع نمض فیعضت متسیس ینمیا هدنرپ ثعاب شهاک
تیفیک تشوگ زین یم .دنوش مه نینچ تلاوصحم لصاح
زا نویسادیسکا اهدیپیل
یم دنناوت ب ثعا رییغت رد
،گنر وب و
معط تشوگ هدش و یتح اب داجیا تابیکرت یمس
ببس
تارثا بولطمان زا
لیبق یرامیب یاه
،یباهتلا ناطرس و
صقن ینمیا رد ندب ناسنا دنوش [ 5 ].
یتنآ کیتویب یاه کرحم دشر یارب تدم نامز ینلاوط
تسا هک هب روظنم دوبهب درکلمع رویط دروم هدافتسا رارق
یم نریگ .د هدافتسا یب هیور زا نیا یتنآ کیتویب اه ببس زورب
یتلاکشم لثم
یقاب ندنام نیا تابیکرت رد تلاوصحم یماد
و مه نینچ تمواقم نژوتاپ
اه هدش تسا [ 01 ].
نیا
تلاکشم رجنم
هب ماجنا تاقیقحت یدایز
هب روظنم یفرعم
نیزگیاج یاه بسانم هدش .تسا رد لاس یاه ریخا هدافتسا
زا اهایگ ن ییوراد و تلاوصحم جرختسم
زا نآ اه هب ناونع
نیزگیاج یتنآ
کیتویب یاه کرحم دشر دروم هجوت یدایز
رارق هتفرگ تسا [ 01 ].
سوم ی ر اب مان ملع ی
Allium hirtifolium Boiss
قلعتم هب
سنج مویلآ (
Allium
) و زا هداوناخ گرزب هللا ناناس تسا هک
نیا هداوناخ هنوگ اه ی مهم د ی رگ ی ثم ل س ی
،ر پ ی اهزا و
هرت گنرف ی ار لماش یم دوش [ 7 ].
نیا هایگ یموب ناریا تسا و
هب تروص یشحو رد عتارم ناتسهوک یاه ناریا یم یور د [ 6 ].
ریسوم یاراد تابیکرت مهم یروفلوس لماش
نیسیلآ ید(
لیلآ
،)تانافلوسویت
،نینوپاس
،نینجوپاس
،نیوجآ ید
لیلآ
ید
،دیفلوس ید لیلآ یرت دیفلوس و سا لیلآ نیتسس .تسا
مه نینچ یتنآ نادیسکا
،اه دیسا یاه برچ
،یرورض
نیماتیو یاه (
، A
، B
، C
)E
، داوم یندعم
،موینلس(
،نهآ
،سم
،رفسف
،میسلک
،میدس
،میزینم یور و
،)زنگنم
،نیئتورپ ربیف و
اهدیئونولاف نیتسرئوک(
و )لورفمئاک زا
تابیکرت
یروفلوسریغ ریسوم
دنتسه [ 6 و 04 ].
شیامزآ اه ناشن
یم دنهد هک نیا هایگ ییوراد مهم رثا تا دض ییایرتکاب [
04 ]،
تیوقت یگدننک متسیس ینمیا [ 07 ] و یتنآ ینادیسکا [ 04 ] .دراد
مه نینچ زا سناسا سوم ی ر ا ی نار ی هب ناونع لماع معط
،هدنهد
دض می بورک ی
، چراقدض ی و تنآ ی سکا ی ناد ی هب روط هدرتسگ رد
تعنص اذغ هدافتسا م ی دوش [ 7 ].
هایگ ریسوم هب تلع نتشاد
تابیکرت کیلونف و روفلوسوناگرآ و
مه نینچ نیسیلآ
، صاوخ
یتنآ ینادیسکا لباق
هجوت ی دراد هک ثعاب شهاک لاکیدار یاه
دازآ و راهم نویسادیسکا اهدیپیل
یم دوش [ 03 ].
شهوژپ یاه
یدایز رد دروم تارثا هدافتسا زا ریسوم و هراصع نآ رب
درکلمع دشر رویط دوجو .درادن رد یشهوژپ هدافتسا زا ردوپ
سوم ی ر رد ج ی هر هجوج یاه تشوگ ی ثعاب دوبهب درکلمع دشر
تبسن هب هورگ دهاش دش [ 05 ].
عبانم یملع دوجوم یکاح زا نآ تسا هک اب دوجو دیاوف
و یاهدربراک ناوارف
نیا هنوگ
،دنمشزرا نونکات
هعلاطم یا
هب روظنم یسررب رثا هراصع یه یلکلاورد هایگ
ریسوم رب
درکلمع هجوج یاه یتشوگ تروص هتفرگن تسا . زا نیا ور
،
شهوژپ رضاح هب روظنم یسررب رثا حوطس فلتخم هراصع
ه ی لکلاورد ی سوم ی ر رد اقم ی هس اب تنآ ی یب تو ی ک کرحم دشر
)لوپیلوفسفوولاف(
رب
،درکلمع صوصخ
ی تا
،هشلا ک ی ف ی ت
تشوگ و خساپ ا ی نم ی هجوج یاه تشوگ ی جنا ما .دش
داوم و شور اه
نیا شهوژپ رد هعرزم تاقیقحت ی شرورپ رویط هاگشناد دیهش
رنهاب نامرک اب هدافتسا زا 200 هعطق هجوج یتشوگ کی هزور
هیوس سار 803 رد بلاق حرط ماک
ًلا یفداصت اب جنپ رامیت
،
راهچ رارکت و 00 هعطق هدنرپ رد ره رارکت ارجا .دش امد ی
لحم شرورپ رد زور ورو د هجوج اه 82 هجرد تناس ی دارگ رد
رظن هتفرگ
،دش سپ زا 72 تعاس هنازور 4 / 0 - 5 / 0 هجرد
تناس ی دارگ امد ی نلاس شهاک ی تفا ات ا ی ن هک امد ی نلاس هب
22 - 20 هجرد تناس ی دارگ سر ی د و سپس ات اپ ی نا هرود
شرورپ ا ی ن امد تباث دنام . رد هس زور لوا
،شرورپ هجوج اه
تحت وگلا ی رون ی 24 عاس ت انشور یی رارق دنتفرگ و سپ زا
نآ همانرب هدرون ی 28 تعاس انشور یی و ی ک تعاس رات ی ک ی رد
رظن هتفرگ دش . یاهرامیت یشیامزآ
:لماش هریج هیاپ نودب
یندوزفا
،)دهاش(
هریج هیاپ یواح هراصع یلکلاوردیه ریسوم
( 050
، 800 و 450 یلیم رتیل رد مرگولیک )هریج و یتنآ کیتویب
وفسفوولاف لوپیل
( 500 یلیم مرگ رد مرگولیک )هریج دندوب
.
هریج یاه یشیامزآ رب هیاپ ترذ و هلاجنک ایوس و اب هجوت هب
این ز یاه یصوت ه هدش رد هچرتفد یامنهار شرورپ
هجوج
یتشوگ هیوس سار 803 ( 2004 ) یارب هرود یاه فلتخم
نیزاغآ کی(
ات 00
،)یگزور دشر ( 24 - 00 )یگزور و ینایاپ
( 42 - 25 )یگزور میظنت دش لودج(
0 ).
لودج 2 . داوم یکاروخ و بیکرت ییایمیش هریج یاه هیاپ
داوم یکاروخ )دصرد(
نیزاغآ ( 21 - 2 )یگزور دشر
( 14 - 22 )یگزور ینایاپ
( 41 - 19 )یگزور
هناد ترذ 11
/ 93 67
/ 96 81
/ 71
هلاجنک ایوس ( 44 دصرد نیئتورپ )ماخ 71
/ 31 31
/ 39 11
/ 31
نغور یهایگ 11
/ 3 11
/ 3 91
/ 3
تانبرک میسلک 29
/ 2 19
/ 2 18
/ 1
ید میسلک تافسف 61
/ 2 91
/ 2 39
/ 2
کمن 41
/ 1 31
/ 1 38
/ 1
ید لا - نینویتم 36
/ 1 32
/ 1 18
/ 1
لا - نیزیلا وردیه دیارلک 18
/ 1 21
/ 1 21
/ 1
لمکم ینیماتیو 19 2
/ 1 19
/ 1 19
/ 1
لمکم یندعم 19 2
/ 1 19
/ 1 19
/ 1
تابیکرت ییایمیش هبساحم هدش
یژرنا یک(
یرلاکول )مرگولیکرب 1111
3111 3211
رپ و نیئت ماخ )دصرد(
31 / 11 82
/ 11 81
/ 28
نیزیل )دصرد(
41 / 2 19
/ 2 21
/ 2
نینویتم )دصرد(
99 / 1 41
/ 1 47
/ 1
نینویتم + نیئتسیس ( دصرد ) 19
/ 2 17
/ 1 88
/ 1
میسلک )دصرد(
13 / 1 84
/ 1 66
/ 1
رفسف )دصرد(
46 / 1 41
/ 1 38
/ 1
میدس )دصرد(
26 / 1 27
/ 1 27
/ 1
ره ک ی مرگول لمکم و ی مات ی هن لماش 1111111 دحاو ب ی ن للملا ی و ی مات ی ن
، A
1111111 دحاو ب ی ن للملا ی و ی مات ی ن
، D3
28111 دحاو ب ی ن للملا ی و ی مات ی ن
، E
2811 می ل ی مرگ و ی مات ی ن
،B1
7711 می ل ی مرگ و ی مات ی ن
،B2
21111 می ل ی مرگ و ی مات ی ن
،B3
3111 می ل ی مرگ و ی مات ی ن
،B6
29 می ل ی مرگ و یت ما ی ن
،B12
1111 م یل ی مرگ و ی مات ی ن
،K3
2111 می ل ی مرگ و ی مات ی ن
،B9
31111 می ل ی مرگ و ی مات ی ن
،B5
211 می ل ی مرگ و ی مات ی ن
،H2
911111 می ل ی مرگ لوک ی ن ارلک ی د و 2111 م یل ی مرگ تنآ ی سکا ی ناد دوب . ره ک ی مرگول لمکم ندعم ی واح ی 48111
می ل ی مرگ
،زنگنم 27111 م یل ی مرگ
،نهآ 7411 می ل ی مرگ
،سم 911 می ل ی مرگ ی
،د 211 می ل ی مرگ نلس ی مو و 44111 می ل ی مرگ ور ی دوب .
شیازفا نزو هنازور
،ندب فرصم کاروخ هب تروص
هرود یا هزادنا گ ی ر ی و بیرض لیدبت هبساحم دش . نازیم
تافلت ن ی ز هب روط هنازور تبث دش . دصرد یراگدنام و
صخاش دیلوت ییاپورا هب بیترت اب افتسا هد زا هطبار یاه 0 و 2
هبساحم :دندش
هطبار 0 )
= دصرد یراگدنام هلگ
000
× دادعت(
هعطق هجوج رد عورش هرود / دادعت هعطق
غرم هدنز رد نایاپ )هرود
هطبار 2 )
= صخاش ییاراک دیلوت ییاپورا
000
× [ دادعت(
یاهزور هرود شرورپ
× بیرض لیدبت
)کاروخ / نیگنایم(
نزو هب مرگولیک
× دصرد )یراگدنام ]
هراصع یگ ر ی هب شور سام ی سار ی نو )ندناسیخ(
ماجنا
دش . هب نیا نم روظ ادتبا گ ی ها سوم ی ر درخ دش و سپس
للاح ( لوناتم 10 دصرد ) ور ی نآ هفاضا دش ات حطس نآ
ار
ًلاماک دناشوپب . سپس لولحم و ردوپ هب تدم 05 هقیقد
مه هدز دش ات
ًلاماک طولخم .دوش سپ زا 24 تعاس
لولحم زا ذغاک یفاص روبع هداد دش و
ًاتیاهن رد ترارح
60 هجرد تناس ی دارگ هب تدم هس تعاس هراصع یگ ر ی ماجنا
دش [ 2 ].
رد نایاپ شیامزآ ( 42 )یگزور کی هعطق هجوج
زا ره رارکت اب نزو کیدزن هب نیگنایم نآ رارکت باختنا و
راتشک .دش نزو یبسن
،هشلا
،هنیس
،نار
،بلق
،دبک
،سارکناپ یبرچ
یمکش و نادگنس اب هدافتسا زا وزارت ی
یلاتیجید اب
تقد 000 / 0 مرگ هزادنا ریگ ی و هب تروص
یدصرد زا
نزو ندب هبساحم .دش مه نینچ تهج نییعت
صخاش یاه تیفیک تشوگ
، هلضع نار سپ زا راتشک
ادج و هب تدم 80 زور رد لخاد هسیک یاه ینولیان
لباقریغ ذوفن هب نژیسکا رد یامد 20 - هجرد یتناس دارگ
دمجنم .دش رد نیا شیامزآ هب روظنم یسررب یگژیِو یاه
یفیک گ
،تشو نازیم
نویسادیسکا اب
شجنس
نولام د ی دیهدلآ
، رادقم
،pH
دصرد تیفرظ یرادهگن
،بآ تفا
رد هجیتن تخپ و تفا هبانوخ دروم یبایزرا رارق
دنتفرگ [ 00 ].
هب روظنم یسررب ینمیا لارومه رد هجوج یاه
،یتشوگ
رد یاهزور 20 و 85 هب ود هعطق هدنرپ زا ره
،رارکت کی
یلیم رتیل ناپسوس نویس 5 / 0 دصرد لوبلگ زمرق یدنفسوگ
( )SRBC
هتسش هدش رد رفاب تافسف لیرتسا زا قیرط
هلضع هنیس قیرزت دش [ 02 .]
تفه زور سپ زا ره راب
قیرزت لوبلگ زمرق یاهزور(
23 و 42
،) زا نامه هدنرپ اه
زا قیرط دیرو لاب دودح کی یلیم رتیل نوخ هتفرگ .دش
دعب زا هتخل ندش
،نوخ مرس هب کمک ژویفیرتناس تعرس(
4000 رود رد هقیقد و نامز 05 )هقیقد ادج و ات نامز
هزادنا یریگ رتیت یتنآ یداب رد یامد 20 - هجرد یتناس دارگ
هریخذ .دش یارب نییعت رتیت یتنآ یداب هیلع زا SRBC
شور نویسانیتولگامه رتیتورکیم
هدافتسا دش [ 20 .]
هداد یاه یشیامزآ رد بلاق حرط لماک فداصت ی اب هدافتسا
زا مرن رازفا یرامآ هخسن( SAS
0 / 1 ) اب ةیور لدم یطخ
یمومع یارب لدم 8 هیزجت دندش [ 06 ] . یارب ةسیاقم
نیگنایم اه زا نومزآ دنچ هنماد یا نکناد رد حطس یرامآ
جنپ دصرد هدافتسا دش
.
هطبار 8 )
Yij= μ + Ti + eij
هک رد نیا
،هطبار
Yij
، رادقم ره هدهاشم
μ ؛
، نیگنایم
؛هعماج
Ti
، رثا رامیت یشیامزآ و
eij
، رثا یاطخ یشیامزآ .تسا
جیاتن و ثحب
رثا اهرامیت ی یشیامزآ رب
فرصم
،کاروخ ازفا
ی ش نزو
هنازور ندب و بیرض ت لیدب ییاذغ هجوج اه ی یتشوگ رد
لودج(
2 ) ناشن هداد هدش تسا .
رد لک هرود
،شرورپ هجوج
یاه هیذغت هدش اب هریج
یواح 450 یلیم رتیل رد مرگولیک هراصع
ریسوم شیازفا
نزو هنازور شیب رت ی تبسن هب ریاس هورگ اه هب زج هورگ
یتنآ کیتویب دنتشاد ( 05 /
>0 .)P
لودج 1 . ریثأت یتنآ کیتویب و حوطس فلتخم هراصع ریسوم رب درکلمع هجوج یاه یتشوگ رد لک هرود شرورپ ( 2 ات 41 )یگزور
اهرامیت شیازفا
نزو
/مرگ(
/هدنرپ )زور فرصم
کاروخ /مرگ(
/هدنرپ )زور رض ی ب
دبت ی ل ام یراگدن
)دصرد(
صخاش ییاراک دیلوت
دهاش نودب(
)یندوزفا 29b
/ 48 68
/ 81 62
/ 2 19 1
/ 179
هراصع ریسوم ( 291 یلیم ردرتیل )مرگولیک 92b
/ 48 41
/ 81 71
/ 2 9 / 11 8
/ 171
هراصع ریسوم ( 311 یلیم رتیل رد )مرگولیک 61b
/ 46 17
/ 82 62
/ 2 19 6
/ 171
هراصع ریسوم ( 491 یلیم رتیل رد ولیک )مرگ
a 13 / 91 61
/ 89 78
/ 2 9 / 11 4
/ 199
لوپیلووفسفوولاف (
911 یلیم مرگ رد )مرگولیک 48ab
/ 41 91
/ 83 78
/ 2 19 9
/ 161
913 SEM / 1 889
/ 1 112
/ 1 673 / 3 17
/ 1
حطس ینعم یراد 12
/ 1 16
/ 1 77
/ 1 16 / 1 49
/ 1
توافت:a-b
نیگنایم اه فورحاب توافتم رد ره
،نوتس ینعم راد تسا ( 19 /
>1 .)P
: SEM
یاطخ درادناتسا نیگنایم .اه
شیازفا نزو هنازور رد هجوج یاه هیذغت هدش اب
یتنآ ویب کیت توافت ینعم یراد اب هجوج یاه ریاس هورگ اه
تشادن فرصم .
،کاروخ بیرض
،لیدبت یراگدنام و
صخاش ییاراک دیلوت تحت ریثأت یاهرامیت یشیامزآ
رارق
.دنتفرگن نونکات
یشهوژپ صوصخرد
تارثا هراصع
یلکلاوردیه ریسوم
رب درکلمع دشر هجوج یاه یتشوگ
رشتنم هدشن .تسا رد یقیقحت وزفا ند ردوپ ریسوم هب هریج
هجوج یاه یتشوگ ببس دوبهب شیازفا نزو و بیرض
لیدبت ییاذغ تبسن هب رامیت دهاش دش اما اب رامیت یواح
یتنآ کیتویب توافت ینعم یراد تشادن [ 05 ].
رد یشیامزآ
هدافتسا زا 025 و 250 مرگ رد نت ردوپ نیسیلآ یکی(
زا
تابیکرت یدرگوگ رد
هایگ )ریسوم ثعاب فا شیاز نزو ندب
و فرصم کاروخ هجوج اه دش یلاحرد هک رثا ینعم یراد
رب بیرض لیدبت ییاذغ تشادن [ 03 ].
تاعلاطم ناشن
هداد
تسا هک گ ی ناها وراد یی هب لد ی ل دوجو کرت ی تاب صاخ
وناث ی ه ثعاب دوبهب لباق ی ت
،مضه لداعت تیعمج م ی بورک ی
و رحت ی ک حشرت زنآ ی م یاه مضه ی یلخاد هدش و درکلمع
ط ی رو ار دوبهب م ی دنشخب [ 08 ].
رد هعلاطم رضاح زین دوبهب
درکلمع دشر
ناگدنرپ هیذغت
هدش اب هریج یواح 450 یلیم
رتیل رد مرگولیک هراصع ریسوم
ًلاامتحا هب هطساو داوم
لاعف ی لثم
،نیسیلآ اهروفلوسوناگرآ و
ئونولاف ی اهد دشاب هک
رد سوم ی ر دوجو راد ن د .
ریثأت اهرامیت ی یشیامزآ رب
یگژیو یاه هشلا
هجوج یاه یتشوگ رد لودج(
8 ) هدروآ هدش تسا
.
هدافتسا زا حوطس فلتخم هراصع ریسوم و یتنآ کیتویب
ریثأت ینعم یراد رب نزو یبسن ازجا ی هشلا و مادنا یاه
یلخاد تشادن . رد قفاوت اب هتفای یاه شیامزآ
،رضاح
ندوزفا کی مرگولیک رد
نت ردوپ ریسوم هب هریج
هجوج یاه یتشوگ ریثأت ینعم یراد رب نزو یبسن
،هشلا
،هنیس
،نار
،بلق
،دبک
،نادگنس سارکناپ
رد هسیاقم اب
هورگ یاه یتنآ کیتویب و دهاش تشادن [ 05 ].
مه نینچ رد
شهوژپ یرگید هدافتسا زا 025 و 250 مرگ رد نت ردوپ
نیسیلآ ریثأت ینعم یراد رب نزو یبسن
،هشلا
،هنیس
،نار
بلق و دبک هجوج یاه یتشوگ تشادن [ 03 ].
صوصخرد
تارثا یتنآ کیتویب رب یگژیو یاه هشلا زین رد هعلاطم یا
هدافتسا زا یتنآ کیتویب رد هریج هجوج یاه یتشوگ ریثأت
ینعم یراد رب نزو یبسن یازجا هشلا و مادنا یاه یلخاد
تشادن هک اب جیاتن هعلاطم رضاح یناوخمه دراد
[ 05 ].
ریثأت اهرامیت ی یشیامزآ رب تیفیک تشوگ هجوج یاه
یتشوگ رد
لودج(
4 ) هدروآ هدش .تسا تظلغ
نولام ید دیهدلآ رد تشوگ یناگدنرپ هک
هراصع ریسوم رد
تفای دندرک مک رت زا ناگدنرپ دهاش
دوب ( 05 /
>0 .)P
دصرد تیفرظ یرادهگن بآ
و تفا هبانوخ رد تشوگ
یناگدنرپ هک
450 یلیم رتیل هراصع ریسوم تفایرد دندرک
هب بیترت شیب رت و مک رت زا هورگ یاه یتنآ کیتویب و ریاس حوطس
هراصع ریسوم دوب ( 05 /
>0 ).P
اب نیا لاح توافت
ینعم یراد اب هورگ دهاش .تشادن ریثأت هراصع ریسوم و
یتنآ کیتویب رب تفا رد هجیتن تخپ و تشوگpH
ینعم راد
.دوبن رویط تبسن هب ریاس تاناویح یلها
رد یبرچ تشوگ
دوخ رادقم شیب رت ی یاهدیسا برچ
اریغ عابش اب دنچ
دنویپ هناگود نراد .د رد هجیتن تشوگ رویط هب روط هژیو یا
دعتسم داسف ویتادیسکا تسا
[ 5 ].
لودج 3 . ریثأت یتنآ یب کیتو و حوطس فلتخم هراصع ریسوم رب نزو یبسن یازجا هشلا و مادنا یاه یلخاد هجوج یاه یتشوگ
یدصرد(
زا نزو )هدنز
سارکناپ نادگنس یمکشیبرچ دبک بلق هنیس نار هشلا اهرامیت
11 /
1 1/29 2/12 3/21 1/92 11/11 13/11 72/61 )یندوزفانودب(دهاش
11 /
1 1/91 2/14 3/21 1/91 31/89 14/43 71/62 )مرگولیکردرتیلیلیم291(ریسومهراصع 14
/
1 1/21 2/19 3/27 1/96 31/63 19/71 74/41 )مرگولیکردرتیلیلیم 311(ریسومهراصع 13
/
1 1/28 2/14 3/14 1/98 31/21 17/14 79/77 )مرگولیکردرتیلیلیم 491(ریسومهراصع 14
/
1 1/37 2/29 3/91 1/97 32/64 19/42 79/43 )مرگولیکردمرگیلیم911(لوپیلووفسفوولاف 113
/
1 1/116 1/217 1/174 1/19 2/811 2/419 3/133 SEM
81 /
1 1/97 1/11 1/66 1/87 1/13 1/81 1/88 یرادینعمحطس
: SEM
یاطخ درادناتسا نیگنایم .اه
لودج 4 . ریثأت یتنآ کیتویب و حوطس فلتخم هراصع ریسوم رب تیفیک تشوگ هجوج یاه یتشوگ تفا
هبانوخ )دصرد(
تفا رد هجیتن تخپ
)دصرد(
تیفرظ هگن یراد بآ
)دصرد(
نولام ید دیهدلآ
یلیم(
مرگ رد
)مرگولیک pH اهرامیت
36 /
7 b 31/34 77/19a 1/97a 7/47 )یندوزفانودب(دهاش
77 /
22 a 31/16 72/69b 1/39b 7/46 )مرگولیکردرتیلیلیم291(ریسومهراصع 11
/
21 a 34/18 72/11b 1/31b 7/43 )مرگولیکردرتیلیلیم 311(ریسومهراصع 17
/
7 b 33/98 79/33a 1/11b 7/48 )مرگولیکردرتیلیلیم 491(ریسومهراصع 36
/
22 a 31/18 71/33b 1/42ab 7/42 )مرگولیکردمرگیلیم911(لوپیلووفسفوولاف 738
/
1 3/711 1/631 1/196 1/169 SEM
12 /
>1 1/18 >1/12 1/13 1/19 یرادینعمحطس
توافت:a-b
نیگنایم اه فورحاب توافتم رد ره
،نوتس ینعم راد تسا ( 19 /
>1 .)P
: SEM
یاطخ درادناتسا نیگنایم .اه
نولام ید دیهدلآ هب ناونع یصخاش یارب
هزادنا یریگ
نازیم ویتادیسکا تشوگ
رد رظن هتفرگ هدش تسا هک اب
شجنس داوم شنکاو هدنهد اب دیسا کیروتیبرابویت یبایزرا
یم دوش [ 04 ].
شهوژپ اه ناشن هداد تسا هک تابیکرت
لونف ی دوجوم رد هراصع ناهایگ اب دیپیل اه و لاکیدار یاه
لیسکوردیه شنکاو
یم دنهد و نآ اه ار هب تابیکرت
یرادیاپ لیدبت یم دننک [ 22 ].
مه نینچ تابیکرت یلونف
زا
قیرط شیازفا تیلاعف میزنآ یاه یتنآ ینادیسکا
،یدبک
نویسادیسکا اهدیپیل
ار شهاک یم دنهد [ 08 ].
گ ی ها ریسوم
زین هب تلع نتشاد کرت ی تاب لونف ی ک و رد هجیتن صاوخ
تنآ ی سکا ی ناد ی لباق هجوت ثعاب شهاک دار ی لاک اه ی دازآ و
راهم سکا ی ساد ی نو ل یپ ی اهد م ی دوش [ 08 ].
رد شهوژپ یاه
رگید زین رثا آ یتن ینادیسکا ریسوم
هب تابیکرت
روفلوسوناگرآ لثم
ید لیلآ ید دیفلوس و ید لیلآ دیفلوس
تبسن هداد هدش تسا [ 04 ].
مه نینچ رد یشیامزآ هراصع
سوم ی ر هب روط نعم ی راد ی سکا ی ساد ی نو ل یپ ی د اه رد هلیف
هام ی نا لزق لاآ ار شهاک داد [ 04 ].
رد یشیامزآ رگید
زین
ندوزفا 025 و 250 مرگ ردوپ نیسیلآ هب هریج هجوج یاه
یتشوگ ثعاب شهاک نازیم نولام ید دیهدلآ تبسن هب هورگ
دهاش دش [ 03 ].
رد قیقحت رضاح
، هدافتسا زا یتنآ کیتویب رد هریج
ببس شهاک ینعم راد تیفرظ یرادهگن بآ
تشوگ رد
هسیاقم اب هورگ دهاش .دش هچرگا هدافتسا زا حوطس 050 و
800 یلیم رتیل هراصع ریسوم رثا یتبثم رب تیفرظ یرادهگن
بآ تشادن
، اما هدافتسا زا 450 یلیم رتیل هراصع ریسوم
ببس شیازفا تیفرظ یرادهگن بآ
رد هسیاقم اب هورگ
یتنآ کیتویب دش هک
ًلاامتحا هب هطساو رثا یتنآ ینادیسکا
ریسوم .تسا ارچ هک لرتنک شنکاو اه ی نویسادیسکا رد
تشوگ بجوم ظفح اضف ی هریخذ بآ نیب لیربیفویم اه و
شیازفا تیفرظ
رادهگن ی بآ یم وش .د هب یترابع
نویسادیسکا یبرچ
اه و نیئتورپ اه و مامت یلماوع هک تیعضو
نیئتورپ اه ی یلیربیفویم ار
رییغت یم هد ن
،د رد
نازیم تسدزا نتفر تبوطر تشوگ رثؤم دنتسه [ 20 ].
تیفرظ هگن یراد بآ رد تشوگ زا رظن تیفیک یرهاظ
،تشوگ معط
،تشوگ ظفح داوم یذغم و شزرا هیذغت یا
تشوگ زئاح تیمها .تسا مه نینچ زیلوئتورپ دعب
زا راتشک
ین ز تیفرظ هگن یراد بآ ار تحت ریثأت رارق یم .دهد
زیلوئتورپ رد
تشوگ اب تیلاعف میزنآ ک-μ
نیپلا
μ-calpain( )
عورش یم .دوش ک -μ
نیپلا میزنآ یکیلوئتورپ تسا
هک ببس
یدرت تشوگ یم .دوش دنیارف نویسادیسکا نیا
میزنآ ار
لاعفریغ یم دنک یلو تابیکرت یتنآ نادیسکا ببس همادا لاعف تی
نیا میزنآ یم دنوش هک رد تیاهن رجنم هب شیازفا تابیکرت
،ییایلق ینیمآ و شیازفا تیفرظ هگن یراد بآ تشوگ
یم دندرگ [ 00 ].
بیارض یگتسبمه نیب
تیفرظ یرادهگن بآ
اب تفا هبانوخ شرازگ هدش تسا . هب یروط هک تشوگ اب
تیفرظ هگن یراد بآ رتلااب تفا هبانوخ مک رت ی دراد هک نیا
م عوضو اب جیاتن هعلاطم رضاح مه یناوخ دراد [ 4 ].
ریثأت اهرامیت ی یشیامزآ رب
نازیم رتیت یتنآ داب ی هیلع
لوبلگ زمرق دنفسوگ ( )SRBC
رد لودج 5 هدروآ هدش
تسا هچرگا .
خساپ هیلوا رب هیلع رد SRBC
نس 20
یگزور تحت ریثأت اهرامیت رارق .تفرگن رد
نس 85
،یگزور هجوج
یاه هیذغت دش ه اب هریج یواح 450
یلیم رتیل رد مرگولیک هراصع
ریسوم تبسن هب ناگدنرپ
دهاش و ای یناگدنرپ هک
یتنآ کیتویب تفایرد دندرک خساپ
هیوناث یوق یرت دنتشاد ( 05 /
>0 .)P
نازیم یتنآ داب ی اه ی هدشدیلوت هیلع
ناشنSRBC
هدنهد
تیعضو متسیس
ینمیا لاروموه .تسا
لوبلگ زمرق
گ دنفسو هب ناونع کی هدام یجراخ شقن یتنآ نژ ار افیا
هدومن و متسیس ینمیا ار کیرحت یم .دنک نیا یتنآ نژ
نکمم تسا هب روط میقتسم تیسوفنل اه ی ار B
کیرحت
دیامن و ای ادتبا بجوم لاعف ندش ولس ل اه ی و T
رد
تیاهن کیرحت لولس اه ی دوشB
[ 1 ].
