ISSN 2616-6844
ҚҰҚЫҚ сериясы LAW Series Серия ПРАВО
2 (123)/2018
1995 жылдан бастап шығады
Founded in 1995Издается с 1995 года
Жылына 4 рет шығады Published 4 times a year Выходит 4 раза в год
Astana, 2018 Астана, 2018
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің
ХАБАРШЫСЫ
ВЕСТНИК
Евразийского национального университета имени Л.Н. Гумилева
BULLETIN
of the L.N. Gumilyov Eurasian
National University
Бас редакторы з.ғ.д., проф.
Амандыкова С.К. (Қазақстан)
Бас редактордың орынбасары Ибрагимов Ж.И., з.ғ.д.,доцент (Қазақстан) Бас редактордың орынбасары Сарсенова С.Н., з.ғ.к., доцент (Қазақстан)
Редакция алқасы
Абайдельдинов Е.М. з.ғ.д., проф. (Қазақстан) Абдрасулов Е.Б. з.ғ.д., проф. (Қазақстан) Алебастрова И.А. з.ғ.к., доцент (Ресей)
Ақпанов А.Н. з.ғ.д., проф. (Қазақстан)
Баймаханов М.Т. з.ғ.д., проф., академигі (Қазақстан) Балтабаев К.Ж. з.ғ.д., проф. (Қазақстан)
Букалерова Л.А. з.ғ.д., проф. (Ресей) Жумашева Г.С. з.ғ.к., доцент (Қазақстан)
Коняхин В.П. з.ғ.д., проф. (Ресей)
Коробеев А.И. з.ғ.д., проф. (Ресей)
Кристиан Комплак д.ю.н., проф. (Польша) Мукашева А.А. з.ғ.д., проф. (Қазақстан)
Мурат Тумай PhD (Түркия)
Нургалиева Е.Н. з.ғ.д., проф. (Қазақстан)
Тлепина Ш.В. з.ғ.д., проф. (Қазақстан)
Томас Давулис з.ғ.д., проф. (Литва)
Тхабисимова Л.А. з.ғ.д., проф. (Ресей)
Умирзаков П.К. з.ғ.к. (Қазақстан)
Хайрмуханмедов Н.И. PhD (Қазақстан)
Явуз Оглу PhD (Түркия)
Редакцияның мекенжайы: 010008, Қазақстан, Астана қ., Сәтпаев к-сі, 2, 408 б.
Тел.: (7172) 709-500 (ішкі 31432) E-mail: vest_law@enu.kz
Жауапты хатшы, компьютерде беттеген: Д. Байтлесова
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің хабаршысы. ҚҰҚЫҚ сериясы Меншіктенуші: ҚР БжҒМ «Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті» ШЖҚ РМК Қазақстан Республикасының Ақпарат және коммуникациялар министрлігімен тіркелген.
27.03.18 ж. № 16992-Ж -тіркеу куәлігі Мерзімділігі: жылына 4 рет.
Тиражы: 25 дана
Типографияның мекенжайы: 010008, Қазақстан, Астана қ., Қажымұқан к-сі,13/1, тел.: (7172)709- 500 (ішкі 31432)
© Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Editor-in-Chief Doctor of Juridical Sciences Amandykova S.K. (Kazakhstan)
Deputy Editor-in-Chief Ibragimov Zh.I., Doctor of Juridical Sciences, Assoc.Prof. (Kazakhstan) Deputy Editor-in-Chief Sarsenova S.N., Can. of Juridical Sciences, Assoc.Prof. (Kazakhstan)
Editorial board
Abaydeldinov E.M. Doctor of Juridical Sciences, Prof.(Kazakhstan) Abdrassulov E.B. Doctor of Juridical Sciences, Prof. (Kazakhstan) Alebastrova I.A. Can. of Juridical Sciences, Assoc.Prof. (Russia) Akhpanov А.Н. Doctor of Juridical Sciences, Prof. (Kazakhstan)
Baymakhanov M.T. Doctor of Juridical Sciences, Prof., Academician (Kazakhstan) Baltabayev K.Zh. Doctor of Juridical Sciences, Prof. (Kazakhstan)
Bukalerova L.А. Doctor of Juridical Sciences, Prof.(Russia) Khairmuhanmedov N.I. PhD (Kazakhstan)
Konyakhin V.P. Doctor of Juridical Sciences, Prof.(Russia) Korobeyev A.I. Doctor of Juridical Sciences, Prof.(Russia) Krystian Complak Doctor of Juridical Sciences, Prof. (Poland) Mukasheva A.A. Doctor of Juridical Sciences, Prof. (Kazakhstan)
Murat Tumay PhD (Turkey)
Nurgaliyeva E.N. Doctor of Juridical Sciences, Prof. (Kazakhstan) Tlepina Sh.V. Doctor of Juridical Sciences, Prof. (Kazakhstan)
Tomas Davulis Doctor of Juridical Sciences, Prof. (Lithuania)
Thabisimova L.А. Doctor of Juridical Sciences, Prof.(Russia) Umirzakov P.K. Can. of Juridical Sciences (Kazakhstan)
Yavuz Oglu PhD (Turkey)
Zhumasheva G.S. Can. of Juridical Sciences, Assoc.Prof. (Kazakhstan) Editorial address:2, Satpayev str., of.408, Astana, Kazakhstan, 010008
Теl.: (7172) 709-500 (ext. 31432) E-mail: vest_law@enu.kz
Responsible secretary, computer layout: Dinara Baytlessova Bulletin of the L.N.Gumilyov Eurasian National University. Law Series
Owner: Republican State Enterprise in the capacity of economic conduct «L.N.Gumilyov Eurasian National University» Ministry of Education and Science of the Republic of Kazakhstan
Registered by Ministry of information and communication of Republic of Kazakhstan.
Registration certificate No. 16992-Ж from 27.03.2018 Periodicity: 4 times a year
Circulation: 25 copies
Address of printing house: 13/1 Kazhimukan str., Astana, Kazakhstan 010008; tel.: (7172) 709-500 (ext.31432)
© L.N. Gumilyov Eurasian National University
Главный редактор д.юр.н.
Амандыкова С.К. (Казахстан)
Зам. главного редактора Ибрагимов Ж.И., д.юр.н., доцент (Казахстан) Зам. главного редактора Сарсенова С.Н., к.юр.н., доцент (Казахстан)
Редакционная коллегия
Абайдельдинов Е.М. д.юр.н., проф. (Казахстан) Абдрасулов Е.Б. д.юр.н., проф. (Казахстан) Алебастрова И.А. к.юр.н., доцент (Россия) Ахпанов А.Н. д.юр.н., проф. (Казахстан)
Баймаханов М.Т. д.юр.н., проф., академик (Казахстан) Балтабаев К.Ж. д.юр.н., проф. (Казахстан)
Букалерова Л.А. д.юр.н., проф. (Россия) Жумашева Г.С. к.юр.н., доцент (Казахстан) Коняхин В.П. д.юр.н., проф. (Россия) Коробеев А.И. д.юр.н., проф. (Россия) Кристиан Комплак д.юр.н., проф. (Польша) Мукашева А.А. д.юр.н., проф. (Казахстан)
Мурат Тумай PhD (Турция)
Нургалиева Е.Н. д.юр.н., проф. (Казахстан) Тлепина Ш.В. д.юр.н., проф. (Казахстан) Томас Давулис д.юр.н., проф. (Литва) Тхабисимова Л.А. д.юр.н., проф. (Россия) Умирзаков П.К. к.юр.н., (Казахстан) Хайрмуханмедов Н.И. PhD (Казахстан)
Явуз Оглу PhD (Турция)
Адрес редакции: 010008, Казахстан, г. Астана, ул. Сатпаева, 2, каб. 408 Тел.: (7172) 709-500 (вн. 31432)
E-mail: vest_law@enu.kz
Ответственный секретарь, компьютерная верстка: Д. Байтлесова
Вестник Евразийского национального университета имени Л.Н.Гумилева. Серия: Право Собственник: РГП на ПХВ «Евразийский национальный университет имени Л.Н. Гумилева»
МОН РК
Зарегистрирован Министерством информации и коммуникаций Республики Казахстан.
Регистрационное свидетельство № 16992-Ж от 27.03.18 г.
Периодичность: 4 раза в год Тираж: 25 экземпляров
Адрес типографии: 010008, Казахстан, г. Астана, ул. Кажымукана, 13/1, тел.: (7172)709-500 (вн.31432)
МАЗМҰНЫ
Мемлекет пен құқықтеориясы, конституциялық құқық
Балмагамбетова В.М. Қазақстан Республикасында жоғарғы оқу білімі жайында заңнама болу кезеңдері... 8 Есентемирова А.М., Амандықова С.К. Қазақстандағы жоғары білім беру жүйесінің кейбір мәселелер мен перспективалары... 14
Қаржы құқығы
Сактаганова И.С. , Хамзина М.Г. Қазақстандағы бюджеттің құрылуы және бюджет процесі дамуының тарихи-құқықтық аспектілері... 25
Қылмыстық құқық
Букалерова Л.А., Кутуев А.Р. Ресейде спортта қолдануға тыйым салынған субстанциялар мен (немесе) әдістерді ұйымдастырғаны, таратқаны және қолданғаны үшін қылмыстық жауаптылығы туралы... 34 Қаржасова Г.Б. Адам саудасымен күрестің тарихи кезеңдері мен адам саудасы қылмыстары үшін жауапкершілікті реттейтін заңнаманың даму ерекшеліктері... 41
Қылмыстық-процессуалдық құқық
Ақпанов А.Н., Хан А.Л. Теориялық және қолданбалы аспектілерін, ерекшеліктерін, күдіктіден жауап алу Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізудегі... 51 Ахметов А.Т., Медиев Р.А. Тергеу амалдарын жүргізу барысында ақпараттарды электрондық жеткізгішпен жұмыс істеу... 55
Азаматтық құқық
Ашимова З.С. Аукциондарды құқықтық реттеу... 60 Нукушева А.Ә., Амандыкова Л.К. Мұрагерлік құқық қабілеттіліктің ерекшеліктері... 65
Халықаралық құқық
Асанова T.С. Шарттар мен әдет-ғұрыптар халықаралық құқық көздері ретінде:салыстыру және қарама-қарсылық (контраст)... 71 Жунусбекова А.Ж. Орталық Азиядағы трансшекаралық су ресурстарын пайдалануды халықаралық-құқықтық реттеудің кейбір мәселелері бойынша... 78 Мурзагалиев Е.Ч., Сейдеш Б.Б. Еуразиялық Одақ аясында қызмет атқаратын заңгер- халықаралық құқық кадрларын дайындау үшін базалық университетті қалыптастыру... 85 Ойнарова А.А. Еуразиялық экономикалық одақтың Дүниежүзілік сауда ұйымымен өзара әрекеттесуінің ұйымдық-құқықтық негізі... 91
Еңбек құқығы
Бекенова А.Б. Қазіргі таңда ҚР әйелдердің еңбегін қорғауды құқықтық реттеу мәселелері... 102 Исаева А.Ж., Сериев Б.А. Еңбек даулары: теория және тәжірибе мәселелері... 107
CONTENTS
The theory of the state and the law, the constitutional law
Balmagambetova. V.M. The stages of the formation of legislation on higher education in the Respublic of Kazakhstan... 8 Yessentemirova A.M., Amandykova S.К. Some problems and higher education prospects in Kazakhstan... 14
Financial law
Saktaganova I.S., Khamzina M.G. The budget system of Kazakhstan and historical and legal aspects of development of the budget process... 25
Criminal law
Bukalerova L.A., KutuevA.R. The criminal liability for the organization, distribution and use of substances and (or) methods prohibited in sport in Russia... 34 Karzhasova G.B. Features of improvement of legislation regulating activities related to human trafficking and responsibility for human trafficking... 41
Сriminal procedural law
Akhpanov А.N., Khan А.L. Theoretical and applied aspects of features of interrogation suspected of criminal procedure of the Republic of Kazakhstan... 51 Akhmetov А.Т., Mediev R.A. The work with electronic information carrier in the course of investigation... 55
Civil law
Ashimova Z.S. Legal regulation of auctions... 60 Nukusheva A.А., Amandykova L.К. Peculiarities of hereditary capacity... 65
International law
Assanova T.S. Treaties and customs as sources of international law: comparison and contrast.... 71 Zhunusbekova A.Zh. About some questions of international legal regulation of use of transboundary water resources in Central Asia... 78 Murzagaliyev Ye.Ch., Seydesh B.B. Formation of a basic University for the training of international lawyers within the framework of the Eurasian Economic Union... 85 Oinarova A.A. Organizational and legal basis of interaction between the Eurasian Economic Union and World Trade Organization ... 91
Labor law
Bekenova A.B. Problems of legal regulation for protection of women’s labor in Republic of Kazakhstan in modern stage... 102 Issayeva A.Zh., Sariev B.A. Labor disputes: problems of theory and practice... 107
СОДЕРЖАНИЕ
Теория государства и права, конституционное право
Балмагамбетова В.М. Этапы становления законодательства о высшем образовании в Республике Казахстан... 8 Есентемирова А.М., Амандықова С.К. Некоторые проблемы и перспективы высшего образования в Казахстане... 14
Финансовое право
Сактаганова И.С., Хамзина М.Г. Бюджетное устройство Казахстана и историко-правовые аспекты развития бюджетного процесса... 25
Уголовное право
Букалерова Л.А., Кутуев А.Р. К вопросу об уголовной ответственности за организацию, распространение и применение субстанций и (или) методов, запрещенных для использования в спорте в России... 34 Каржасова Г.Б. Особенности совершенствования законодательства, регулирующего деятельность, связанную с торговлей людьми и ответственность за торговлю людьми... 41
Уголовно-процессуальное право
Ахпанов А.Н., Хан А.Л. Особенности допроса подозреваемого в казахстанском уголовном процессе... 51 Ахметов А.Т., Медиев Р.А. Работа с электронными носителями информации в ходе проведения следственных действий... 55
Гражданское право
Ашимова З.С. Правовое регулирование аукционов... 60 Нукушева А.А. , Амандыкова Л.К. Особенности наследственной правоспособности... 65
Международное право
Асанова T.С. Договоры и обычаи как источники международного права: сравнение и контраст ... 71 Жунусбекова А.Ж. О некоторых вопросах международно-правового регулирования использования трансграничных водных ресурсов в Центральной Азии... 78 Мурзагалиев Е.Ч., Сейдеш Б.Б. Формирование базового университета для подготовки юристов-международников в рамках Евразийского экономического союза... 85 Ойнарова А.А. Организационно-правовая основа взаимодействия Евразийского экономического союза и Всемирной торговой организации ... 91
Трудовое право
Бекенова А.Б. Проблемы правового регулирования охраны труда женщин в РК на современном этапе... 102 Исаева А.Ж., Сериев Б.А. Трудовые споры: проблемы теории и практики... 107
1997 UN Convention on the Law of the Non-navigational Uses of International Watercourses as a New Stage of the Codification of International Water Law], (2016). Available at: http://xn---7sbbaj7auwnffhk.xnp1ai/article/15565 [in Russian]. (accessed 15.07.2018).
8. Hel’sinkskaja Konvencija po ohrane i ispol’zovaniju transgranichnyh vodotokov i mezhdunarodnyh ozer 1992 g. [Helsinki Convention on the Protection and Use of Transboundary Watercourses and International Lakes, 1992].
Available at: http://www.un.org/ru/documents/decl_conv/conventions/watercourses_lakes.shtml [in Russian].
(accessed 15.07.2018).
9. Sotrudnichestvo so stranami Central’noj Azii v sfere racional’nogo ispol’zovanija vodno-jenergeticheskih resursov [Cooperation with Central Asian countries in the field of rational use of water and energy resources], (2016).
Available at: http://www.mfa.kz/ru/content-view/sotrudnichestvo-so-stranami-tsentralnoj-azii-v-sfere-ratsionalnogo- ispolzovaniya-vodno-energeticheskikh-resursov [in Russian]. (accessed 15.07.2018).
10. Sotrudnichestvo mezhdu RK i KNR v sfere ispol’zovanija i ohrany vodnyh resursov [Cooperation between the RK and the PRC in the field of use and protection of water resources], (2016). Available at: http://www.mfa.kz/
ru/content-view/sotrudnichestvo-mezhdu-rk-i-knr-v-sfere-ispolzovaniya-i-okhrany-vodnykh-resursov [in Russian].
(accessed 15.07.2018).
11. Auelbaev B. Politika stran Central’noj Azii i vodno-jenergeticheskie problemy regiona [The policy of the Central Asian countries and the water and energy problems of the region], Analytic (Kazahstan), (3), 13-18 (2009). [in Russian]
12. Kipshakbaev N.K., Sokolov V.I., Rahimov Sh.H. Vodnye resursy bassejna Aral’skogo morja: formirovanie i ispol’zovanie [Water Resources of the Aral Sea Basin: Formation and Use], Jekologija i ustojchivoe razvitie [Ecology and Sustainable Development], (2), 22-27 (2004). [in Russian]
13. Radzhabov S.N. Nereshennyj vopros pravovogo regulirovanija transgranichnyh vodotokov v Central’no- Aziatskom regione [Unresolved issue of legal regulation of transboundary watercourses in the Central Asian region], Evrazijskij juridicheskij zhurnal [Eurasian Law Journal], (11), 11-24 (2015). [in Russian]
Сведения об авторе:
Жунусбекова А.Ж. – Халықаралық құқық мамандығының 2 курс PhD докторанты, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана, Қазақстан.
Zhunusbekova A.Zh. – PhD doctoral student 2 courses of specialty International law, L.N. Gumilyov Eurasian National University, Astana, Kazakhstan.
ХҒТАР 3.34.341
Е.Ч. Мурзагалиев1, Б.Б. Сейдеш2
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана,Қазақстан (E-mail: 1murzagaliyev_yech@enu.kz, 2Seidehs_bb@enu.kz)
Еуразиялық Одақ аясында қызмет атқаратын заңгер-халықаралық құқық кадрларын дайындау үшін базалық университетті қалыптастыру
Аннотация. Еуразиялық идея теория секілді өткен ғасырда туды. Бірақ, еуразиялық идея тәжірибе жүзінде осы ғасырда жүзеге асады. Л.Н. Гумилев атындағы университетінің қабырғасында Еуразиялық Одақ аясында қызмет атқаратын заңгер-халықаралық құқық кадрларын дайындау үшін базалық университетті қалыптастыру идеясының бар екендігі, және бір кездері орындалмайтындай болып көрінгенімен оның да шынайы түрде жүзеге асып келе жатқандығы қуантады. Авторлар бүгінгі жаһандану дәуіріндегі континенттердің интеграциялық қарым-қатынастарға талпынуға жасалған алғашқы қадам туралы айта келе, оның ішінде нақтырақ Еуразиялық Одақ аясында қызмет атқаратын заңгер-халықаралық құқық кадрларын дайындау үшін базалық университетті қалыптастыру мәселелеріне кеңірек талдау жасайды. Бұрынғы үстемдік құрған екі жүйенің арасындағы даму үрдісі, бәсекелестіктің (экономикалық, саяси, қарулану мәселелері бойынша) болғаныда өз ықпалын тигізбей қойғаны жасырын емес. Саяси мәселелердің де салмақ басатын тұстары басым, бірақ қазіргі заманауи интеграциялық дамудың жаңа белесінде Еуразиялық Одақтың атқаратын ролін және осы аталмыш ұйым аясында қызмет атқаратын заңгер-халықаралық құқық кадрларын дайындау мақсатындағы базалық университетті қалыптастыру бүгінгі таңда өзекті мәселе болып отырғандығын да дәл уақытында, әрі орынды алға тарта білген.
Түйін сөздер. Бүгінгі жаһандану дәуіріндегі ынтымақтастық, интеграциялық үрдістер, халықаралық құқық, интеграциялық бірлестіктер, Еуразиялық Одақ, құқықтық реттеу мәселелері.
Кіріспе: Қазіргі жаңа заманауи халықаралық құқыққа сәйкес интеграциялық бірлестіктердің ролінің арта түскен кезеңінде, бірінші кезекте экономиканың интерұлттандырылуы мен жедел дамуына орай халықаралық деңгейде шешетін көптеген мәселелер туындағаны белгілі. 90 жылдардан кейін тәуелсіз мемлекеттер өз дербестіктерін алып дамудың жаңа бір белесіне түскендей қуанышты күй кешкендері де, бірақ уақыт өте келе әлемдік дамудың өз заңдылықтарына сәйкес интеграциялық бірлестіктердің ауадай қажеттілігі, оның ұтымды тұстары анық сезіле бастаған кезеңінде дәл осы Еуразиялық Одақтың құрылуы да табиғи заңдылық секілді.
Енді осы тұста ең басты мәселе, осындай адамзаттың дамуына қажетті ұйымдар мен бірлестіктерді құрудың құқықтық мәселерері алдыға шығатыны да шындық. Міне нақты осы мәселелерді шешуде бүгінгі алға тартылып отырған Еуразиялық Одақ аясында қызмет атқаратын заңгер-халықаралық құқық кадрларын дайындау үшін базалық университетті қалыптастыру тақырыбы өте өзекті болып табылады.
Еуразия Одағын құру мәселесі, оның түкпі идеясының пайда болуы және қалыптасу кезеңдері. 1994 жылы Ұлыбританияға ресми сапары аясындағы Корольдік халықаралық қатынастар институтында сөйлеген сөзінде Елбасы Н.Назарбаев өзінің Еуразия Одағын (ЕАО) құру туралы жоспарын алғаш рет жариялап «Кеңес дәуірінен кейінгі кеңістіктің дамуы екі бағытпен айқындалды: біріншіден, ұлттық мемлекеттердің қалыптасулары жүріп жатса, екіншіден ТМД елдерінің интеграциялық бағыттарының айқындалғаны байқалды. Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының өзін реформалау қажеттілігі пісіп жетті, мұның өзі аймақта тұрақтану белдеуі мен қауіпсіздік орнатуды қамтамасыз етер еді және саяси эволюцияны болжаудың дәрежесін жоғарылатуға мүмкіндік беретіні әбден мүмкін» деп мәлімдеген болатын. Мұндай аса құрметті жиынға шақырылуының тағы бір себебі Ұлыбританияның «темір леди» атанған Маргарет Тэтчердің өзінің біздің Президент туралы
«Бүгінде әлем - бес-алты ғана беделді саясаткерлерді біледі, деп айтқан салмақты сөзінен ақ әлем саясаткерлерінің арасындағы беделін байқауымызға болады.
Бүгінгі заманауи, яғни жаһандану кезеңіне сәйкес Еуразиялық тұтастықтың қажеттігі, осы кеңістікте интеграциялық үрдістердің өмірлік маңыздылығы, ортақ бірлестіктің қағидалары мен бағдарламасы туралы Н.Ә.Назарбаев өзінің Еуразия Одағы идеясын М.В.Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің профессор-оқытушылар құрамы алдында мәлімдей отырып, неліктен Мәскеу университетінің мінбесін таңдағанын уақыт өте келе: ол жерде мұның тыңдаушылары бұрынғы КСРО ғылымының мақтанышы болған нағыз ірі ғалымдар еді. Империя қалдығының үстінен жаңа интеграциялық құрылымды ұсына отырып Н.Назарбаев өзі үшін есімдері әлемге әйгілі адамдардың қолдау көрсетуін өте қажет деп білгендігімен түсіндірді. Еуразиялық Одақ идеясын ұсынғаннан бері ол мәселені ілгері жылжыту оңайға түскен жоқ. Көп сындар мен пікірлер айтылды. Әйтсе де өмірдің өзі бізді Еуразиялық Одаққа жетеледі. Біз бұны болашақга жүзеге асатын іс деп есептейміз. Ол болашақтың интеграциясы. XXI ғасырда интеграциясыз өмір сүру мүмкін емес. Н.Ә.Назарбаевтың Еуразия Одағын құру туралы ұсынысының мәні ТМД мемлекеттерінің әрқайсының әлеуметтік экономикалық ерекшеліктерін ескере отырып, интеграциялық процестерді біртіндеп жүзеге асыру болып табылады.
Сол кезеңнен бастап, өз дамуын алған бұл еуразияшылдық идея түрлі идеологтар, саясаткерлер, сарапшылар тарапынан қолдау тауып, қазір біртіндеп өмірге белсене еніп келеді. Көшбасшымыздың Еуразиялық идеясын неоеуразияшылдық емес, жаңа қазақстандық еуразияшылдық деп атауымызға әбден негіз бар. Сонымен қатар, Еуразиялық одақ идеясының тари¬хи, этно-мәдени және әлеуметтік- экономикалық алғышарттары бар. Белгілі тарихшы Лев Гумилев атап өткендей: «ішкі Еуразия халқы славян-тұрандық қауымдастығымен көзге түседі, яғни қауымдастық жай этникалық қана емес, суперэтностық мәнге ие» ора¬сан зор кеңістік болып табылады. Онда батыс еуропалық, славяндық, түркілік этномәдени құндылықтарды топтастырған әр алуандылық байқалады. Нұрсұлтан Әбішұлы философ болмаса да, өзінің сезімтал қасие¬тімен осы идеяның өміршеңдігіне көзі жеткендігін көрсетеді. Сондықтан да ол осы идеяны іске асырудың артықшылығын көре білді және ол ақыл-ой жүйесінде ғана емес, нақты өмірде экономикалық интеграция түрінде қажеттілігін дәлелдеді. Осы құрылымды Президент еу¬разиялық қауымдастық болуы керек деп үлкен көрегендікпен атаған.
Н Ә. Назарбаев философияда «еуразияшылдық ағым» деп аталған осы идеяны жақтаушылардың еңбегімен де таныса отырып, жалпы еуразиялық өр¬кениет ауқымын¬да қарастыру қажеттігін ұсынған П.Савицкий, Г.Флоровский, Н.Трубецкой, Г.Вернадский сияқты т.б. ғалымдардың еңбегін
жалғастырушы, «соңғы еуразияшыл» атанған атақты ғалым Л.Н. Гумилевті ол жоғары бағалады.
30-шы жылдардың ортасында КСРО-да бұл ағым ғылыми айналыс¬тан күшпен шығарылып, оны жақтаушылар айыпталғаны белгілі. Олардың еңбектері мен есімдерін ардақтау тұңғыш рет Қазақ¬станда ғана қолға алынды. Соның дәлелі ретінде Астанадағы ең беделді жоғары оқу орындарының бірі, әрі бірегейі, Еуразия университетіне Л.Н.Гумилевтің есімінің берілуі осыны айғақтаса керек. 2006 жылдың 26 мамырында Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті қабырғасындағы «Экономика біліміне инновация және ғылым арқылы» атты өзінің дәрісінде Елбасы Н.Ә. Назарбаев былай деген болатын: «Еуразиялық идея теория секілді өткен ғасырда туды. Бірақ, еуразиялық идея тәжірибе жүзінде осы ғасырда жүзеге асады. Еуразияшылдық – ХХ ғасырдың басты идеялардың бірі. Мұны өздеріңіз түсініп, көретін боласыздар. Еуразиялық идеяның Қазақстан инициативасы негізінде орындалған үш басты көрінісі – ЕурАзЭҚ, АӨСШК және ШЫҰ. Және бұл үш ұйым мызғымас Орталық, Біріккен Еуразиялық Идеяның тәжірибелік келбеті» Еуразияның төрінде орналасқан Қазақстан қауіпсіздік және жоғарғы дәрежеде интеграция мақсатында жаңа көпполярлы әлемдік саяси жүйені құруда үлкен рөл атқарып келеді. Бұл жөнінде Елбасымыз: «Қазақстан – орталық Азияда еуропалық және азиялық халықтардың тамыры ұштасатын айрықша мемлекет.
Әр түрлі мәдениет пен дәстүр бізге Батыс пен Шығыстың үлкен жетістіктерін бойымызға сіңіруге мүмкіндік береді... біз, Қазақстан, еуропалық және азиялық аймақтық халықаралық ұйымдардың мүшесі бола отырып, өзіміздің геосаяси жағдайымызды ескеріп, қауіпсіздікті нығайту орталығы болуға дайынбыз» дей келе, Батыс пен Шығысты жалғайтын көпір болатын Қазақстан Президенті 2008 жылы 17-ші ЕЫҚҰ Парламенттік ассамблеяның жылдық сессиясында: «Еуропа және Азия – шырмалаң көптеген тарихи, экономикалық байланысы бар біріккен субконтинент. Бар күш- жігерімізді салмайынша, қазіргі жаһандық мәселелерге, қауіпсіздікті қамтамасыз ете алмаймыз»
деп ерекше атап өткен болатын. Сондай-ақ, Елбасымыз алға тартқан идеяны бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарып қолдауымыз керек. Идея жоғары деңгейде ғана болмай, халықтың қайнаған ортасын баурағанда ғана өміршең болады. Сол себепті, алдымен біз бұл идеяның өміршеңдігіне көз жеткізіп, идеяны іске асырып, дамытуда әрбір қазақстандық үлес қосуы тиіс. Еуразиялық одақты бұрынғы КСРО-ға қайта оралу емес, интеграциялық қайта жаңғыру деп түсінген жөн деген пікірін де ерекше атап өтуге болар еді. Осы алдыға қойған мақсат міндеттерді жүзеге асыруда заңгерлердің атқаратын ролінің ерекше екендігіне тоқталып өткім келеді [2;3;4;6].
Еуразиялық Одақ аясында қызмет атқаратын заңгер-халықаралық құқық кадрларын дайындау мақсатында базалық университетті қалыптастырудағы Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық универсиетінің ролі. Көптеген ғасырлар бойы заңгер мамандығы беделді және үлкен сұранысқа ие.
Бұл қызмет саласына сан түрлі мамандықтар кіреді. Мысалы, сарапшы-заңгер мамандығының бір өзі заң ғылымының барлық салаларын меңгерген әрі, инспектор, нотариаттық заңгер, юрисконсульт және де прокурор болып бір тұлғаны құрайды. Заңгерлердің барлығын заңнамалық базаны жетік білуі мен оны іс жүзінде қолдану мүмкіндігі біріктіреді. Заңгер қажетті заңды тауып, оны дұрыс қолдануға қабілетті ғана болмай, негізінде айғақтар мен дәлелдерді келтіре білуі тиіс. «Кітапқа қарай беретін дәрігерден қашық жүр, ал кітаптан басын көтермейтін заңгерге жақын жүр» деп бір ғұламаның айтып кеткеніндей, «кітаптан басын көтермейтін заңгерге жақын жүр» деп бекерден- бекер айтылмағанын аңғаруымызға болады. «Бәрін есте сақтау қабілеті» тәжірибемен келеді.
Еңбекқорлық пен кәсібилік арқасында тәжірибе жинақтап, заңгердің беделді судья мен бас прокурорға дейінгі жолдан өткеніне қатысты көптеген мысалдарды келтіруге болады. Олар өздерінің беделдерінің мінсіз тазалығына көп көңіл бөле отырып, ең жоғары деңгейдегі істерді ашумен қатар, бірқатар мансаптық сатыларды еңсере отырып өздерінің өміріне даңғыл жол аша біледі.
Бүгінде құқықтық білім алудың келешегі - бұл өмірдің көптеген салаларында көп жетістіктерге жетудің бастауы. Көптеген заңгерлер ғылыми, оқу, қоғамдық қызмет және саясатта өз орындарын табуда. Олар коммерциялық құрылымдарда бизнесмендер, банкирлер, құзыретті менеджерлер болып табылады. Енді неліктен адамдар бұл мамандықты таңдағаны түсінікті. Дегенмен, заңдарды жақсы білетін заңгер мамандар зор беделге ие, тек жоғары лауазымда жұмыс істей алады, іскерлік келіссөздер жүргізіп, даулы жағдайларды сауатты шеше алады. Заңгерлердің бизнесті лайықты жүргізетін мамандардың аясы үнемі кеңейіп келеді. Тұтынушылардың құқықтарын қорғауға, нарықты әділетсіз бәсекелестіктен қорғауға, авторлық құқықты қорғауға бағытталған жаңа қызмет салаларымен толығып жатыр. Қазіргі кезде арнайы заң білімінсіз белгілі бір жұмыс орындарына
қабылдамайды. Заңгер мамандығын неге таңдау қажеттілігінің бір маңызды дәлелі де осы. Құқық қорғау органдары білікті кадрларға мұқтаж. Заңгерлер нотариалдық кеңселерде, қарулы күштерде, мемлекеттік құрылымдарда, заң фирмаларында, түрлі компанияларда жұмыс істей алады. Олар, сондай-ақ, жеке жобаларын бастап, оларды жүзеге де асыра алады. Кәсібилікпен бірге заңгер мынадай жеке қасиеттерге ие болуы керек: логикалық ойлау, жауапкершілік, жақсы есте сақтау қабілеті, табандылық, бастамашылық және эмоционалды тұрақтылық. Заңгер болу оңай емес, бұл мамандық адамнан үлкен жауапкершілікті талап етеді. Өйткені олардың қызметі белгілі бір адамдардың, тіпті бүкіл қоғамның құқықтары мен мүдделерін қорғаумен байланысты.
Әрине, әлі талай уақыт бойы заңгер мамандығы әлемдегі беделді мамандықтардың қатарында көш бастап тұрады. Бұл бұқаралық гуманитарлық ғылымдардың бірі, біздің елде құқықтық еңбек нарығында заңгерлер саны артып жатса да, сұранысы жоғалмай, керісінше беделінің өсуі жалғасуда.
Әртүрлі санақтар бойынша, заңгер-түлектердің 50 пайыздан астамы өздерінің мамандықтары бойынша жұмыс істейді. Жыл сайын мыңдаған мектеп және колледж түлектері әртүрлі жоғары оқу орындарының заң факультеттеріне барады. Мұндай беделді оқу орындарының бірі Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық Университетінің заң факультеті болып табылады. Бүгінгі күні заң факультетін заң ғылымдарының докторы, профессор Сәуле Кошкенқызы Амандықова басқарып отыр. Факультет құрамында төрт кафедра бар: мемлекет және құқық теориясы; конституциялық құқық; азаматтық және экологиялық құқық; қылмыстық құқық пәндері; халықаралық құқық.
Қазіргі уақытта факультетте 23 заң ғылымдарының докторы, 28 заң ғылымдарының кандидаты, 8 PhD философия докторы, 25 магистрант қызмет етеді.
Жеке курстарды оқу үшін Қазақстан Республикасы Парламенті, Әділет министрлігі, Сыртқы істер министрлігі, Бас Прокуратура, дипломатиялық өкілдіктерінің, сонымен қатар Польша, Ресей, Австрия, Түркия, Франция, Англия және басқа елдерден практик танымал және көрнекті құқық ғалымдары тартылады.
Студенттерді дайындау үш сатылы жүйе: бакалавриат, магистратура және PhD докторантура,
«Құқықтану» және «Халықаралық құқық» мамандықтары бойынша жүзеге асырылады.
Қазақстан - Еуразиялық Экономикалық Одақтың мүшесі, мұнда ресми тілі ағылшын тілі, Астанада халықаралық қаржы орталығы ағылшын заңы бойынша жұмыс жасайды. Міне, сол себепті негізі ағылшын тілі болып отыр.
Расында да, бұл беделді мамандықты ағылшын тілін жоғары деңгейде білетін үміткерлер таңдайды. Кейінірек, бұл мамандықтың түлектері халықаралық ұйымдарда, әмбебап және өңірлік сипатта жұмыс істейді. Халықаралық құқық мамандығына оқуға түсу үшін «Ағылшын тілі»
пәнін тапсыру бұл ҚР БҒМ тарапынан қабылданған жақсы шешім болған еді, біз оны болашақта халықаралық құқық мамандығы үшін негізгі пән ретінде қайтадан қайтару қажет деп санаймыз.
Себебі, ағылшын тілі халықаралық құқықта әмбебап болып табылады, сондықтан оны білу және қолдану міндетті болып саналады. Қазіргі жаһандану дәуірінде болашақ халықаралық құқықтанушы заңгер қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жетік меңгерсе, солғұрлым әлемдік бәсекеге қабілетті болған болар еді.
Бұрынғы КСРО, яғни кеңестік социалистік республикалар одағы кезінде де 15 одақтас республиканың өкілдері бір-бірімен араласып білім алған тәжірибеміз де жоқ емес. Енді болашақта осы Еразиялық Одаққа мүше елдердің студенттері ғана емес, оған мүше емес әлем елдерінің студенттері келіп білім алатындай деңгейге жетсек, интеграция талаптарына қосқан үлесіміз де сол болар еді, әрі басты мұратымызың да орындалғаны дер едік. Сөзіміз дәлелді болуы үшін Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде студенттердің әлемнің жетекші университеттерімен академиялық ұтқырлық бағдарламасы бойынша білім алмасу үрдісі өте жақсы жолға қойылып келе жатқандығын мақтанышпен атап өтуге болады. Бұл бағдарлама студенттерге өте тиімді, себебі ешқандай профессор немесе оқытушы студентке мына елге, болмаса мына жоғары оқу орнына бар деп ықпал жасай алмайды. Студент қай елге, қашан және қай курста баратынын өзі шешеді.
Немесе керісінше біздің университетке шет мемлекеттерден білім алмасу бағдарламалары бойынша студенттер көптеп келуде. Мысалы, әр жылдары келген Ресей Федерациясы Алтай мемлекеттік университеті, (Душанбе) Тәжікстан мемлекеттік университеті, (Бішкек) Қырғызстан мемлекеттік университетінің студенттерін атап өтуге болады. Сонымен қатар, көрші бірқатар мемлекеттердің жоғары оқу орындарымен магистранттарды дайындауда «қос диплом» бағдарламасы жақсы
нәтиже беріп отыр. Сонымен қатар, профессорлар мен оқытушы құрамның да шетелдерге ғылыми тағылымдамадан өту тәжірибелері жақсы жолға қойылуда. Бұның барлығы бір күн, не болмаса бір жылдың ішінде қалыптасқан дәстүр емес. Маңыздысы, осы мақсаттың ең бастауында Елбасымыз тұрған осы Еуразиялық Одақ аясында қалыптасқан ұзақ жылдарға тән идея бар.
Аталмыш мақаланы қорытындылай келе, Л.Н. Гумилев атындағы университетінің қабырғасында Еуразиялық Одақ аясында қызмет атқаратын заңгер-халықаралық құқық кадрларын дайындау үшін базалық университетті қалыптастыру идеясының бар екендігі, әрі бір кездері орындалмайтындай болып көрінгенімен оның да шынайы түрде жүзеге асып келе жатқандығы қуантады. Осы ұйымның құқықтық механизмін қалыптастыруда универсал, яғни әмбебап, аумақтық және екі жақты халықаралық шарттардың атқаратын ролінің ерекше екендігін де атап өткен орынды [7]. Ұйымға мүше мемлекеттердің санының артуына байланысты қабылданған нормалар арасында әлемдік тәжірибеге сәйкес даулы мәселелер, қарам-қайшылықтардың туындайтыны да сөзсіз, сондықтанда осындай мәселелердің алдын алу мақсатында халықаралық сот құру мәселесі де кезек күттірмейтін мәселелердің бірі болып қалып отыр [1].
Қорытынды: Аталмыш мақала тақырыбына қатысты салыстырмалы анализ жасай отырып, Л.Н.
Гумилев атындағы университетінің қабырғасында Еуразиялық Одақ аясында қызмет атқаратын заңгер-халықаралық құқық кадрларын дайындау үшін базалық университетті қалыптастыру идеясының алғашқы элементтерінің көрініс тапқандығын тек сөз жүзінде ғана емес, іс жүзінде іске асқан факторларды келтіре отырып, мысалы Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті мен Ресей Халықтар Достығы Университеті арасындағы магистратура білім бағдарламасындағы
«Қос диплом» алу тәжірибесі 2009 жылдан бастап өз жемісін бергендігін, сонымен қатар профессор- оқытушы құрамының ғылыми тағлымдамадан өту үрдістері кеңінен етек алып келе жатқандығын да ерекше атап өтуге болады.
Әдебиеттер тізімі
1. Мурзагалиев Е.Ч. Создание Международного налогового суда как конечный результат борьбы с налоговыми преступлениями международного характера: (теоретические аспекты) // Научное пространство в Европе:
Материалы 4-ой Междунар. научно-практической конф. Республика Болгария, София. -2008.- С.57- 60.
2. Мурзагалиев Е.Ч. Международно-правовые основы сотрудничества государств в борьбе с налоговыми преступлениями международного характера // Информационно-аналитический журнал «Правовая реформа в Казахстане».-2009 – Т.45№1. – С.110.
3. Мурзагалиев Е.Ч. и др. Правовые аспекты деятельности транснациональных корпораций в Республике Казахстан в сфере формирования человеческого капитала. Коллективная монография // Правовые и социально- экономические аспекты формирования человеческого капитала в Казахстане. - 2011. - С. 115-156.
4. Мурзагалиев Е.Ч. Проблемы ответственности в международном налоговом праве. Монография/ Е.Ч.
Мурзагалиев. - Астана: ТОО «Мастер ПО», 2012. - 212 с.
5. Мурзагалиев Е.Ч. Конституционно-правовые основы закрепления прав человека в сфере налогообложения:
казахстанский и зарубежный опыт. Монография // Реализация, обеспечение и защита прав человека в условиях мультикультурализма. - Магнитогорск., 2013. -140-176 с.
6. Николаев А.М., Мурзагалиев Е.Ч. Актуальные проблемы борьбы с налоговыми преступлениями международного характера в новых интеграционных объединениях // Вестник Волгоградского государственного университета. Серия 5 «Юриспруденция».- 2016. Т. 15. №3. - С.169-175.
7. Сейдеш Б.Б. Классификация международных договоров в международном праве. Статья // научный журнал ВЕСТНИК / ХАБАРШЫ – Астана., 2017. – С. 219-221. Евразийский университет им. Л.Н. Гумилева ISSN 1028-9364
Е.Ч. Мурзагалиев, Б.Б. Сейдеш
Евразийский национальный университет имени Л.Н. Гумилева, Астана, Казахстан Формирование базового университета для подготовки юристов-международников в рамках
Евразийского экономического союза
Аннотация. Идея евразийства как теория родилась в прошлом веке. Однако практическое осуществление идеи евразийства стало возможным в этом столетии. Радует тот факт, что есть идея создать базовый университет в стенах Евразийского национального университета им. Л.Н. Гумилева для подготовки
в начале казалось, что эта задача невыполнимая. В эпоху современной глобализации авторы, исследующие интеграционные процессы, отмечают необходимость создания учебного центра для подготовки юристов- международников в рамках Евразийского экономического союза. Не секрет, что развитие конкуренции между социализмом и капиталистическим обществами, который доминирует последние 70 лет, повлияло на общую тенденцию. Политические вопросы также имели вес, но современная интеграция нового этапа развития в рамках организации и роли Евразийского экономического союза, идея формирования базового университета в целях обучения юристов-международников является актуальной и своевременной.
Ключевые слова: сотрудничество в эпоху глобализации, интеграционные процессы, международное право, интеграционные ассоциации, Евразийский союз, правовые вопросы.
Ye.Ch. Murzagaliyev, B.B. Seydesh
L.N. Gumilyov Eurasian National University, Astana, Kazakhstan
Formation of a basic university for the training of international lawyers within the framework of the Eurasian Economic Union
Abstract. The idea of Eurasianism as a theory emerged in the last century. However, the practical implementation of the idea of Eurasianism became feasible in this century. Although it seemed impossible at the beginning, it is encouraging that an idea to create a basic university within the walls of the L.N. Gumilyov Eurasian National University for the training of international lawyers who can work within the framework of the Eurasian Economic Union exists. In the era of modern globalization the authors that research integration processes note the need to create a training center for preparing of international lawyers within the framework of the Eurasian Economic Union. It is no secret that the development of competition between socialism and capitalist societies that has dominated the last 70 years has influenced the general trend. Political issues also have been important but the modern integration of a new stage of development in the organization and the role of the Eurasian Economic Union, the idea of forming a basic university for preparing of international lawyers is timely and actual.
Key words. Cooperation in the era of globalization, integration processes, international law, integration associations, the Eurasian Union, legal issues.
References
1. Murzagaliev E.CH. Sozdanie Mezhdunarodnogo nalogovogo suda kak konechnyj rezul’tat bor’by s nalogovymi prestupleniyami mezhdunarodnogo kharaktera: (teoreticheskie aspekty). [Establishment of the International Tax Court as the final result of the fight against tax crimes of an international nature: (theoretical aspects)], Nauchnoe prostranstvo v Evrope– 2008. Materialy 4-oj Mezhdunarodnoj nauchno-prakticheskoj konferentsii. Respublika Bolgariya. Sofiya, 2008. S.57- 60.
2. Murzagaliev E.CH. Mezhdunarodno-pravovye osnovy sotrudnichestva gosudarstv v bor’be s nalogovymi prestupleniyami mezhdunarodnogo kharaktera. [The international legal framework for cooperation of states in combating tax crimes of an international character], Informatsionno-analiticheskij zhurnal «Pravovaya reforma v Kazakhstane».-Аlmaty: Izdatel’skij tsentr «Interligal», 45 (1), 110 (2009).
3. Murzagaliev E.CH. i dr. Pravovye aspekty deyatel’nosti transnatsional’nykh korporatsij v Respublike Kazakhstan v sfere formirovaniya chelovecheskogo kapitala. Kollektivnaya monografiya. [Legal aspects of the activities of transnational corporations in the Republic of Kazakhstan in the field of human capital formation.], (Master Po, Аstana, 2011.
4. Murzagaliev E.CH. Problemy otvetstvennosti v mezhdunarodnom nalogovom prave. Monografiya. [Problems of liability in international tax law. Constitutional and legal bases of fixing human rights in the field of taxation:
Kazakhstani and foreign experience] («Master PO», Аstana, 2012).
5. Murzagaliev E.CH. Konstitutsionno-pravovye osnovy zakrepleniya prav cheloveka v sfere nalogooblozheniya:
kazakhstanskij i zarubezhnyj opyt. Monografiya. [Actual problems of combating tax crimes of an international character in the new integration], Realizatsiya, obespechenie i zashhita prav cheloveka v usloviyakh mul’tikul’turalizma. - (MSTU publishing house, Magnitogorsk., 2013).
6. Nikolaev А.M., Murzagaliev E.CH. Аktual’nye problemy bor’by s nalogovymi prestupleniyami mezhdunarodnogo kharaktera v novykh integratsionnykh ob»edineniyakh [Actual problems of combating tax crimes of an international character in the new integration associations], Vestnik Vo49
lgogradskogo gosudarstvennogo universiteta. Seriya 5 «YUrisprudentsiya»[Bulletin of Volgograd State University].
3(15), 169-175 (2016).
7. Sejdesh B.B. Khalyqaralyq qȳqyqtaǵy khalyqaralyq sharttardyǹ klassifikatsiyasy. Maqala. [Classification of international treaties in international law], Gylymi zhurnal KHАBАRSHY, the new in numerical analysis], [Bulletin of L.N. Gumilyov Eurasian National University], 118(3)219-221, (2017).
Авторалар туралы мәлімет:
Мурзагалиев Е.Ч. – Заң ғылымының магистрі, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті заң факультеті халықаралық құқық кафедрасының аға оқытушысы,. Қаныш Сәтпаев көшесі 2, Астана, Қазақстан.
Сейдеш Б.Б. – халықаралық құқық магистрі, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті заң факультеті халықаралық құқық кафедрасының аға оқытушысы, Астана, Қазақстан.
Murzagaliev E. – Master of Jurisprudence, L.N. Gumilyov, Faculty of Law, Senior lecturer of Department of International Law, Astana, Kazakhstan.
Seydesh B. – Master of International Law, L.N. Gumilyov, Faculty of Law, Senior lecturer of Department of International Law, Astana, Kazakhstan.
МРНТИ 10.87.47
А.А. Ойнарова
Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева, Астана, Казахстан (E-mail: oinarova@mail.ru)
Организационно-правовая основа взаимодействия Евразийского экономического союза и Всемирной торговой организации
Аннотация. Всемирная торговая организация является главной глобальной организацией, которая занимается вопросами регулирования мировой торговой системы. Основные цели ВТО – укрепление мировой экономики и расширение мировой торговли, увеличение инвестиций, занятости и повышение уровня доходов во всем мире. В статье рассмотрены условия присоединения стран-участниц Евразийского экономического союза к ВТО, а также возможные последующие выгоды и возможные негативные последствия от участия в Организации. Целью данной статьи является изучение процессов взаимодействия государств-членов ЕАЭС со Всемирной торговой организацией. При написании работы применялись специальные приемы и методы исследования явлений и процессов. Также в работе были изучены нормативно-правовые документы организаций, мнения экспертов по данному вопросу. Значимость исследования заключается в том, что в работе были рассмотрены вопросы взаимодействия правовых режимов ЕАЭС и ВТО. По итогам работы было отмечено, что участие государств-членов ЕАЭС во ВТО даст возможность принимать участие в выработке новых правил международной торговли с учетом не только национальных интересов, но и интересов ЕАЭС в целом, получить выгодные условия доступа продукции на иностранные рынки, получения доступа к системе разрешения споров ВТО.
Ключевые слова. Интеграционные объединения, Евразийский экономический союз, Всемирная торговая организация, Орган по разрешению споров ВТО, евразийская интеграция, Таможенный союз, Единое экономическое пространство
Ключевой тенденцией в развитии мировой экономики на данный момент является региональная экономическая интеграция. Будущее мировой экономики будет во многом зависеть от эффективности глобального диалога интеграционных формирований и от их внутренней устойчивости. Вполне закономерным является то, что государства-члены Евразийского экономического союза развивают проект экономической интеграции, стремясь занять определенные позиции в формирующейся новой структуре мировой экономической системы [1,58].
Абдрасулов Е.Б. отмечает, что с формированием структуры Евразийской экономической интеграции для стран СНГ появилась реальная возможность создать и воплотить в жизнь новую модель общественного развития, основанную на принципах добровольности, поступательного прогресса, экономической рациональности и демократии [2].
В результате глобализации экономических отношений, появления международных регулирующих органов начался повсеместный отход от протекционистской политики, а страны, наиболее страдавшие от протекционизма, стремились к его сокращению и максимальному ускорению либерализации мировой торговли путем снижения внешнеторговых тарифов [3].
Важным институтом, обеспечивающим организационно-правовую основу развития международной торговли, является Всемирная торговая организация (ВТО). Присоединение к данной организации становится эффективным инструментом для дальнейшей интеграции в глобальную экономику. В преамбуле Договора о ЕАЭС страны-участницы принимают во
