رثا یوبجنرداب یبآ ۀراصع
Melissa officinalis ( ه )
رب خساپ و ینمیا درکلمع
وج هج یتشوگ یاه
یدبع هزئاف
1داژن و یدمحم دادرهم
2
*
1 . شناد هتخومآ سانشراک ی نلایگ هاگشناد ،یزرواشک مولع ۀدکشناد ،یماد مولع هورگ ،دشرا
2 . نلایگ هاگشناد ،یزرواشک مولع ۀدکشناد ،یماد مولع هورگ رایشناد
صو خیرات :هلاقم لو 13 / 11 / 1393 :هلاقم شریذپ خیرات
06 / 02 / 1394
هديكچ زا زا نیا اب زرکلمع و ینمیا فیاپ رب یندیما آ بآ رز هی جنرزاب یبآ ۀرااع نزوز ا رثا 200
سار ۀی ای ین گ ۀج ج هعطق 308
،
و رارکت راهک ،رامیت جنپ اب ی زاات ًلاماک حرط بلاق رز 10
ییررب رارکت ره رز دنرپ ،)دهاا ( ر اص ریزااقم دا
5 / 0 ، 1 ، 5 / 1 و 2
یلیم هب و د ه اضا یندیما آ بآ هب هی جنرزاب یبآ ۀرااع ،رنیل رز رنیل تدم
42 ورگ راینخا رز زور فایاپ ت رگ رارق یشیامزآ یاه
هج ج رز لار م ه ینمیا قیرزت اب ،اه
1 / 0 یلیم ل لحم رنیل 25
( دن ی گ زمرق ل لگ دصرز هزور رز )SRBC
یا 8 و 22 شروراپ ۀروز
زادنا و یاننآ یرایگ یااهزور رز نآ هایلع راب یزااب
21 ، 28 ، 35 و 42 زور رز دا یایررب 16
قایرزت ااب یل لای یانمیا شروراپ
هب نینیت لگامه نی نیگنایم د یبایزرا ،لاب تی پ لخاز
فرام سار خ ن گاان گ ح طای ریثأات تحت هنازور نزو سیاز ا و هنازور
ب یبآ ۀرااع ریزاقم هک یناگدنرپ ت رگن رارق هی جنرزا
5 / 1 و 2 یلیم بیراض ،دانزرک تا ایرز یندیماا آ بآ رنیل ره رز رااع رنیل
( دنن از روز لک و د ر ۀروز رز یرنمک لید ت 05
/ 0
P<
یننآ رایع ) هایلع ماات یزااب
یااهزور رز ،SRBC
28 ، 35 و 42 رز ،شروراپ
ۀرااع ز خ یندیما آ بآ رز هک یناگدنرپ ( ز ب دها ناگدنرپ زا رتلااب ،دنزرک ت ایرز هب جنرزاب
05 / 0
P<
زور رز ) 28
رایع ،شرورپ
( ز اب دها ناگدنرپ زا رتلااب ،دنزرک ت ایرز هب جنرزاب ۀرااع هک یناگدنرپ رزIgG
05 / 0
P<
یااهزور رز ) 28
و 35 راایع ،شروراپ
ریزاقم هک یناگدنرپ رزIgM
1 ، 5 / 1 و 2 یلیم اب ۀرااع رنیل ( ز ب رنشیب ،دنزرک ت ایرز هی جنرز
05 / 0
P<
هاک زاز نااشن لاصاح جیانن )
نازیم هب هی جنرزاب یبآ ۀرااع نزوز ا 5
/ 1 یلیم هج ج یندیما آ بآ رنیل رز رنیل باج م ،لیدا ت بیراض سهاک نمض ،ین گ یاه
یم لار م ه ینمیا منتیی تیلاع ز هب ز
دیلك هژاو :اه ین گ ۀج ج ،هی جنرزاب نایعانعن ،زرکلمع ،ینمیا منتیی ،
هرود
17 هرامش
2 ناتسمز و زییاپ 1394
هحفص یاه 290 - 281
همدقم نرق تی قت یارب ییوراز ناهایگ زا ناهج ریاری رز تیاه
یم زا نیا ندب ینمیا منتیی و ییوراز ناهایگ یمعب ز
رااع یم ،اهنآ یاه سیاز ا ار ینمیا منتیی زرکلمع دننا ت
عمااج یباایزرا یور ییوراز ناهایگ تاقیقحت رنشیب دنهز ( تیا د زکرمنم ندب ینمیا منتیی رب اهنآ تاریثأت 26
)
( هاای جنرزاب
Melissa officinalis
) یمیدااق زا نیراات
( ناایعانعن ۀزا ناخ زا و ییوراز ناهایگ
Lamiaceae
تایا )
( 16 هقباااای نآ زا زا نااایا و ) 2000
( زراز هلاااای 13
)
ماجنا تاقیقحت یور های جنرزاب اایگ زا زا نایا ااب دا
لداام مارآ تاریثأاات ینا اایح یاااه ،نز بزرزدااض ،یااشخب
با خ ( نز بروآ 1
یاننآ ،) ( یباهنلاداض و ینادیاتکا 20
ار )
تایااص اخ ااایگ ناایا یاابآ ۀرااااع تاایا زاز ناااشن سوریو هیلع ییوریودض اتکیم ،ازنآ ل نآ ،لیاک ین یاه
و انیتکا و بت لااخ ( زراز 11 تیاصاخ یاراز نیانچمه و )
( تیا یبورکیمدض 20
و 25 )
سرحم اگنایز راب ریثأات قایرطزا یهاایگ دا ر یااه
زا زا نایا ز ا هب نماض ،یبورکیمدض تیصاخ و شرا گ رز یاانمیا ز اا هب بااج م ،داا ر سیازاا ا و یذااغم زا اام هج ج یام ینا گ یاه ( دن ا
11 تایلاع های جنرزاب )
یاااننآ ( زراز ی اااق نادیاااتکا 20
و کینیرامزردیااایا و )
اب اااایگ رز ز اااج م کیئ اکدیااایا صا اااخ هااای جنرز
یننآ ( دنراز ینادیتکا 10
یننآ ) نادیتکا تای قت قایرطزا اه
سنات هیلع ندب یعا ز منتیی نیانچمه و یتادیاتکا یااه
یاابرک ن یاایادیتکارپ زا یریگ االج ظاا ح و ااااشغ یاااه
ت یلایی نداب یانمیا منتیی فیعمت زا عنام ،ل لی یاشغ
یم ( دن 6 راب های جنرزاب یابآ ۀرااع ت ام رثا ) یانمیا
( تیا د دهاشم ش م رز لار م ه و یل لی 8
فده )
هی جنرزاب یبآ ۀرااع رثا ییررب ،رضاح سهوژپ ماجنا زا فایاپ ،ها لا تا ص ،زرکلمع رب و لار ام ه یانمیا یااه
هج ج رز یل لی تیا ین گ یاه
و داوم شور اه
زا زا نیا اب قیقحت نیا 200
ۀی ای ینا گ ۀاج ج هعطق
سار 308 اب یانزو نیگنایم 8
/
±0 46 و ران ط الخم( مراگ
،)راامیت( وراگ جناپ ااب ی زاات ًلاماک حرط بلاق رز ) زام و رارکت راهک 10
یبآ ۀرااع د ماجنا رارکت ره رز دنرپ
هاب هناتباو نادامه ییوراز ناهایگ غاب زکرم زا هی جنرزاب یوااح ر کذام ۀراااع دا هایهت یزرواشکزاهج ترازو 7200 رز مرگورکیم یلیم
،دییا کیلاگ بتحرب رااع رنیل
و )رایطقت شور( مات لن 12900
یالیم رز مراگورکیم رانیل
تیا نیچتاک بتحرب دیئ نولا نازیم ۀرااع هااب یااشیامزآ یاااهرامیت تداام
42 ر ااص ریزاااقم ،زور
،)دها ( 5 / 0 ، 1 ، 5 / 1 و 2 یلیم ،یندیما آ بآ رنیل ره رز رنیل
ک ت ایرز هی جنرزاب یبآ ۀرااع یاطیحم طیارا ۀیلک دنزر
و ن یاایانیتکاو ۀاامانرب ،تااب طر ،ترارااح ۀااجرز لاای قزا ورگ مامت یارب یهزر ن نااتکی شروراپ ۀروز ل اط رز ااه
هج ج روز ل ط مامت رز ز ب هنازازآ ی اک یاذغ و بآ هب اه
ریج دنن از ییرنیز ۀالاجنک و تری ۀایاپ راب ییاذاغ یاه
نیمأت یارب و ای ی ا م تاجاینحا
هیص ت یذغم ز ۀی ای دا
سار 308 دند میظنت لودج(
1 )
سار اخ فراام و نیز ات ناگدانرپ ،هن ه ره نایاپ رز نااشکار خ لیدا ت بیراض و ،هانازور نزو سیاز ا ،هنازور
فیاپ یبایزرا یارب د ه یاحم ،لار م ه ینمیا منتیی یاه
( دن اای گ زاامرق ل اا لگ قاایرزت زا رااایع نیاایعت و )SRBC
یننآ زاب ،مات ی وIgG
ماجنا و دن ی گ زمرق ل لگ هیلعIgM
یااهزور رز دا زا نایا ن ییانیت لگامه سیامزآ 8
و 22
نازیم ،شرورپ ۀروز 1
/ 0 یلیم ل لحم زا رنیل 25
ل لگ دصرز
هج ج مامت ۀنیی ۀلمع هب تا ت ر اب رز زمرق د قیرزت اه
زور رز یااااه 21 ، 28 ، 35 و 42 قااایرطزا شروراااپ ۀروز
یرو ن خ لابد هنخل زا دعب د ماجنا یریگ
مرای ،ن اخ ند
هب روز( ژ ی یرننای کمک 3000
هب تدم 10 عامج )هقیقز یروآ
یامز رز و 20
- د ریخی س یتلی ۀجرز
لودج 1 ریج بیكرت . ۀ
هجوج ییاذغ نیمأت یذغم داوم و یتشوگ یاه
هدش
1 زنگنم دیتکا( زنگنم :یواح یندعم زا م لمکم مرگ لیک ره 62
)دصرز 16 هآ تا ل ی( نهآ ،مرگ ن
20 )دصرز 25 یور دیتکا( یور ،مرگ 77
)دصرز
11 م تا ل ی( م ،مرگ 25
)دصرز 4 تادی میتلک( دی ،مرگ 62
)دصرز 16 / 0 م ینلی( و مرگ 1
)دصرز 2 مرگ
2 ره لیک مرگ لمکم نیمانیو یواح ینیمانیو (A
500000 حاو د نیب )مراگ راب یاللملا 4
/ 0 نیماانیو ،مراگ
B1
( 8 / 98 )داصرز 18 / 0 نیماانیو ،مراگ
B6
( 5 / 98 )دصرز 3 / 0 نیمانیو ،مرگ
B12
( 1 )دصرز 15 / 0 نیمانیو ،مرگ
D3
( 500000 نیب دحاو )مرگ رب یللملا 4
/ 0 نیمانیو ،مرگ (E
500 نیب دحاو رب یللملا
)مرگ 6 / 3 نیمانیو ،مرگ
K3
( 50 )دصرز 4 / 0 نیمانیو ،مرگ
B9
( 80 )دصرز 125 / 0 نیمانیو ،مرگ
B5
( 99 )دصرز 3 مرگ و ، نیمانیو
H2
( 2 )دصرز 5 / 0 مرگ
)دصرز( ریج بیکرت روز
شرورپ یاه
نیزاغآ ( 14 - 1 ور )یگز د ر
( 28 - 15 )یگزور ینایاپ
( 42 - 29 )یگزور
تری ۀناز 53
/ 50 96
/ 50 34
/ 49
ای ی ۀلاجنک ( 44
=دصرز )CP
گگگ 52
/ 37 1
/ 32 79
/ 27
مدنگ 00
/ 5 00
/ 10 00
/ 15
عیام نغور 14
/ 2 79
/ 2 89
/ 3
نیتیام نیلای 23
/ 1 01
/ 1 97
/ 0
یز تا ت میتلک 90
/ 1 67
/ 1 60
/ 1
ش ج نیری 10
/ 0 10
/ 0 10
/ 0
ماعط کمن 34
/ 0 33
/ 0 32
/ 0
یندعم لمکم 25 1
/ 0 25
/ 0 25
/ 0
هنیمانیو لمکم 25 2
/ 0 25
/ 0 25
/ 0
نین ئرت 09
/ 0 06
/ 0 05
/ 0
یز نین ینم لا 36
/ 0 27
/ 0 25
/ 0
لا دیارلکوردیه نیزیل 29
/ 0 21
/ 0 19
/ 0
ه یاحم یذغم زا م د
یژرنا متیل بانم (
Kcal/kg
2900 ) 3000
3100
)دصرز( نیئتورپ 00
/ 21 00
/ 20 50
/ 18
)دصرز( میتلک 01
/ 1 86
/ 0 82
/ 0
)دصرز( بذج لباق ر ت 48
/ 0 43
/ 0 41
/ 0
)دصرز( مییانپ 38
/ 0 38
/ 0 38
/ 0
)دصرز( دیارلک 15
/ 0 15
/ 0 15
/ 0
)دصرز( میدی 15
/ 0 15
/ 0 15
/ 0
( نینژرآ )دصرز 39
/ 1 21
/ 1 00
/ 1
)دصرز( نیزیل 37
/ 1 18
/ 1 06
/ 1
)دصرز( نیئنتیی + نین ینم 03
/ 1 90
/ 0 83
/ 0
)دصرز( نین ئرت 90
/ 0 79
/ 0 72
/ 0
)دصرز( نا نپیرت 23
/ 0 19
/ 0 17
/ 0
یااننآ رااایع و مااات یزاااب
هاایلعIgG
شور اااب ،SRBC
ن یاایانیت لگامه ( داا نیاایعت
12 لاااع ریغ یارااب ) نزرااک
مری ،ناملپمک منتیی فی زا پ اه
هب ییاشگ تدم 30 هقیقز
یامز رز 56
مری پی و یرادهگن س یتلی ۀجرز هاب اه
رااایع نیاایعت یارااب لوا سااخب دنداا میااتقت سااخب وز یننآ اب راایع نیایعت یارب موز سخب و مات یز زا نایاIgG
هب د لااع ریغ ر ظنم نزراک
راایع نیایعت و IgM
رز IgG
هن من موز سخب ل الحم ،ااه
4 / 1 داصرز 2 - ل نااتا نپاکرم
(
Sigma, St, Louis Mo, USA
) هب تا ت ر اب رز تر اص
1:1 هاب و د ط لخم مری اب )یمجح(
تدام 30 رز هاقیقز
یامز 37 تلی ۀجرز دا ریخی س ی
( 12 ) نیالوا ۀراما
ز گ هک یا 50 تا رگ تر اص نآ رز ن ییانیت لگآ دصرز
یاان م رب منیراگل سایارب 2
تا ام ۀاجینن دا تا اززای
رز لقادح هک تیا ینقو 50
ز اگ زا دصرز یوااح یااه
رااایع لااضا ت زا ز اا دهاااشم ن یاایانیت لگآ ،SRBC
نیل ب لگ ن میا رایع زاG
یننآ یزاب ات هیلع م راایع ،SRBC
نیل ب لگ ن میا د ه یاحم M
. هاب فایاپ یباایزرا ر اظنم
زور رز ،یل لی ینمیا 16
های راراکت ره زا ،شرورپ ۀروز
راماا زا دااعب و باااخننا داانرپ رادااقم ،اااپ یراذااگ
1 / 0
یلیم زا رنیل یلیم کی ل لحم نینیت لگامه نی مرگ
تکرا (
)ناریا ،ناش اراهب یلیم کی رز
اب رانیل هاب نیلاای تا ات ر
هج ج تیار لاب ینی پ نیک پای دا قایرزت ااه
1 / 0
یلیم هب نیلای تا ت ر اب ل لحم رنیل نیاک هب دها نا نع
زا پ لاب تی پ تماخض د قیرزت ک لاب ینی پ 24
و 48 هب ،تعای تاقز ااب یل اک ۀلیایو
01 / 0 یالیم رانم
زاداانا لااضا ت زا نژ اانیم کاایرحت صخااا داا یراایگ
اخض قیرزت لحم تم نیلای تا ت ر اب
لاحم تماخاض و
قیرزت نینیت لگامه نی ( د ه یاحم
12 ) . زا ، روز نایاپ رز
ااب نیز ات زا اپ و باخننا هج ج وز رارکت ره یوزارات
( لانیجیز تقز
1 / 0 )مرگ ،ها لا نزو پای دندا رانشک
زادنا س میت و سر ب ،د ک ،نار ،هنیی ی اتن نزو و یریگ
هب اهنآ ر ص ی اتن نزو د ه یاحم دنز نزو زا ین تن ت
هب نار و هنیی د ه یاحم ه لا نزو زا ین تن تر ص
زاز مرن اب ،لصاح یاه یرامآ راز ا
لدام ۀایور وSAS
نیگنایم و هیزجت ریز یرامآ لدم سایارب یم مع یطخ ااه
هانمازدنک ن مزآ اب
دندا هاتیاقم رگیداکی ااب ناکناز یا
( 05 / 0
P<
) ( 1 )
Y ij Ti Eij
:هطبار نیا رز ،ت ص هب ط برم ۀدهاشمYij
μ
نیگنایم
،ت ص
Ti
و ،رامیت رثا
Eij
یقاب رثا تیا دنام
ثحب و جیاتن فرام سار خ ریثأات تاحت هانازور نزو سیاز ا و هنازور
تا رگن راراق های جنرزاب یابآ ۀراااع ن گاان گ ح طی ( لودااج 2 اا ر ۀروز رز ) ( د
28 - 15 ۀروز لااک و )یااگزور
یواح بآ هک یناگدنرپ ،شرورپ 5
/ 1 و 2 یلیم رانیل رز رنیل
ااب هتیاقم رز یرنمک لید ت بیرض ،دنزرک ت ایرز رااع ( دنن از دها رامیت 05
/ 0
P<
)
ش خ سیاز ا رز ینادنک ریثأت ییوراز ناهایگ یکار خ
( داانرادن ر اایط یاذااغ 3
) ا یاالن باایکرت کینیرامزردیاای
نتجرب و یرامزر و هی جنرزاب ایگ ۀ ناوارا ۀزام نینچمه
تایا ناایعانعن نااهایگ زا ناخ رز ز ج م (
25 نزوزا ا )
2 / 0 و یئانز نشیوآ و عانعن گرب رز پ دصرز 70
یلیم مراگ
یدایل ت زراکلمع راب ، ریج مرگ لیک ره رز ل میت و ل ننم هج ج سار اخ فراام راب یرثا ،سار ۀی ی ین گ یاه
دنرادن ( 19 ) نامزمه فرام 2
/ 0 یبآ ۀرااع دصرز ا
یلکلا
هب یندیما آ بآ رز هی جنرزاب ایگ ارمه
1 لگ رز پ دصرز
سیاز ا یلو زرادن سار خ فرام رب یرثا ریج رز کخیم هااج ج نزو ااات اااه
14 یاام ز اا هب ار یااگزور دااشخب
( 15 )
لمکم ۀن پ و هی جنرزاب ایگ وز رز پ یزای نازیم هب یه ک
10 یک رز مرگ ات ریج مرگ ل
14 یگن ه راثا یانعم راب یراز
( ت ادن هنازور نزو سیاز ا 9
)
یقیقحت رز ،ر اص ح طای رز های جنرزاب ایگ نزوز ا
5 / 2 ، 5 و 10 و نزو سیازا ا ثاعاب ریج مرگ لیک رز مرگ
هاج ج رز سار خ لید ت بیرض ز هب دا ینا گ یااه
( 14 ) رم ،نشیوآ ،یرامزر( ییوراز ناهایگ ۀیذغت ،ش اجنز
نایا و )نارزام ب و هن پ جارخنایا یااه
رز ااهنآ زا دا
تظلغ یاه 1 / 0 و 1 ، ریج دصرز لید ت بیرض ز هب ثعاب
هج ج رز سار خ زا اه
7 ات 28 ( د یگزور 7
رز فلانخا )
،یلاا تاراییغت ،ناهایگ سیور لحم ییای ارغج تیعق م بآ طیاراا و
و ،یروآراا ،تاا ازرب نااامز ،ییا ااه شور
ااع ر یم هک دننته یمهم یاهریغنم زا یریگ ب ای دننا ت
جیانن رز توا ت ( دن
21 )
یابآ ۀراااع ن گاان گ ح طی ۀتیاقم هب ط برم جیانن لوداج رز ها لا تا ص رب هی جنرزاب 3
دا زاز نااشن
هنیی ی تن نزو ،ه لا ززاب رب یشیامزآ یاهرامیت رثا تیا اتن نزو و )ها لا نزو هاب ت تن( نار و ،لااحط ،دا ک ی
) دانز نزو ااب هاتیاقم رز( س امیت و س یتیربا سر ب ینعم ز ن راز ( لودج 3 هب هی جنرزاب ایگ لمکم فرام )
نازیم 10 ( رایج مرگ الیک رز مراگ 9
ۀراااع ط الخم و ) یبآ
ا یلکلا 2 / 0 هب هی جنرزاب دصرز لامکم ارامه
1 داصرز
لگ رز پ ینعم رثا کخیم مدنا نزو رب یراز
یاه زرادان نداب
( 15 هب یهایگ أشنم یاراز تا یکرت ) نایا و رز پ تر ص
مادنا ی تن نزو رب یرثا هج ج رز ینورز یاه
ینا گ یاه
( زرادن 17 ) یاهرایع رب هی جنرزاب یبآ ۀرااع ن گان گ ح طی رثا
یننآ هایلع ماات یزاب ،SRBC
وIgG
یااهزور رزIgM
21 ،
28 ، 35 و 42 لوداج رز شرورپ 4
هائارا رز تایا دا
21 راب های جنرزاب یبآ ۀرااع ن گان گ ح طی رثا یگزور
یننآ رایع هیلع مات یزاب ،SRBC
وIgG
ینعمIgM
ز ن راز
یاهزور رز هی جنرزاب یبآ ۀرااع ن گان گ ح طی نزوز ا 28 ، 35 و 42 یاننآ رایع سیاز ا بج م شرورپ ماات یزااب
هیلع ( د SRBC
05 / 0
P<
زور رز ) 28
،شرورپ رایع
IgG
زا رتلااب ،دنزرک ت ایرز هب جنرزاب ۀرااع هک یناگدنرپ رز ( ز ااب دهااا ناگداانرپ 05
/ 0
P<
یاااهزور رز ) 28
و 35
راایع ،شرورپ ریزااقم هاک یناگدانرپ رزIgM
1 ، 5 / 1 و 2
یلیم ز اب رناشیب ،دانزرک تا ایرز های جنرزاب ۀراااع رنیل
( 05 / 0
P<
)
لودج 3 فلتخم حوطس رثا . ۀراصع
یبآ یندیماشآ بآ رتیل کی رد هیوبجنرداب رب
هشلا هدزاب مادنا یبسن نزو و
)هدنز نزو زا یتبسن( یلخاد یاه
اهرامیت ززاب
ه لا
*هنیی
*نار د ک
لاحط س ییربا سر ب
س میت
دها 22
/ 65 35 / 40 28 / 31 97
/ 1 12
/ 0 19
/ 0 41
/ 0
5 / 0 یلیم رنیل 13
/ 64 64 / 38 67 / 31 15
/ 2 14
/ 0 18
/ 0 47
/ 0
کی یلیم رنیل 85
/ 65 56 / 39 20 / 30 89
/ 1 10
/ 0 18
/ 0 40
/ 0
5 / 1 یلیم رنیل 43
/ 65 17 / 40 30 / 30 04
/ 2 14
/ 0 17
/ 0 37
/ 0
یلیم وز رنیل 31
/ 66 93 / 38 52 / 30 17
/ 2 13
/ 0 20
/ 0 43
/ 0
66 SEM
/ 0 57 / 0 64 / 0 11
/ 0 01
/ 0 02
/ 0 04
/ 0
P-value
25 / 0 20 / 0 43 / 0 37
/ 0 10
/ 0 91
/ 0 46
/ 0
لا نزو زا ین تن :*
ه
رااع و ناهایگ زراکلمع سیازا ا تایلباق یهایگ یاه
( دنراز ار ناگدنرپ ینمیا منتیی 26
یلپ ) ل ن تا یکرت و اه
یلپ رااع رز ز ج م یدیراکای ز ا هب ثاعاب یهاایگ یاه
نداب ینمیا منتیی یام
( دن ا 26 ) اایگ گراب نیانچمه
ن اچمه( کایل ن تاا یکرت و نین پای یواح هی جنرزاب دیااایا و )کااایلور و کاااینژورلک ،کااایئ اک ،کینیرامزر
( تیا یدیز کیلگ 8
نین پای ،هی جنرزاب یلن یاهدییا )
یانمیا تایلاع ز ا هب ثعاب کیل ن و یدیز کیلگ زا م و یم ندب ( دن 24 هاب تاقیقحت ) تیاصاخ یایررب ر اظنم
اااایگ ۀراااااع یااانمیا لیداااعت ( ریلااااب
Semecarpus
anacardium
) ل لی رب کات یااه هناته
و ملاای زارا ا یا
ثاعاب نین پاای هاک زاز نااشن دایئ تامور تیرترآ نارامیب یم لار م ه ینمیا فیاپ سیاز ا ( ز
22 )
تاظلغ ااب هی جنرزاب ایگ گرب ۀرااع زا زا نیا 100
یلیم فرطرب یارب ، ریج مرگ لیک رز مرگ تلالاناخا نزراک
یننآ تاریثأت ،ش م رز بری زا ی ان اشم ینادیاتکا
ااب هبا
نیمانیو زاز نااشن ارC
( 2 ) نیماانیو های جنرزاب گراب
C
زراز ( 2 ) نیمااانیو.
زرااکلمع ز اا هب ثااعاب ریااتم وز زاC
یم ینمیا منتیی نازایم نیماانیو نایا لوا ریاتم رز ز ا
ن مر ه تخای سهااک ار لانرزآ یدیئورنیا کیتر ک یاه
یم ن مر ه نیا دهز ب کرای لاما ع زا اه
مناتیی ۀداننک
ا نیمانیو موز ریتم رز دننته ندب ینمی هبC
تلع تیصاخ
یننآ ت اب زا ،ینادیتکا یام تاظا ح یدایئ نل یاه
و دانک
یم سیاز ا ار اهنآ ییاراک دهز
( 4 )
زا زا نیا 2
بایکرت ،های جنرزاب رز پ دصرز 1
داصرز
و هی جنرزاب 1
دصرز ا مرپیا بیکرت نینچمه و 1
داصرز
و هی جنرزاب 1
دصرز ت کاک ی ل لی رب یرثا ، ریج رز یااه
لای ورنه و تیای نل داننام( ن اخ ینمیا نااغرم رز )ااه
مخت ( زرادن راذگ 18
)
لودج 4 یندیماشآ بآ رتیل کی رد هیوبجنرداب یبآ ۀراصع نوگانوگ حوطس رثا . رایع رب
یتنآ یداب هیلع مات ،SRBC
وIgG
زور ردIgM
یاه 21 ،
28 ، 35 و 42 ( شرورپ
log2
)
رامیت اه رایع
یننآ هیلع مات یزاب
IgG SRBC IgM
21 یگزور 28
یگزور 35
یگزور 42
یگزور 21
یگزور 28
یگزور 35
یگزور 42
یگزور 21
یگزور 28
یگزور 35
یگزور 42
یگزور
دها 17
/
b 2 25 /
c 4 67 /
b 4 32 / 4 70 /
b 0 10 / 2 32 / 3 85 / 2 47 /
b 1 15 /
c 2 35 / 1 47 / 1
5 / 0 یلیم رنیل 62 /
a 2 22 /
b 5 40 /
a 5 05 / 5 10 /
a 1 67 / 2 32 / 3 12 / 3 52 /
ab 1 55 /
bc 2 50 / 1 92 / 1
یلیم کی رنیل 75 /
a 2 37 /
ab 5 77 /
a 5 15 / 5 07 /
a 1 70 / 2 00 / 4 35 / 3 66 /
a 1 67 /
ab 2 77 / 1 82 / 1
5 / 1 یلیم رنیل 87 /
a 2 60 /
a 5 15 /
a 6 17 / 5 20 /
a 1 72 / 2 35 / 4 17 / 3 65 /
a 1 87 /
ab 2 80 / 1 97 / 1
یلیم وز رنیل 85
/
a 2 67 /
a 5 10 /
a 6 32 / 5 17 /
a 1 87 / 2 20 / 4 47 / 3 67 /
a 1 80 /
a 2 90 / 1 85 / 1
26 SEM
/ 0 21 / 0 17 / 0 18 / 0 14 / 0 14 / 0 23 / 0 16 / 0 29 / 0 15 / 0 12 / 0 14 / 0
P-valu
35 / 0 002 / 0 001 / 0 01 / 0 13 / 0 01 / 0 06 / 0 11 / 0 98 / 0 03 / 0 03 / 0 15 / 0
ینعم ،ن نی ره رز توا نم فورح اب ماقرا توا ت :a-c ( تیا راز
05 /
>0 )P
اطخ:SEM نیگنایم رایعم ی
یندیمااا آ بآ هااب هاای جنرزاب یاابآ ۀرااااع نزوزاا ا هج ج یانعم ریثأت ین گ یاه نازایم راب یراز
هایلعIgM
یدینیرننا لان ملای ( زرادن
5 ۀرااع زا زا نیا ) 2
/ 0 ، 4 / 0
و 6 / 0 یندیماا آ بآ رز عانعن دصرز هاج ج
یراثا ااه راب
هج ج ینمیا منتیی یاه
( زرادن ین گ 17
رثا ) یبآ ۀرااع
قایرزت و یکار اخ تر اص وز هاب ش ام راب هی جنرزاب یاانمیا منااتیی رااب رااااع رااثا هااک زاز ناااشن یداالجریز هب یانمیا مناتیی تای قت ثعاب و ز ب رنهب یقیرزت تر ص
( د ش م لار م ه 8
)
اااب کاایرحت صخااا رااب یااشیامزآ یاااهرامیت رااثا نامز رز نینیت لگامه نی ینعم توا نم یاه
ز ن راز لودج(
5 یننآ ) ل لی هب لااتا قیرطزا نینیت لگامه نی نژ یاه
T
تی پ مر ت زاجیا و ینی پ لی وزاب دید تییاتح ثعاب یم هاب سیاامزآ نیا ز فایاپ یاراب یا ور نا انع
یااه
تیی نل هب هنتباو یاه
ل لی هب هنتباو ینمیا زرکلمع و T
یم زا نیا ( ز
12 )
ااع ییررب زا لصاح جیانن هاشیمه لاگ یابآ ۀرا
رااهب (
Calendula officinalis
ینا گ ۀج ج ینمیا منتیی رب )
هاب راااع نایا زا زا نیا هک زاز ناشن یکار اخ تر اص
ل لی سیاز ا ثعاب یاه
ع ن زاT CD8
ترجاهم سهاک و
لی ورت ن قیزرت لحم هب اه یداینیرننا لان ملای
ااما ،دا
منتیی رب یرثا یبآ ۀرااع زا زا نیا ت ادن یل لی ینمیا
( 5 رز هان پ و ناشیوآ ،عاانعن ایگ هی ط لخم زا زا نیا )
مخت ناغرم ۀریج سیازا ا ثاعاب ناهایگ نیا زاز ناشن راذگ
مخت غرم یل لی ینمیا ( دند راذگ
23 شرازگ ق ط ) یااه
یل لای ینمیا سیاز ا ثعاب هی جنرزاب یبآ ۀرااع ز ج م ن هب هنتب رااع یشخب رثا د ش م یاشیامزآ منتیی ع
( داا اب هناا از توااا ت یاالیخ تاایا نااکمم 8
ًلاااامنحا و )
یم ینزوز ا ۀزام زز رز فلانخا رز توا ت ز جو لیلز دنا ت
سیامزآ جیانن ( دا اب ن گان گ یاه
17 فراام نیارباانب )
5 / 1 یاالیم بآ راانیل کاای رز هاای جنرزاب یاابآ ۀرااااع راانیل
هب و سار اخ لیدا ت بیراض سهااک ثعاب یندیما آ ز ا
هج ج لار م ه ینمیا منتیی یم ین گ یاه
ز
لودج 5 حوطس رثا . ۀراصع نوگانوگ
یندیماشآ بآ رتیل کی رد هیوبجنرداب یبآ یتسوپ لخاد قیرزت هب لاب تسوپ خساپ رب
نینیتولگامهوتیف
اهرامیت زا دعب کیرحت صخا
24 تعای
یلیم(
)رنم زا دعب کیرحت صخا
48 تعای
یلیم(
)رنم
دها 67
/ 0 50
/ 0
5 / 0 یلیم رنیل 58
/ 0 40
/ 0
یلیم کی رنیل 54
/ 0 34
/ 0
5 / 1 یلیم رنیل 45
/ 0 34
/ 0
یلیم وز رنیل 35
/ 0 29
/ 0
087 SEM
/ 0 089
/ 0
P-value
13 / 0 18
/ 0
نیگنایم رایعم یاطخ:SEM
عبانم 1 یردیح م ( م نابرز و ر 1378
رثا یبایزرا ) یزرزداض
سیامزآ اب هی جنرزاب ایگ یل نانم ۀرااع
Tail-flick
یر ی ش م رز یژ ل کاامرا و یژ ال یزی
3 ( 1 :)
81 - 87
2 ماانهب ،ز یعاض م ،س یمنیر ن ر ایغ و م یل ایر
( 1389 یااننآ رااثا هااتیاقم ) ااایگ گرااب ینادیااتکا
هی جنرزاب
Melissa Officinalis
نیمانیو اب
"
"
راب
گزاای تلالانخا تر رز برای تانایا زا یا ان یری
یک زپ ر شناز 86
( 1 :) 1 - 9
3 یداانمیم ،ع س ینیااتح ،م یلااصا یااطیحم و ا ر ااپ
( ع یودااهم 1389
و ماز هاایذغت رز یاایوراز ناااهایگ )
م الع تااقیقحت هاتی م ،لوا پاک )همجرت( ر یط ،ر شک یماز 317
ص
4. Amakye-Anim J, Lin TL, Hester PY, Thiagarajan D, Watkins BA and Wu CC (2000) Ascorbic acid supplementation improved antibody response to infectious bursal disease vaccination in chickens. Poultry Science. 79:
680-688.
5. Barbour EK, Sagherian VK, Talhouk RS, Harakeh S and Talhouk SN (2004) Cell- immunomodulation against salmonella enteritidis in herbal extract- treated broilers.
Applied Research in Veterinary Medicine. 2(1):
67-73.
6. Bendich A (1993) Physiological role of antioxidants in the immune system. Dairy Science. 76(9): 2789-2794.
7. Cross DE, McDevitt RM, Hillman K and Acamovic T (2007) The effect of herbs and their associated essential oils on performance, dietary digestibility and gut microflora in
chickens from 7 to 28 days of age. British Poultry Science. 48(4): 496-506.
8. Drozd J and AnuszewskaL E (2003) The effect of the Melissa officinalis extract on immune response in mice. Acta Poloniae Pharmaceutica.
60(6): 467-470.
9. Eleroglu H, Yildirim A, Sekeroglu A and Duman M (2014) Comparison of the growth performance and carcass characteristics of two slow-growing broiler genotypes fed diets supplemented with dry oregano (Origanum vulgare L.) or Lemon balm (Melissa officinalis L.) leaves under the organic system. Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi. 20(1):
49-58.
10. Gardiner P )2000( Lemon balm (Melissa officinalis) [Online]. Available at http://longwoodherbal.org/Lemonbalm/Lemonb alm.pdf.
11. Ganguly S (2013) Biological potency of various plant derived feed supplements and additives in poultry feed-A Review. Asian Journal of Chemical and Pharmaceutical Research. 1(1):
56-57.
12. Gholamrezaie Sani L, Mohammadi M, Jalali Sendi J, Abolghsemi SA and Roostaie-Ali Mehr M (2013) Extract and leaf powder effect of Artemisia annua on performance, cellular and humoral immunity in broilers. Iranian Journal of Veterinary Research. 14(1): 15-20.
13. Guginski G, Luiz AP, Silva MD, Massaro M, Martins DF, Chaves J, Mattos RW, Silveira D, Ferreira VMM, Calixto JB and Santos AR
)2009( Mechanisms involved in the antinociception caused by ethanolic extract obtained from the leaves of Melissa officinalis (Lemon balm) in mice. Pharmacology Biochemistry and Behavior. 93(1): 10-16.
14. Kasapidou E, Giannenas I, Mitlianga P, Sinapis E, Bouloumpasi E, Petrotos K, Manouras A and Kyriazakis I (2014) Effect of Melissa officinalis supplementation on growth performance and meat quality characteristics in organically produced broilers. British Poultry Science.
55(6): 774-784.
15. Marcincak S, Popelka P, Zdolec N, Martonova M, Simkova J and Marcincakova D (2011) Effect of supplementation of phytogenic feed additives on performance parameters and meat quality of broiler chickens. Slovenian Veterinary Research. 48(1): 27-34.
16. Miroliaei M, Khazaei S, Moshkelgosha S and Shirvani M (2011) Inhibitory effects of Lemon balm (Melissa officinalis L.) extract on the formation of advanced glycation end products.
Food Chemistry. 129(2): 267-271.
17. Nanekarani S, Goodarzi M and Heidari M (2012) The effect of different levels of Spearmint (Mentha Spicata) extract on immune system and blood parameters of broiler chickens. APCBEE Procedia 4: 135-139.
18. Nobakht A, Hosseini Mansoub N and Mohammad Nezhady MA (2012) Effect of Melissa officinalis L., Tanacetum Balsamita L.
and Ziziphora clinopodioides L. on performance, blood biochemical and immunity parameters of laying hens. Asian Journal of Animal and Veterinary Advances. 7(1): 74-79.
19. Ocak N, Erener G, Burak Ak F, Sungu M, Altop A and Ozmen A (2008) Performance of broilers fed diets supplemented with dry peppermint (Mentha piperita L.) or thyme (Thymus vulgaris L.) leaves as growth promoter source. Czech Journal of Animal Science.
53(4): 169-175.
20. Ondrejovic M, Kraic F, Benkovicova H and Silhar S (2012) Optimisation of antioxidant extraction from Lemon balm (Melissa Officinalis). Czech Journal of Food Science.
30(4): 385-393.
21. Quanzhen W and Jian C (2011) Perspectives and utilization technologies of chicory (Cichorium intybus L.): A review. African Journal of Biotechnology. 10: 1966-1977.
22. Singh D, Aggarwal A, Mathias A and Naik S (1984) Immunomodulatoryactivity of Semecarpus anacardium extract in mononuclearcells of normal individuals and rheumatoid arthritis patients. Ethnophamacology.
10(3): 398-406.
23. Sturkie PD (1995) Avian physiologhy. 4th ed.
Springer Verlag, New York, pp. 115-270.
24. Tilwari A, Shukla N and Umadevi P (2013) Comparative study of alcoholic and aqueous exteracts of Terrestris on specific and non specific immune responses in wistra rats: an in vivo study. International Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences. 5(3): 83-87.
25. Weitzel C and Petersen M (2011) Cloning and characterisation of rosmarinic acid synthase from Melissa officinalis L. Phytochemistry.
72(7): 572-578.
26. Zentek J and Mader A (2006) The impact of plant extracts on the immune system.
Proceeding Biomin - World Nutrition Forum - the future of animal nutrition, Wien. Pp. 75-84.
