مطالعه تاثیر منابع آلی، معدنی و نانو مس بر عملکرد، فراسنجه‌های بیوشیمیایی و ایمنی خون، جمعیت میکروبی روده کوچک و کیفیت گوشت جوجه‌های گوشتی

(1)

هرود

23 هرامش

4 ناتسمز 1400

هحفص یاه 571 - 561

DOI:10.22059/jap.2021.308293.623554

یشهوژپ هلاقم هعلاطم ریثأت

یلآ عبانم

، سم ونان و یندعم درکلمع رب

، هجنسارف یاه

بی شو ی م ی ا یی ا و ی نم ی نوخ

،

عمج ی ت م ی بورک ی هدور تشوگ تیفیک و کچوک هجوج

یتشوگ یاه

یرفنضغ هفوکش

1

،*

هانپدمحا دمحم

، ۲

یفیرش دواد دیس

1

1 . رایشناد

، ،رویط و ماد مولع هورگ ناگدکشناد

،نارهت هاگشناد ،ناحیروبا تشدکاپ

، ناریا .

۲ . شناد دشرا یسانشراک هتخومآ ،رویط و ماد مولع هورگ ،

ناگدکشناد

،نارهت هاگشناد ،ناحیروبا تشدکاپ

، ناریا .

:هلاقم تفایرد خیرات ۲6

/ 06 / 1399

:هلاقم شریذپ خیرات 09

/ 07 / 1400

هدیکچ فلتخم عبانم ریثأت سم

رب درکلمع دشر

، یخرب هجنسارف یاه ب ی شو ی م یا یی ا و ی نم ی نوخ

، عمج ی ت می بورک ی هدور تشوگ تیفیک و کچوک اب

زا هدافتسا 240 هعطق

تشوگ هجوج ی

رن ی ک هزور یفداصت ًلاماک حرط بلاق رد اب

جنپ ت ی رام رارکت راهچ و زا

ات کی نس 42 یگزور سررب ی .دش لماش اهرامیت تی

رام ج( دهاش ی هر نودب

و )سم ج راهچ ی هر یواح 16 می ل ی مرگ ک رد ی مرگول م زا سم عبان سم نیسیلاگونان و سم تلاکونان ،سم تافلوس ،سم نیسیلاگ اتن .دندوب

ی ج هدافتسا داد ناشن

ریثأت سم فلتخم عبانم زا ی

رب درکلمع دشر

، یخرب رف ا هجنس اه ی ب ی شو ی م یا یی و لیفورته دصرد

، تیسوفنل

، دیفس لوبلگ

، یتنآ رتیت لساکوین یرامیب هیلع یداب

،

لورتسلک

، دیرسیلگ یرت

، و بآ یرادهگن تیفرظ تشوگpH

هجوج اه ی تشوگ ی .تشادن هیذغت ناگدنرپ رد شراوگ هاگتسد یبسن نزو یواح هریج اب هدش

تفایرد ناگدنرپ زا سم نیسیلاگ لاکونان هدننک

ک سم ت دوب رت ( 05 /

>0 لک .)P عمج ی ت می بورک ی ا ی موئل هیذغت ناگدنرپ هریج اب هدش

و سم نودب یاه تافلوس

سم شیب تفایرد ناگدنرپ زا رت یواح هریج هدننک

لاگ ی س ی ن سم دوب ( 01 /

>0 .)P نولام نازیم ید هیذغت ناگدنرپ تشوگ دیهدلآ هریج اب هدش

نیسیلاگ یواح یاه

سم نیسیلاگونان و سم زور شش

ک ،لاچخی رد یرادهگن زا دعب دوب ناگدنرپ ریاس زا رت

( 01 /

>0 )P

،لصاح جیاتن ساسارب . زا هدافتسا

حطس 16 می ل ی مرگ رد

ک ی مرگول لآ عبانم زا سم ی

و یندعم ونان و

،هریج رد یریثأت درکلمع تافص رب دشر

، ا ی م و ین تیعمج می بورک موئلیا ی هجوج اه ی تشوگ ی زا هدافتسا اما ،درادن

لمکم یم شهاک ار تشوگ نویسادیسکا نازیم هریج رد سم نیسیلاگونان و سم نیسیلاگ یاه .دهد

هژاودیلک :اه یبورکیم تیعمج ،

تشوگ هجوج ی

، تشوگ تیفیک

، ،سم عبانم تارذونان

.

The study on the effect of organic, mineral, and nano-copper sources on performance, blood biochemical and immune parameters, small intestinal

microbial population and meat quality of broiler chicken

Shokoufe Ghazanfari^1*, Mohammad Ahmadpanah², Seyed Davood Sharifi¹

1. Associate Professor, Department of Animal and Poultry Sciences, College of Aburaihan, University of Tehran, Pakdasht, Iran.

2. Former M.Sc. Student, Department of Animal and Poultry Sciences, College of Aburaihan, University of Tehran, Pakdasht, Iran.

Received: September 16, 2020 Accepted: October 01, 2021 Abstract

The effects of different sources of copper supplementation on growth performance, some blood biochemical and immune parameters, microbial population of small intestine and meat quality were investigated with using of 240 male broiler chicks in a completely randomized design with 5 treatments and 4 replicates from 1 to 42 days. Treatments consisted of control treatment (basal diet without copper supplement) and four diets containing 16 mg/kg of copper-glycine, copper-sulfate, copper-nanochelate and copper nano-glycinec. The results showed that the use of different sources of copper had no effect on growth performance, some blood biochemical parameters and percentage of heterophil, lymphocyte, white blood cell, antibody titer against Newcastle disease, cholesterol, triglycerides and water holding capacity and pH of meat of broilers. Gastrointestinal relative weight in birds fed with diet containing copper-glycine was lower than the birds receiving copper-nanochelate (P<0.05). The total microbial population of ileum in birds fed diets without copper and copper-sulfate was higher than birds receiving diet containing copper-glycine (P<0.01). Meat malondialdehyde concentration of birds fed with diets containing copper- glycine and copper nano-glycine after 6 day of storage at refrigerator was lower than other birds (P<0.01). According to the results, the use of 16 mg/kg of copper from organic, mineral and nano sources in the diet has no effect on growth performance, immune system and ileal microbiota in broilers, but the use of copper-glycine and copper nano-glycine supplements in the diet reduces the oxidation of meat.

Keywords:Broiler chicken, Copper sources, Meat quality, Microbial population, Nano particles.

(2)

همدقم رصنع سم ی

مک ی با سب رد هک تسا ی

را ی زا دنیارف اه ی

لوباتم ی ک ی ط هلمج زا ناروناج رد ی

رو زا اذل .دراد شقن

ندعم رصانع ی

رورض ی ارب ی [ تسا ناگدنرپ 12

،غرم رد .]

رتلااب حوطس رد ،سم تافلوس کمن لکش هب بلغا سم ن زا ی زا ذغت ی ه م ی دوش ناسآ هب سم . ی

خذ دبک رد و اقبا ی

هر

م ی م سم .دوش ی

دناوت هب رصانع رگید هب هژیو ور ی نهآ و

و هدش لصتم نآ

اه امن جراخ سرتسد زا ار ی

د [ 9 .]

تحا ی تاجا هجوج اه ی تشوگ ی سار 308 ،سم هب 16

می ل ی مرگ ک رد ی مرگول [ تسا هدش شرازگ کاروخ 5

و ]

ب فرصم ی

ش لمکم دح زا یندعم

،سم هب لیلد

تسیز یمهارف اپ هدافتسا و یی

ن م ،ندب رد ی

دناوت ببس

گدولآ ی تسیز یطیحم اربانب .دوش ی

،ن م ی هب سم عفد ناوت

حم ی ط م عبانم زا هدافتسا اب ار س

اب تسیز یمهارف رتلااب

ط رد .داد شهاک ی

،رو ز رادقم هب سم ی

دا ی زاغآ شخب رد ی

ن

راب هدور ی ک

pH هک ش ی هبار شراوگ ی ه نانچ سا ی د ی ،تسا

م بذج ی دوش . ا اب ی ن سب سم بذج ،لاح ی

را و تسا کدنا

ارش رد ی ط بط ی ع ی ب ی ش زا 90 هدروخ سم زا دصرد هار زا هدش

م عفد عوفدم ی

دوش [ 20 اربانب .]

ی ز رادقم ندوزفا ،ن ی

دا سم

ج هب ی

،هر ازفا ببس ی ش هب و عوفدم زا سم عفد ،نآ لابند

گدولآ ی تسیز یطیحم م ی دوش لوکلوم هزادنا رگا . اه

ی سم

هرذ هزادنا هب اه

ی شهاک ونان ی

،دبا لوکلوم ناسآ هب اه ی

م ی دنناوت عفد و دنوش بذج هدور طاخم زا نآ

اه هار زا

م شهاک عوفدم ی

ی دبا مرج هب حطس تبسن ،کچوک هزادنا .

شنکاو و لااب ذپ

ی ر ی ز ی دا و زا ی گژ ی اه ی هرذ هم اه ی ونان

اهدربراک هک تسا ی

دج ی د ی ارب ی نآ اه ای داج م ی دنک [ 19

،

6 اقم رد هزادنا شهاک .]

ی هس هرذ اب اه ی گرزب رت حطس ،

ازا هب ار تارذونان شنکاو ی

ازفا جح دحاو ی

ش م ی دهد و

ز رادقم هب ی

دا ی ریثأت ر اهدس ا ارب ی و ندب هب تارذ ذوفن

م شهاک ندب رد تکرح ی

دهد [ 14

، 6 اربانب .]

ی ن م ی ناوت

روانف زا هدافتسا اب ار سم بذج ی

ازفا ونان ی ش .داد روانف

ی ک ونان ی تلا اه ی ک دج هتشر ی

د هک تسا

اناوت یی حارط ی لوت و ی د اهراتخاس ی هب ار ونان شور

چدوخ ین ی م هارف ی دنک شرازگ . زا هدافتسا دروم رد اه

م ی ناز ج رد سم ونان فلتخم عبانم ک ی

هر هجوج اه ی

تشوگ ی ا زا فده .تسا کدنا ی

ن شهوژپ هعلاطم ریثأت

نیمأت 16 یلیم زا سم هریج مرگولیک رب مرگ فلتخم عبانم

لاگ ی س ی ن و سم تلاکونان ،سم تافلوس ،سم

لاگونان ی س ی ن صوصخ ،درکلمع رب سم ی

تا خرب ،هشلا ی

هجنسارف یاه ب ی شو ی م یا یی ا و ی نم ی عمج ،نوخ ی

ت م ی بورک ی

ک و کچوک هدور ی

ف ی ت هجوج تشوگ یاه

تشوگ ی دوب .

شور و داوم اه

دادعت 240 هعطق هجوج سار هیوس هزور کی رن یتشوگ

308 حرط بلاق رد

ًلاماک اب یفداصت جنپ

راهچ و رامیت

و رارکت 12

رارکت ره رد هجوج هعطق .دندش عیزوت

هورگ همه یارب یطیحم طیارش .دوب ناسکی یشیامزآ یاه

همانرب یمامت هجوج شرورپ تیریدم یاه

،امد لماش ،اه

کارت ،نویسانیسکاو ،رون و

هب رتسب روط اب قباطم و ناسکی

هیصوت درادناتسا طیارش هدش

سار شرورپ یامنهار رد

308 دش ماجنا [

5

.] ت ی اهرام لماش 16 یلیم مرگولیک رب مرگ

زا سم هریج لاگ فلتخم عبانم

ی س ی ن ،سم تافلوس ،سم

لاگونان و سم تلاکونان ی

س ی ن ه و سم نینچ

دهاش

( ج ی هر سم نودب )

.دندوب ج ی هر یاه امزآ ی ش ی ساسارب

ترذ - وس هلاجنک یا

ارب ی هرود یاه زا هدافتسا اب فلتخم

مرن رازفا یج هر ون ی س

UFFDA ی و

ارب ی تحا نیمأت ی

تاجا

ذغم داوم ی

صوت ی ه وس هدش ی ه راجت ی هب(

انثتسا ی )سم

ارب ی زاغآ هرود هس ی

،ن اپ و دشر ی نا ی ظنت ی دندش ( لودج

1 ).

هیلک یظنت رد هریج

داوم لمکم زا ،یشیامزآ یاه

عم هدافتسا سم دقاف یند دش

ن و ی زا ج رد سم ی

هر اه رادقم(

16 م یلی گ مر ک رد ی مرگول ج ی هر ا هدافتسا اب ) ز

دروم عبانم

.دش نیمأت هعلاطم

(3)

تشوگ هجوج یاه تشوگ ی

لودج 1 . هریج بیکرت هیاپ

هدافتسا رد هدش هرود فلتخم یاه شرورپ

هجوج یتشوگ یاه

)دصرد(

نیزاغآ هرود ( کی - 10 )یگزور دشر هرود

( 11 - 24 )یگزور ینایاپ هرود

( 25 - 42 )یگزور

ترذ 80

/ 58 95

/ 59 33

/ 65

( ایوس هلاجنک 42

نیئتورپ دصرد ماخ

) 60

/ 35 62

/ 33 31

/ 28

ایوس نغور 43

/ 1 96

/ 2 81

/ 2

ید تافسف میسلک 74

/ 1 50

/ 1 56

/ 1

میسلک تانبرک 34

/ 1 11

/ 1 15

/ 1

کمن 20

/ 0 20

/ 0

ینیماتیو لمکم 25 1

/ 0 25

/ 0

یندعم لمکم 25 2

/ 0 25

/ 0

لا - دیارلکوردیه نیزیل 15

/ 0 -

-

ید –لا نینویتم 24

/ 0 16

/ 0 14

/ 0

هبساحم یذغم داوم هدش

تخوس لباق یژرنا )مرگولیک رب یرلاکولیک( زاسو

2904 3024

3072

نیئتورپ ماخ )دصرد(

12 / 21 16

/ 20 28

/ 18

میسلک )دصرد(

01 / 1 86

/ 0 87

/ 0

هدافتسا لباق رفسف )دصرد(

48 / 0 43

/ 0 43

/ 0

نیزیل )دصرد(

21 / 1 06

/ 1 93

/ 0

نینویتم )دصرد(

56 / 0 47

/ 0 42

/ 0

نیئتسیس + نینویتم )دصرد(

90 / 0 80

/ 0 73

/ 0

نینوئرت )دصرد(

78 / 0 75

/ 0 67

/ 0

میدس )دصرد(

11 / 0 11

/ 0 15

/ 0

یلیم( سم )مرگولیک رب مرگ 16

16 16

1 . لمکم بیکرت هدافتسا ینیماتیو

هب هدش لماش مرگولیک ره یازا 3500000

نیب دحاو نیماتیو یللملا ،A

1000000 نیب دحاو نیماتیو یللملا

D3

، 9000 نیب دحاو یللملا

نیماتیو ،E

900 یلیم نیماتیو مرگ

،نیمایت 3300 یلیم ،نیولافوبیر نیماتیو مرگ 5000

یلیم نیماتیو مرگ ،کینتوتناپ دیسا

15000 م یلی ،نیساین نیماتیو مرگ 150

یلیم مرگ

،نیسکودیریپ نیماتیو 500

یلیم نیماتیو مرگ

B9

، 5 / 7 یلیم نیماتیو مرگ

B12

، 1000 یلیم ،نویدانم مرگ 250000

یلیم ،نیلوک مرگ 500 یلیم یم نیتویب مرگ .دشاب

2 . هدافتسا یندعم لمکم بیکرت هب هدش

لماش مرگولیک ره یازا 40

،زنگنم مرگ 20 ،نهآ مرگ 1 ،موینلس مرگ یلیم 400

یلیم ،دی مرگ 33880 یلیم ،یور مرگ رفص

یلیم .دوب سم مرگ

ندعم داوم لمکم ی

هناخراک زا هدافتسادروم سم نودب

هت دهشم رد عقاو ناسارخ هناوج کاروخ ی

ه .دش

سکلپمک یاه هزادنا اب( هدافتسا دروم سم ونان 25

- 20

قرش رارحا رودص تکرش طسوت )رتمونان شور ساسارب

ینیچدوخ نیمأت

دش اوتحم . ی لمکم سم یاه

دروم

لودج رد هدافتسا (

2 ) .تسا هدش هدروآ لودج

.2 تظلغ سم )دصرد(

لمکم رد یاه سم

سم یاه لمکم )دصرد( سم ریداقم

سم نیسیلاگ 6

/ 21

ونان سم نیسیلاگ 10

سم تلاک ونان 7

سم تافلوس 3

/ 19

(4)

هجوج هدنز نزو و کاروخ فرصم اه

هب تروص

هرود هزادنا یا یفرصم کاروخ و نزو شیازفا و یریگ

هب مرگ( هنازور کاروخ لیدبت بیرض و ،)هجوج ره یازا

دش هبساحم .

( یشیامزآ هرود نایاپ رد 42

ره زا ،)یگزور

کی رارکت هجوج هعطق

اب ،باختنا نیگنایم هب کیدزن نزو

تایوتحم ،ینکرپ و راتشک زا سپ .دندش راتشک و نیزوت هشلا نزو سپس .دش جراخ تقد هب کش

، هاگتسد لک

سروب ،یمکش یبرچ ،بلق ،دبک ،شراوگ ،سویسرباف

نار و هنیس ،لاحط هزادنا

دش یریگ یبسن نزو و

نآ اه -هب

دش هبساحم هدنز نزو زا یدصرد تروص .

سپس مرگ کی

تایوتحم هتشادرب موئلیا

هب و جنپ یس لولحم یس مرس

یژولویزیف واح

ی لگ ی رس ی ن 30 هفاضا دصرد .دش

سپس

هنومن ماجنا نامز ات اه شیامزآ

یاه هاگشیامزآ( یبورکیم

)نارهت هاگشناد ،ناحیروبا سیدرپ ،یژولویبورکیم یامد رد

یفنم 20 یتناس هجرد دارگ

دمجنم دندش .

تهج سررب ی ت تظلغ ی رت تنآ ی یداب

، ن نسکاو ی لساکو

هب تروص ماشآ ی ند ی رد 16 گزور ی .دش هدافتسا 12

زور

هنومن ،نسکاو فرصم زا دعب اه

ی نوخ زا س ی گرها لاب ود

هدنرپ زا ره رارکت عمج روآ ی دش . مرس هنومن اه ی نوخ اب

10 قد ی هق رتناس ی ف ی ژو اب تعرس 5000 رود رد قد ی هق ادج

دش و ات نا ماج امزآ ی ش عت یی م ن ی تنآ ناز ی داب ی

، هب تروص

دمجنم رد امد ی 20 - هجرد یتناس دارگ رادهگن ی رد و دش

اهن ی هزادنا تهج ت گ

ی ر ی ت ی رت تنآ ی داب ی لع ی ه و ی سور

نی لساکو طسوت تست راهم تولگامه ی سان ی

،نو هب امزآ ی هاگش

لاقتنا هداد دش . تی اهرت ی تنآ ی داب ی هب تسد هدمآ هب تروص

بLog2

ی ش نا دند [ 21 ] .

هجنسارف یخرب یسررب یارب ینمیا و ییایمیشویب یاه

نس رد ،نوخ 42

و باختنا رارکت ره زا هدنرپ ود ،یگزور

هنومن یبایزرا تهج نوخ یاه شیامزآ

یاه نوخ یسانش

عمج لوبلگ شرامش .دش یروآ ب نوخ دیفس یاه

ه هلیسو

لولحم زا هدافتسا اب یرتموتیاسوتامه

Natt-Herrick

ماجنا یلاسا .دش

ایهم اسمیگ شور اب تیسوفنل و لیفورته یاهد

گنر و دش یزیمآ [

21 ] تظلغ . یرت یاه

،دیرسیلگ

نیئتورپوپیل و لورتسلک اب نوخ مرس لااب یلاگچ اب ییاه

)نارهت ،نومزآ سراپ تکرش( یراجت تیک زا هدافتسا هزادنا .دندش یریگ

ارب ی ماجنا شیامزآ یاه یبورکیم زا

شور شرامش

اهدحاو ی کشت ی ل هدنهد نلک ی رتسا لولحم رد ی

ل رفاب

تافسف هدافتسا دش لیسابوتکلا شرامش یارب . طیحم زا اه

تشک )ناملآ ،کرم( MRS

هب تدم 72 یامد رد تعاس

37 یتناس هجرد دارگ

و تیعمج لک شرامش یارب

راگآ تنیرتون تشک طیحم زا موئلیا یبورکیم (

،کرم

ناملآ ) هب تدم 24 یامد رد تعاس 37

یتناس هجرد دارگ

دش هدافتسا ینلک دادعت نویسابوکنا نامز یط زا سپ .

اه ی

دشر هدرک لپ یور ی ت نیب هک اه 30

ات 300 دندوب شرامش ،

.دندش سپس یرتکاب دادعت اه

ی ،موئلیا هنومن مرگ ره اب

زا هدافتسا شرامش ینلک دادعت

هدش هب حیقلت رادقم و تقر ،

حم ،تشک طیحم ش هبسا

د دن [ 10 ].

هب سررب روظنم ی

ک ی ف ی ت نس رد تشوگ 42

گزور ی

،

ی ک رارکت ره زا رن هدنرپ هب

تروص فداصت ی و باختنا

هنومن راتشک زا سپ یاه

س و نار تشوگ ی

هن عمج یروآ و

امد رد هلصافلاب ی

20 - تناس هجرد ی

دارگ دش دمجنم دن

.

فرظ ی ت رادهگن ی هنومن زا هدافتسا اب بآ یاه

هزات تشوگ

س و نار ی هن هزادنا یگ ر ی [ دش 7 غت .]

یی

pHتار تشوگ یاه

س و نار ی زا دعب هلصافلاب ،نامز ود رد هن ک

ود و راتش

زا دعب تعاس ک

اب راتش ( لباترپ رتم pH

Metrohm827

،

ئوس ی هزادنا )س گ

ی ر ی دش . یارب سررب ی اپ ی راد ی سکا ی تاد ی و

هنومن ،تشوگ اه

ی تشوگ نار و س ی هن هب تدم هس و شش

رد زور ی

رادهگن لاچخ ی

دندش . سپس م ی ناز

نولام د ی هدلآ ی د رد هنومن اه هزادنا گ ی ر ی دش . شجنس

تظلغ نولام ید دیهدلآ ت شنکاو زا هدافتسا اب ی

برابو ی روت ی ک

سا ی د [ تفرگ ماجنا 8

ا .]

ی ن شور ساسارب بذج رادقم

(5)

رون ی تروص سکلپمک ی

شنکاو زا لصاح گنر ی

ک

نولام لوکلوم ید

دیهدلآ ت لوکلوم ود اب ی

برابو ی روت ی ک سا ی د

راوتسا م .تسا ی ناز رون بذج ی

هنومن اه اب هاگتسد

رتموتفورتکپسا

Perkin Elmer Lambda25( رد )ناملآ ،

جوم لوط 5

/ 521 رادقم سپس .دش تئارق رتمونان

نولام د ی هدلآ ی د رد ره هنومن ( م ی مرگورک رب مرگ ) اب هجوت

هب نحنم ی درادناتسا هبساحم

دش .

هداد لصاح یاه زا هدافتسا اب

مرن رازفا هخسن( SAS

1 / 9

ٍیمومع یطخ لدم هیور )

، هطبار یرامآ لدم یارب (

1 )

و هیزجت نیگنایم زا هدافتسا اب اه هنماد دنچ نومزآ

یکوت یا

حطس رد جنپ

دصرد دندش هسیاقم [

18 ].

هطبار(

1 )

Xij = µ + δj + eij

ا رد هک ی ن هطبار

Xijk ،

، هدش هدهاشم رادقم µ؛

، نیگنایم

تیعمج

δj؛

، رثا و رامیت ره

eij

، یامزآ یاطخ .تسا یش

اتن ی ثحب و ج

ا ازفا رب سم فلتخم عبانم رث ی

ش و کاروخ فرصم ،نزو

رض ی ب دبت ی ل هجوج کاروخ اه

ی تشوگ ی هرود رد اه ی

شرورپ فلتخم ی

نعم ی راد لودج( دوبن 3

هب .) م رظن ی هک دسر هدش نیمأت سم رادقم

اس زا ی ر کاروخ عبانم ی

ن هدافتسادروم ی

زا

هجوج یاه تشوگ ی هب سم ندوزفا اذل و تسا هدومن نیمأت ار

ج ی هر ریثأت ی .تسا هتشادن دشر درکلمع رب

رد یشهوژپ ج رد سم تافلوس لمکم زا هدافتسا

ی هر

هجوج اه ی تشوگ ی نس رد 21

گزور ی م ی گنا ی ن نزو

هجوج هب ار اه هظحلام لباق روط

ا ی ازفا ی ش هک ،داد

شیب رت ی ن ازفا رادقم ی

ش ت هب طوبرم نزو ی

رام 150

م یل ی مرگ ک رد ی مرگول عبنم زا سم اما .دوب سم تافلوس

حطس 75 م یل ی مرگ ک رد ی مرگول توافت ی ت اب ی دهاش رام

[ تشادن )سم لمکم نودب(

17 اتن اب هک ،]

ی ج ا ی ن شهوژپ

ناوخمه ی دراد . ه نینچ

، حوطس زا هدافتسا 125

و 250

م یل ی مرگ عبنم زا سم ج رد سم تافلوس

ی هر ریثأت ی رب

م ی گنا ی ن فرصم کاروخ ی

ازفا و ی ش هرود لک رد نزو

لو ،تشادن ی

رض ی ب دبت ی ل اذغ یی فرصم رثا رد 125

م یل ی مرگ ک رد ی مرگول تنا رد اه ی اس زا هرود ی

ر ت ی اهرام

اپ یی ن رت [ دوب 12 .]

شرازگ هب سم ندوزفا دنداد ناشن اه

ج ی هر خرب دوبهب ببس ی

درکلمع تافص ی

م ی دوش سم .

ئزج ی دنچ زا ی ن زنآ ی هب و تسا ندب هم ناونع

ی ک

ارب روتکافوک ی

سب ی را ی زنآ زا ی اه م لمع ی دنک .

لودج 3 سم فلتخم عبانم رثا . هجوج کاروخ لیدبت بیرض و کاروخ فرصم ،نزو شیازفا رب1

یتشوگ یاه

هب مرگ(

ره یازا )هرود رد هجوج

هرود شرورپ یاه نیزاغآ هرود

( 10 - 1 )یگزور دشر هرود

( 24 - 11 )یگزور ینایاپ هرود

( 42 - 25 )یگزور هرود لک

( 42 - 1 )یگزور

/رامیت فرصم تافص

کاروخ شیازفا

نزو بیرض

لیدبت فرصم

لیدبت

)سم لمکم نودب( دهاش 4

/ 273 1 / 162 69 / 1 1241 3 / 706 76 / 1 2644 1444 83 / 1 3866 2159 79 / 1

/ 274 9 / 166 65 / 1 1249 2 / 690 82 / 1 2558 1430 79 / 1 3807 2135 78 / 1

/ 277 0 / 171 63 / 1 1254 7 / 719 74 / 1 2660 1429 86 / 1 3899 2172 80 / 1

سم تلاکونان 4

/ 288 5 / 177 63 / 1 1268 8 / 708 79 / 1 2736 1485 84 / 1 3963 2199 80 / 1

سم نیسیلاگونان 3

/ 275 3 / 172 60 / 1 1235 2 / 639 96 / 1 2603 1450 80 / 1 3828 2098 83 / 1

درادناتسا یاطخ نیگنایم 75

/ 3 44 / 4 04 / 0 3 / 17 98 / 28 08 / 0 1 / 45 3 / 34 03 / 0 8 / 46 1 / 48 03 / 0

P Value

07 / 0 20 / 0 60 / 0 69 / 0 35 / 0 31 / 0 12 / 0 78 / 0 51 / 0 19 / 0 65 / 0 86 / 0

1 ربارب هعلاطم دروم عبانم زا هدش نیمأت سم رادقم . 16

یلیم یم هریج رد مرگولیک رد مرگ .دشاب

(6)

ای ن هب سم لمکم ندوزفا هک دراد دوجو لامتحا

ج ی هجوج دشر ،هر اه

ی تشوگ ی رط زا ار ی

ق رحت ی ک

لاعف ی ت زنآ ی اه ی گرد ی ر هدزاب رد ی

اذغ یی

، ازفا ی ش

م ی دهد [ 2 سکاونان لمکم .]

ی د و رفص حوطس رد سم 100

م یل ی مرگ ک رد ی مرگول ن ی ز ریثأت ی اهن نزو رب یی

هجوج اه ی

تشوگ ی [ تشادن 19

.]

ه نینچ لمکم تارذونان ندرک

ک ی نازوت م سم ی گنا ی ن ازفا ی ش فرصم و هنازور نزو

ازفا ار کاروخ ی

ش رض شهاک ببس و داد ی

ب دبت ی ل

اذغ یی هجوج رد اه

ی تشوگ ی دش اما ، ا رد ی ن تافص

توافت ی تنآ اب ی ب ی تو ی ک اسارتتورلک ی

لک ی ن [ تشادن 22

اب .]

اتن هب هجوت ی

ج ا ی ن اتن و شهوژپ ی

ج شهوژپ زا لصاح اه

ی

د ی رگ شهوژپ نارگ م ی ناوت غت یی ر ارش رد ی ط دم ی ر یت ی و

حم ی ط ی وس ،شرورپ ی

ه سررب دروم داژن و ی

و یا زود

فرصم ی لصا لماع ار لمکم ی

اتن رد توافت ی

ج هب تسد هدمآ

[ تفرگ رظن رد 19

.]

سم فلتخم عبانم ریثأت

ی تشوگ ،هشلا نزو دصرد رب

هرفح یبرچ و سویسیرباف سروب ،بلق ،لاحط ،نار ،هنیس هجوج رد ینطب دنتشادن یتشوگ یاه

لودج(

4 ).

ناگدنرپ

هیذغت هدش یواح هریج اب یبسن نزو سم تلاکونان

شراوگ هاگتسد شیب

رت ی هب تبسن ناگدنرپ

تفایرد هدننک

یواح هریج تشاد سم نیسیلاگ

دن ( 05 /

>0 .)P

اتن اب وسمه ی

ج

،رضاح شهوژپ رد

یشهوژپ د

ی

،رگ

مادنا رثکا یبسن نزو رب سم فلتخم عبانم یلخاد یاه

ریثأت ی تشادن دن [ 17 .]

زا نایم حوطس 35 ، 70 و 105

یلیم مرگولیک رد مرگ هجوج هریج رد سم

یتشوگ یاه ،

حطس 70 یلیم ثعاب مرگ دبک یبسن نزو دوبهب

دش اما

حوطس 35 و 105 یلیم رثا مرگ ی دنتشادن دبک نزو رب [

4 .]

نشور یبوخ هب تاعلاطم رد دبک نزو یبسن شیازفا لیلد تسا هدشن

، هب تسا نکمم اما شیازفا تلع

تخوس زاسو

هب لاحط نزو .دشاب دبک رد رد لیخد مادنا کی ناونع

هزادنا دروم ینمیا عقاو یریگ

دش . رضاح شیامزآ اب قباطم

توافت ی لاحط یبسن نزو ظاحل زا ناگدنرپ نیب رد

هیذغت هدش هریج اب دوجو سم فلتخم عبانم یواح یاه

تشادن [ 3 ] اب . حوطس زا هدافتسا 5

/ 7 یلیم مرگولیک رد مرگ

عبنم زا )درادناتسا حطس( هریج و سم تافلوس

875 / 1 ،

75 / 3 ، 625 / 5 و 5 / 7 یلیم سمونان مرگولیک رد مرگ رد

هجوج هریج یتشوگ یاه

ریثأت ی نزو و هشلا هدزاب رد

مادنا یبسن ندب یلخاد یاه

هدهاشم ن دش [ 19 .]

لمکم یاه

و هدعم یبسن نزو شهاک ببس سمونان و سم تافلوس هجوج بلق یتشوگ یاه

یبسن نزو رد شهاک .دندش

یم شراوگ هاگتسد و هدور هراوید ندش کزان هجیتن دناوت

.دشاب نآ نزو شهاک هجیتن رد

لودج 4 سم فلتخم عبانم رثا . مادنا یبسن نزو و هشلا هدزاب رب1

هجوج رد )هدنز نزو زا یدصرد( نار و هنیس ،یلخاد یاه یتشوگ یاه

/رامیت تافص هدزاب

هشلا هنیس نار شراوگ هاگتسد دبک

لاحط بلق ینطب یبرچ سویسیرباف سروب

/ 64 17 / 22 82 /

ab 27 65 / 8 90 / 1 12 / 0 46 / 0 67 / 1 15

/ 0

/ 66 66 / 19 70 /

b 28 71 / 7 90 / 1 11 / 0 53 / 0 36 / 1 16

/ 0

/ 64 39 / 20 17 /

ab 29 46 / 8 84 / 1 13 / 0 53 / 0 27 / 1 34

/ 0

/ 65 00 / 22 87 /

a 28 34 / 9 87 / 1 10 / 0 48 / 0 26 / 1 21

/ 0

/ 63 49 / 20 12 /

ab 29 93 / 8 62 / 1 08 / 0 48 / 0 10 / 1 29

/ 0

/ 0 85 / 0 63 / 0 32

/ 0 07 / 0 01 / 0 03 / 0 16 / 0 06

/ 0

P Value 36

/ 0 24 / 0 58 / 0 04

/ 0 07 / 0 26 / 0 50 / 0 24 / 0 16

/ 0

نیگنایم توافت :a-c

ینعم نوتس ره رد هباشمان فورح اب اه تسا راد

( 05 /

>0 .)P

1 نیمأت سم رادقم . ربارب هعلاطم دروم عبانم زا هدش

16 یلیم یم هریج رد مرگولیک رد مرگ .دشاب

(7)

نیب زا یرتکاب نتفر و مویدیرتسلک هنوگ یاه

مومس

تیلاعف زا لصاح نآ

اه هدور تفاب هب بیسآ شهاک ببس

هاگتسد نزو تیاهن رد و هدور نزو هجیتن رد و هدش یم شهاک شراوگ دبای

[ 15 .]

شهاک زین رضاح شیامزآ رد

ناگدنرپ شراوگ هاگتسد یبسن نزو هیذغت

هدش هریج اب

یم سم نیسیلاگ یواح هب یدودح ات دناوت

شهاک لیلد

رکیم لک تیعمج لودج( کچوک هدور موئلیا یبو

7 )

ناگدنرپ هب تبسن هیذغت

هدش هریج ریاس اب .دشاب اه

رد یتوافت لوبلگ دادعت

اه ی فس ی د دصرد ،نوخ

سوفنل ی

،ت فورته ی ل ت و ی رت تنآ ی داب ی لع ی ه و ی سور ب ی رام ی

نی لساکو ب رد ی ن ناگدنرپ هیذغت هدش هریج اب یواح یاه

سم فلتخم عبانم .دشن هدهاشم

ه نینچ

، رثا عبانم

سم فلتخم رت ،لورتسلک تظلغ رب

ی لگ ی رس ی د و

لی ئتورپوپ ی ن اه ی اب لاگچ ی هجوج نوخ رد لااب اه

ی تشوگ ی

نعم ی راد لودج( دوبن 5

.)

حوطس ندوزفا هک تسا هدش شرازگ 75

، 150 و 250

م یل ی مرگ مرگولیک رد ج هب سم

ی هر هجوج اه ی تشوگ ی

رثا ی سوفنل دصرد رب ی

ت فورته و ی ل نس رد ی ن 21 و 42 گزور

ی تشادن [ 17 .]

رد یشهوژپ

، لمکم ندرک 250

یلیم مرگولیک رد مرگ سم

سم تافلوس عبنم زا م

ی ناز

لاپ لورتسلک امس

ت هب تبسن ار ی

رام واح هک دهاش ی

10

سم تافلوس عبنم زا ت و

ی رام

تم ی نو ی ن حطس اب سم 250

داد شهاک

، اما ت یتواف حطس اب 125 م یل ی مرگ عبنم زا سم

تم ی نو ی ن .تشادن سم ه

نینچ هدهاشم دش و حوطس هک

لمکم اه ی ریثأت هدش هدافتسا ی

م رب ی ناز رت ی لگ ی رس ی د و

ت رد هک دنچ ره .دنتشادن HDL

ی اهرام ی لمکم اب هدش

ت هب تبسن سم عبانم ی

رام حطس دهاش ازفا HDL

ی ش

پی اد لو درک ی رامآ ظاحل زا ی

نعم ی راد دوبن [ 16 .]

م لورتسلک حطس رد شهاک ی

دناوت هب تظلغ ریثأت تلع

لااب ی تاتولگ شهاک رب سم تافلوس عبنم زا سم ی

نو

ت شهاک ببس هک دشاب رح

ی ک 3 - یسکوردیه 3

- لیتم

آ یزنآوک لیراتولگ اهن رد و زاتکودر

ی ت لوت شهاک ی

د

م لورتسلک ی

دوش حوطس . یعیبط دح زا رتلااب

لمکم

خرب رد سم ی

شیامزآ اه رت شهاک ببس ی

لگ ی رس ی د

[ تسا هدش امسلاپ 1

].

لودج 5 سم فلتخم عبانم رثا . هجنسارف یخرب رب1

هجوج نوخ ینمیا و ییایمیشویب یاه یتشوگ یاه

تافص/رامیت دیفس لوبلگ (103 × رتیلورکیم)

تیسوفنل)دصرد(

)دصرد( لیفورته

لساکوین رتیت

لورتسلک یلیم( رد مرگیسدرتیل) یرت دیرسیلگ یلیم( رد مرگیسدرتیل)

HDL یلیم( رد مرگیسدرتیل)

/ 41 67

/ 85 33 / 14 67 / 0 67 / 117 33

/ 68 60

/ 79

/ 35 33

/ 83 67 / 16 00 / 2 00 / 144 33

/ 45 90

/ 88

/ 35 33

/ 83 67 / 16 33 / 0 33

/ 92 67

/ 61 20

/ 75

/ 32 00

/ 82 00 / 18 00 / 1 67 / 130 67

/ 75 40

/ 81

/ 32 33

/ 84 67 / 15 00 / 1 00 / 126 00

/ 68 93

/ 83

/ 3 89

/ 1 89 / 1 67 / 0 94

/ 18 99

/ 9 06

/ 4

P Value 53

/ 0 72

/ 0 72 / 0 51 / 0 44

/ 0 33

/ 0 26

/ 0

نیگنایم توافت :a-c

فورح اب اه ینعم نوتس ره رد هباشمان

تسا راد ( 05 /

>0 .)P

لااب یلاگچ اب نیئتورپوپیل :HDL

.

1 نیمأت سم رادقم . ربارب هعلاطم دروم عبانم زا هدش

16 یلیم یم هریج رد مرگولیک رد مرگ .دشاب